متاسفانه یکی از مشکلات روحی که بنا به دلایل گوناگون به وجود می آید افسردگی در جوانان است. امروزه با افزایش انتظارات افراد از زندگی ممکن است برخی از جوانان طی مدت زمانی که در ذهن خود تصور می کنند به خواسته هایشان نرسند و به این ترتیب دچار افسردگی شوند. بهتر است بدانیم این بیماری در سن خاصی بروز نمی کند و جامعه هدف مشخصی ندارد، بنابراین هر فردی با هر شرایطی در زندگی احتمال دچارشدن به افسردگی را خواهد داشت.
نکته قابل ذکر و مهم این است افسردگی نباید با بی حوصلگی و ناراحتی های گذرا اشتباه گرفته شود و در نهایت جوانان برای درمان چنین موضوعاتی خودسرانه اقدام به مصرف دارو نمایند، زیرا در این صورت دچار وابستگی به داروهای روانپزشکی شده بدون اینکه مشکلی خاص داشته باشند.
متاسفانه اگر افسردگی در زندگی انسان ها به وجود آید و به موقع درمان نشود عوارض جدی و گاه جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت، از این رو آشنایی با نشانه های این بیماری روحی و تشخیص به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین علت ما در این مقاله به بررسی موضوع افسردگی در جوانان می پردازیم، تعدادی از نشانه ها، دلایل و راه های درمان این بیماری را نیز توضیح می دهیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید. همچنین می توانید برای توضیحات بیشتر و متناسب با شرایط خود یا اطرافیان با مشاورین دکتر فکر تماس بگیرید.
علائم افسردگی در جوانان
در ابتدای مطلب و قبل از پرداختن به نشانه ها بهتر است با بیماری افسردگی بیشتر آشنا شویم، افسردگی نوعی اختلال در خلق و خو می باشد که افراد را از خوش حالی و حس لذت دور کرده و به سمت احساس ناراحتی و غم سوق می دهد.
بهتر است بدانیم در اغلب موارد افرادی که دچار افسردگی می شوند نشانه های رفتاری بسیاری را بروز خواهند داد که به سادگی و به سرعت برطرف نخواهند شد، مگر در مواردی که افسردگی پنهان رخ داده باشد که نشانه ها به صورت مشهود نمایان نشوند.
بنابراین اگر تا حدی با نشانه های افسردگی آشنا باشید می توانید به موقع نسبت به این بیماری درمورد خود و یا اعضای خانواده دچار تردید شده و در نهایت در اسرع وقت به مشاور مراجعه کنید. همانطور که گفتیم افسردگی در جوانان نباید با ناراحتی، بی حوصلگی و خستگی های معمولی که هر فردی در طول زندگی بارها با آن ها مواجه خواهد شد اشتباه گرفته شود.
لازم به ذکر است نشانه هایی مربوط به افسردگی هستند که حداقل 2_1 هفته ادامه دار شده و بدون درمان تخصصی به راحتی رفع نخواهند شد. به همین علت در ادامه مطلب به برخی از مهم ترین نشانه های افسردگی در جوانان اشاره می کنیم:
انزوا و گوشه گیری
یکی از نشانه های مشترک و شایع در میان تمام افرادی که دچار افسردگی هستند این است که به تدریج از دیگران حتی نزدیک ترین افراد زندگی خود فاصله گرفته و تنها ماندن را به میان جمع بودن ترجیح می دهند. جمع های خانوادگی و یا دوستانه گاه برای جوانانی که دچار افسردگی هستند بی معنی بوده و گاه بنا به بی حوصلگی، عصبانیت، کلافه شدن و… از چنین محافلی فاصله می گیرند.
ناراحتی مداوم
جوانان افسرده اغلب خیلی کم می خندند، به طور مداوم و بی دلیل ناراحت هستند، گاه به شدت گریه می کنند و اگر از آن ها بپرسید که چرا گریه می کنند؟ جوابی به شما نخواهند داد. بهتر است بدانیم این نشانه افسردگی بر تمام جوانب زندگی بیماران تاثیر گذار خواهد بود زیرا به طور مداوم ناراحت بودن و احساس غم داشتن، انسان ها را از پرداختن به زندگی عادی و روزمره باز می دارد.
عدم احساس لذت
بهتر است بدانیم بسیاری از جوانانی که دچار افسردگی هستند علاوه بر اینکه نسبت به موضوعات جدید و رویدادهای لذت بخش بی حس می شوند و احساس شادی نمی کنند به طوری که انگار احساس لذت و خوش حالی در این افراد از بین رفته و جای خود را به حس غم و ناراحتی داده اند، نسبت به فعالیت ها و موضوعاتی که در گذشته از انجام آن ها لذت می بردند نیز بی اهمیت می شوند.
بی میلی جنسی
یکی از نشانه های افسردگی در جوانان که بر زندگی مشترک و زناشویی تاثیر منفی می گذارد، بی میلی جنسی است. بیماران افسرده ممکن است میل خود را نسبت به برقراری روابط جنسی با همسر از دست بدهند و دچار مشکلاتی مانند اختلال نعوظ گردند، در نتیجه از همسر خود به تدریج دور شده و احتمال ایجاد طلاق عاطفی افزایش می یابد.
افت تحصیلی و یا شغلی
بهتر است بدانیم که جوانان افسرده انرژی و انگیزه خود را به تدریج از دست خواهند داد، به همین علت نه تنها برای موفقیت در زمینه تحصیل، رسیدن به آرزوها و اهداف، پیشرفت شغلی و به دست آوردن جایگاهی بهتر تلاش نمی کنند بلکه برای حفظ موقعیت فعلی خود نیز قدمی بر نمی دارند. بنابراین بعد از گذشت مدتی اگر درمان تخصصی و کامل برای این افراد آغاز نشود ممکن است جایگاه شغلی و یا تحصیلی خود را از دست بدهند.
عدم فعالیت
همانطور که می دانیم جوانی دوره فعال بودن است و اکثر جوانان در زمینه ای خاص که به آن علاقه دارند به فعالیت می پردازند مانند ورزش، موسیقی، فعالیت های علمی و… ولی افسردگی در جوانان سبب می شود که این بیماران دچار خستگی، بی حوصلگی و بی انگیزه بودن شده و از انجام فعالیت های مورد علاقه خود دور شوند. حتی بسیاری از این افراد تمایلی به تفریح و گردش در طبیعت، کوهنوردی و کارهایی از این قبیل نیز نخواهند داشت.
محدود شدن روابط
همانطور که گفتیم جوانانی که دچار افسردگی هستند تنهایی و انزوا را به در جمع بودن با دیگران ترجیح می دهند، این بیماران ممکن است حتی تمایلی به معاشرت با تعداد افرادی محدود نیز نداشته باشند، از این رو حیطه روابط دوستانه آن ها کوچک شده و گاه ممکن است با بروز برخی رفتارها دیگران را از خودت ناراحت کرده و به این ترتیب از آن ها دور شوند.
لازم به ذکر است هرچقدر بیماران افسرده تنها باشند، بیشتر افکار منفی به ذهنشان هجوم آورده و بیماری تشدید می یابد، بنابراین اگر خودتان دچار چنین نشانه هایی هستید و یا یکی از اطرافیان، بهتر است در اسرع وقت به مشاور مراجعه کرده و از تشدید بیماری جلوگیری نمایید، برای انجام این کار می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس گرفته تا وقت کمتری در زندگی شما تلف گردد.
پرخاشگری و عصبانیت
بهتر است بدانیم بیماران افسرده همیشه ناراحت و غمگین نیستند بلکه گاهی اوقات به واسطه افزایش میزان فشارهای روانی پرخاشگر شده و به تندی با دیگران برخورد می کنند، توصیه می شود از پرس و جو کردن بیش از حد درمورد شرایط کسانی که دچار افسردگی هستند، سماجت کردن برای بیشتر شدن روابط، رفت و آمدها و انجام کارهایی از این قبیل خودداری کرده و در عوض به آن ها توصیه کنید که جلسات مشاوره و ارتباط با روانشناس را ادامه دهند.
دردهای جسمی بی دلیل
متاسفانه یکی از نشانه های افسردگی در جوانان این است که بدون دلیل دچار درد جسمی مختلف می شوند و نتیجه بررسی های پزشکی نیز مورد خاصی را نشان نمی دهد. این نشانه افسردگی می تواند بسیار آزار دهنده باشد زیرا کیفیت زندگی بیماران را کاهش داده و تمایل به مصرف داروهای بی ربط با افسردگی را افزایش دهد.
دلایل افسردگی در جوانان
بهتر است بدانیم که هیچ مشکلی بدون دلیل ایجاد نمی شود و شناسایی علل بروز بیماری روحی افسردگی برای به کارگیری راه های درمانی بسیار مهم می باشد، زیرا برای بهبود شرایط این بیماران ابتدا باید دلیل ایجاد مشکل رفع گردد و سپس روش های مختلفی برای بهبود حال روحی افراد به کار گرفته شود. از این روز در ادامه مطلب به بررسی برخی از این دلایل می پردازیم:
مشکلات خانوادگی
یکی از مهم ترین دلایل ایجاد افسردگی مربوط به مشکلات خانوادگی مانند طلاق، بی توجهی والدین، کمبود محبت، تحقیر کردن جوانان، مقایسه آن ها با دیگران، دعوا و… می باشد. لازم به ذکر است چنین موضوعاتی به طور مستقیم بر روحیه جوانان تاثیر گذاشته و زمینه ساز ایجاد افسردگی می گردد.
بنابراین توصیه می شود والدینی که با افسردگی در جوانان و فرزندان خود مواجه هستند رفتارهای خود را با آن ها بررسی کرده و اگر نیاز به اصلاح رفتار و نحوه برخورد دارند، برای کمک به جوانان و فرزندان خود چنین کاری را انجام دهند. به این منظور می توان به مشاور مراجعه کرده تا راه حل های اصولی به آن ها پیشنهاد شود.
مشکلات مالی
متاسفانه موضوع و مشکلی که اکثر جوانان با آن مواجه هستند و باعث دور شدن افراد از آرزوها و خواسته هایشان می شود، مشکلات مالی و اقتصادی است. کم نیستند تعداد جوانانی که به واسطه مشکلات مالی از آنچه که علاقه داشته اند دور شده، گاه تحقیر شده اند و یا اینکه به دلیل ایجاد فشارهای فراوان دست به خودکشی می زنند.
شکست عشقی
یکی از دلایل عاطفی و احساسی که سبب ایجاد افسردگی در جوانان می شود، شکست عشقی یا همان از دست دادن معشوق می باشد. برخی از افراد به واسطه علاقه و وابستگی که به فرد مقابل خود دارند جدایی از او را غیر ممکن دانسته و اگر روزی بنا به دلایل گوناگون مجبور به جدایی شوند، متاسفانه افسرده خواهند شد. بهتر است این افراد برای درمان شکست عشقی و جلوگیری از تشدید عوارض آن در اسرع وقت به مشاور مراجعه کنند.
اعتیاد
حتما تا به حال شنیده اید که افراد معتاد بیان می کنند مصرف مواد مخدر و یا الکل در ابتدا به آن ها حس نشاط، لذت، سرخوشی و یا تسکین درد می داده ولی بهتر است بدانیم چنین احساساتی برای قبل از وابستگی جسمی و روحی می باشد، زیرا با ایجاد اعتیاد نه تنها دیگر لذتی در میان نیست بلکه یکی از عوارض اعتیاد به انواع مواد مخدر، الکل و یا مشروب ایجاد بیماری های روحی مانند افسردگی در جوانان می باشد.
مشکلات سیستم عصبی
گاهی اوقات افسردگی به واسطه یک مشکل مغزی و سیستم عصبی بروز می کند. در چنین مواقعی وضعیت فرق کرده و درمان های دارویی حتما انجام می شوند تا از پیشرفت بیماری جلوگیری به عمل آمده و به تدریج حال روحی بیماران بهبود یابد.
شکست در زمینه های مختلف
به نتیجه نرسیدن یک حرفه، شکست در رقابت های ورزشی و یا علمی می توانند زمینه ساز ایجاد افسردگی در جوانان باشند. جوانی دوره ای از زندگی می باشد که میزان تجربه بسیار کم و عجله بسیار زیاد است، از این رو اکثر جوانانی که دچار شکست در زمینه های مختلف می شوند بیش از حد ناراحت شده، برخی از تلاش دست بر می دارند و برخی نیز متاسفانه دچار افسردگی می شوند.
درمان افسردگی در جوانان
همانطور که گفتیم اگر افسردگی در جوانان به موقع تشخیص داده نشود و درمان تخصصی و کامل برای آن آغاز نگردد، عوارض جدی و گاه جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت. متاسفانه برخی از افراد تصور می کنند افسردگی درمان ندارد و یا اینکه درمان هایی سخت و طاغت فرسا در انتظار بیماران می باشد، در حالی که این تصورات کاملا اشتباه است زیرا بیماری افسردگی درمان دارد و روش های درمانی سختی نیز به کار گرفته نمی شوند.
بهتر است بدانیم زمانی روش ها و راهکارهای درمانی برای افسردگی در جوانان نتیجه مثبت به دنبال خواهد داشت که بیماران خودشان تمایل به درمان شدن داشته و با مشاور همکاری کنند، همچنین اعضای خانواده و دوستان نزدیک آن ها نیز بیماران را حمایت نمایند. از این رو در ادامه مطلب به بررسی راه های درمانی این اختلال روانشناختی می پردازیم:
روان درمانی
یکی از راه های درمان اصلی برای بیماری روحی افسردگی به کارگیری جلسات مشاوره ای و روان درمانی می باشد، لازم به ذکر است که روان درمانی هم دارای چنین روش مانند مواجهه سازی، رفتار درمانی شناختی، هیپنوتیزم و… می باشد که متخصص بنا به وضعیت بیمار تشخیص می دهد که چه روشی از روان درمانی برای رفع این بیماری آغاز گردد.
بهتر است بدانیم افسردگی در جوانان با تشکیل یک الی دو جلسه مشاوره درمان نخواهد شد بلکه نیازمند صبر و امید بیماران و حمایت خانواده آن ها نیز می باشد، همچنین تشخیص تعداد جلسات مشاوره نیز توسط مشاور انجام می شود. از این جهت در ادامه مطلب به یکی از روش های روان درمانی افسردگی اشاره می کنیم:
رفتار درمانی شناختی(CBT)
لازم به ذکر است که عمده کارهای این روش درمانی توسط مشاور انجام می شود بنابراین نیازمند تخصص و تبحر خواهد بود، زیرا بر طبق این روش مشاور باید در ابتدا طرز فکر بیمار نسبت به شرایطی که دارد را بررسی کرده، سپس عواملی که سبب ایجاد افسردگی در جوانان شده اند را شناسایی و در نهایت طرز فکر بیمار را تغییر نسبت به آن ها تغییر می دهد.
دارو درمانی
برای درمان افسردگی به همه بیماران مصرف داروهای روانپزشکی توصیه نمی شود زیرا بسیاری از این افراد نیازی به دارو نداشته و با تشکیل جلسات مشاوره ای حال روحی آن ها بهبود می یابد. ولی برخی از بیماران به واسطه حاد بودن افسردگی، مشکلات مغزی و سیستم عصبی و یا مقاوم بودن نسبت به روان درمانی نیاز به مصرف دارو نیز دارند.
بهتر است بدانیم استفاده از داروهای روانپزشکی بدون تجویز پزشک کاملا اشتباه است و می تواند اثرات منفی به همراه داشته باشد، زیرا بیماران اطلاعی از میزان و مدت زمان مصرف و حتی تطابق داروها با بیماری های روحی ندارند، بنابراین هرگز به توصیه دیگران برای درمان بیماری های مختلف از داروهای مشابه استفاده نکنید. لازم به ذکر است یکی از روش های دارو درمانی افسردگی برای افرادی که افسردگی مقاوم دارند کتامین تراپی می باشد که در زیر به این روش اشاره می کنیم:
کتامین تراپی
دارویی که به عنوان بیهوش کننده و تسکین دهنده درد استفاده می شود ولی بر طبق بررسی های انجام شده، محققین بیان کرده اند که کتامین می تواند برای درمان افسردگی های مقاوم، یعنی افسردگی که بعد از گذشت 6 هفته از آغاز درمان تخصصی هیچ نشانه ای از بهبود در بیماران مشاهده نمی شود، مفید بوده و بسیار سریع حال روحی بیماران را دچار تغییرات مثبت کند.
لازم به ذکر است کتامین امروزه برای بیهوشی و یا تسکین درد بیمارانی که به داروهای معمول حساسیت دارند استفاده می شود، همچنین این دارو در اَشکال مختلف پودر، قرص، اسپری بینی و مایع قابل تزریق در دسترس می باشد. کتامین به واسطه حس نشاط و سرخوشی که ایجاد می کند درد را تسکین داده، از این رو برخی از افراد به عنوان ماده مخدر از آن استفاده می کنند.
درمورد مصرف کتامین بهتر است بدانیم که مصرف خودسرانه آن به هیچ عنوان توصیه نمی شود زیرا باید تحت نظر پزشک مصرف گردد. بهتر است بدانیم در صورتی که کتامین تراپی به صورت تزریق انجام شود در مدت زمانی بسیار سریع و بعد از گذشت چند دقیقه موجب بهبود حال روحی بیماران شده و از این جهت برای رفع تمایل و جلوگیری از خودکشی مورد استفاده قرار می گیرد.
از دیگر مواردی که سبب تسریع روند درمان افسردگی در جوانان می گردند و به عنوان راه ها و عوامل مکمل و کمک کننده شناخته می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- طبیعت گردی، تفریح، انجام فعالیت های مورد علاقه
- دوری از استرس و تنش های روحی
- حمایت و توجه اعضای خانواده و دوستان نزدیک
- امید به بهبود بیماری و اعتماد به روش های درمانی
همانطور که گفتیم افسردگی در جوانان اگر به موقع درمان نشود می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد، از این رو درمان این بیماری بسیار مهم می باشد. از جمله عوارض افسردگی در جوانان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشدید نشانه ها و تبدیل شدن بیماری به افسردگی ماژور
- ایجاد اختلاف یا فروپاشی زندگی مشترک
- دور شدن از دوستان و همکاران و تشدید تنهایی
- از دست دادن موقعیت شغلی و یا تحصیلی
- سوق پیدا کردن به مصرف مواد مخدر، الکل و ایجاد اعتیاد
- دور شدن از اهداف و زندگی ایده آل
- تمایل و یا اقدام به خودکشی
خلاصه مطلب
ما در این مقاله به بررسی موضوع مهم و نسبتا شایع افسردگی در جوانان پرداختیم، تعدادی از نشانه ها، علل و همچنین راه های درمان این بیماری روحی را توضیح دادیم. با توجه به تاثیر گذاری افسردگی بر تمام جوانب زندگی، تشخیص نشانه ها و اقدام به درمان از اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین برای جلوگیری از بروز عوارض افسردگی چنانچه به مشاوره تخصصی نیاز دارید، می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس گرفته و به حفظ کیفیت زندگی خود کمک کنید.
آیا افسردگی در جوانان درمان پذیر است؟
بله، برای درمان این بیماری باید به مشاور مراجعه کرده و درمان برای جلوگیری از بروز عوارض جدی به تعویق نیفتد
آیا شکست عشقی و عاطفی می تواند سبب ایجاد افسردگی در جوانان شود؟
بله، در صورتی که وابستگی زیاد و تحمل افراد کم باشد، جدایی سخت شده و شکست عشقی تبدیل به یکی از علل ایجاد افسردگی در جوانان می گردد
آیا برای درمان افسردگی حتما باید دارو مصرف شود؟
خیر، همه بیماران به مصرف دارو نیاز ندارند و در اغلب موراد مشکل با تشکیل جلسات روان درمانی برطرف می شود
آیا افراد افسرده پرخاشگر نیز می شوند؟
بله، ممکن است به علت افزایش فشارهای روانی و کاهش آستانه تحمل، عصبانی و پرخاشگر شوند