مشاوره فرزندپروری

نیاز به مشاوره فرزندپروری برای والدینی که مهمترین دغدغه آن ها تربیت و پرورش فرزندانشان است، همواره احساس می شود. چراکه پدر و مادر بایستی بدانند که کودک، نوجوان یا جوانشان چه نیازها، خصوصیات و ویژگی هایی دارد تا بهتر به آن ها پاسخ دهند. حال سوال این است که بهترین روش های فرزندپروری چیست؟ از نظر علم روانشناسی، والدین خوب چه کسانی هستند؟ و چگونه می توان بهترین سبک های فرزندپروری را پیاده سازی کرد؟

قطعا پاسخ دادن به این سوالات و عملیاتی کردن آن ها کار چندان آسانی نیست. زیرا رشد یک انسان از ابعاد گوناگونی تشکیل شده است و گاهی با وجود مراقب ها و دقت های زیاد ما، باز هم فرزندانمان با مشکل مواجه می شوند. به همین دلیل هم مشاوره فرزندپروری دکتر فکر به دو صورت تلفنی و آنلاین این امکان را فراهم آورده است تا همه هموطنان گرامی براحتی بتوانند سوالات خود را مطرح کرده و راهنمایی دریافت کنند. در ادامه بیشتر با چند و چون این نوع مشاوره آشنا خواهیم شد.

منظور از مشاوره فرزندپروری چیست؟

همه ما می دانیم که تربیت فرزندمان باید به نحوی باشد که در آینده از سلامت کامل روان و جسم برخوردار باشد و یک فرد شاد و موفق تبدیل شود. البته این ها معیارهای کلی است و هر پدر و مادری بسته به فرهنگ، نگرش، تحصیلات و هزاران عامل دیگر، فاکتورهای ریز و درشت خود را برای داشتن یک فرزند خوب دارد.

با این حال، یک سری اصول همواره از دیدگاه روانشناسی به عنوان بهترین انواع سبک های فرزندپروری شناخته شده و آن را به عنوان موثرین شیوه ها می داند.

به طور مثال تصور کنید که شما صاحب فرزندی شده اید و حالا دوست دارید که فرزندتان یک نمونه عالی و الگویی بی مثال برای همسالانش در اجتماع باشد. در اینگونه مواقع برخی از والدین تنها با تقلید کورکورانه از سایر پدر و مادرها سعی در رسیدن به این هدف دارند و برخی دیگر مهارت های درست را یاد می گیرند.

کاری که مشاوره فرزندپروری به آن می پردازد، این است که ابتدا در مورد مهارت های والدین در روش های فرزندپروری اطلاعات کسب می کند و سپس آن ها را در یادگیری مهارت های جدید و نحوه برخورد با فرزند یاری می دهد.

مشاوره فرزندپروری ### فرزندپروری چیست؟ | والدین خوب چه کسانی هستند؟ | روش های فرزندپروری | بهترین و انواع سبک فرزندپروری

۱۸ توصیه مشاوره فرزندپروری برای خانواده ها

کودکان با راهنمای نحوه پرورش متولد نمی شوند. هر کودکی یک انسان متفاوت است و از این رو روش کاملی برای تربیت همه کودکان وجود ندارد. به ویژه در دنیای امروز که فضای مجازی و اینترنت به بخش لاینفک زندگی همه افراد از سنین کودکی تا بزرگسالی تبدیل شده و مسئله تعلیم و تربیت را بسیار پیچیده تر کرده اند.

از سوی دیگر، هر ساله کودکان با ضریب های هوشی بالاتر و توانایی های بیشتر به دنیا می آیند و وظیفه هر پدر و مادری است که به کشف و شکوفایی آن ها کمک کند. بی تردید نقش والدین در تحصیل فرزندان بسیار بزرگ و مهم است.

تمامی این مسائل در مشاوره فرزندپروری مورد بحث قرار می گیرد و تلاش می شود که راهنمایی های درستی متناسب با نیازها و ویژگی های شخصیتی بچه ها در هر دوره سنی ارائه شود. در زیر بخشی از این نکات را با هم می خوانیم.

فرزندان خود را باور داشته باشید

دلیل آنکه گفته می شود که والدین باید مشوق فرزندشان در زندگی باشند، قدرت تاثیرگذاری آن ها در تعیین مسیر رشد است.

کودکی که هنوز خودشناسی درستی از خود ندارد و یا نوجوانی که در ابتدای مسیر بلوغ عاطفی، جسمی و ذهنی قرار دارد، نمی تواند توانایی های ذاتی خود را به درستی دریابد.

این در حالی است که والدین با شناخت زیادی که از فرزند خود دارند، با باور به استعدادها و توانایی هایش می توانند او را در رسیدن به خودباوری کمک کنند. کودکان می آموزند که انسانهای توانمندی هستند و قدرت دستیابی به خواسته های خود را نیز دارا می باشند.

نباید اجازه دهید تقویت عزت نفس و یا افزایش اعتماد به نفس در کودک تان محدود به هم سن و سالانش شود. زیرا در گروه های مختلف دوستان و اطرافیان، همیشه افرادی هستند که کودک شما را از هر نظر زیرسوال ببرند و در نتیجه منجر به عدم اعتماد به نفس او شوند.

تمام آنچه برای این مورد نیاز دارید، یادآوری پیروزی های قبلی و تقویت مهارت های کودک او است. شما باید به پسر یا دخترتان بگویید که می تواند برنده شود و به توانایی های او ایمان دارید. اما یادتان باشد که او نباید ارزش خود یا جلب محبت شما را تنها در گرو موفقیت بداند. چراکه در این صورت، دچار ترس از شکست شده و با هر شکست کوچکی دچار کمبود اعتماد بنفس می شود.

به کودکتان اجازه کثیف شدن را بدهید

بگذارید فرزندتان فرصت کثیف شدن داشته باشند. وقتی بچه ها در خاک، گل و طبیعت بازی می کنند، هر پنج حس خود را درگیر خواهند کرد. فرصتهای تقویت خلاقیت کودکان را هنگام بازی در طبیعت، از آن ها نگیرید. حساسیت ها یا وسواس های بیش از حد شما در مورد تمیزی تنها باعث به عقب افتادن رشد او خواهد شد.

به عنوان مثال، وقتی آنها بیرون بازی می کنند در یک جعبه شن و ماسه با گل و لای و با اسباب بازی های پخش شده در همه جا، ممکن است برای شما یک فاجعه باشد. اما برای آن کودک، مثل یک شاهکار خیالی است که به او لذت می دهد.

مشاوره فرزندپروری معتقد است که کودک با استفاده از خلاقیت، حواس خود را درگیر می کند و به شناخت بیشتری از خود می رسد. این فرصت ها را برای شکوفایی و پیشرفت از آنها نگیرید، فقط به این دلیل که می خواهید تمیز بمانند.

تربیت کودک یک رقابت نیست

برای برخی از بزرگسالان، همه چیز در رقابت خلاصه می شود. توصیه ما به شما این است که هر کاری برای فرزندتان کردید، تنها به دلیل نظر و تصمیم خودتان باشد؛ نه رقابت با خانم همسایه یا خویشاوندان و اقوام. این مورد یکی از مهم ترین نکاتی است که در مشاوره فرزندپروری به آن اشاره می شود.

ایمنی و محافظت جسمی

رعایت ایمنی و محاظفت از کودکان مخصوصاً در سه سال اول زندگی آن‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. شاید این یک نکته معمولی به نظر برسد، اما در مشاوره فرزندپروری به آن توجه ویژه ای می شود.

هدف شما از سه سال اول زندگی فرزندتان، زنده نگه داشتن آنها است. در این راستا، تامین نیازهای اساسی، اعم از غذا دادن بموقع و درست، عوض کردن آن ها، نوازش و تماس های فیزیکی، مراقبت از خواب، برخورد درست با اضطراب جدایی در کودکان و … از اصلی ترین وظایف هر پدر و مادری است.

دوره کمک های اولیه را بگذرانید

در مشاوره فرزندپروری توصیه می شود که، دوره CPR و کمک های اولیه را بگذرانید. باور کنید، شما هرگز نمی دانید چه زمانی به این مهارت ها احتیاج دارید. در مواقع اضطراری، باید بدانید که چگونه یک بحران را مدیریت کنید.

شاید برخی در پاسخ به این توصیه بگویند که امروزه اینترنت انسان ها را از آموزش دیدن بی نیاز کرده است، اما باید بگوییم در مواقع بحرانی، استرس و اضطراب نمی گذارد که شما مانند حالت عادی فکر و رفتار کنید، به همین دلیل نیاز است که از قبل یک سری مهارت ها را یاد بگیرید.

گاهی ممکن است نوعی در معرض یک وضعیت اضطراری اعم از خفگی، زخم باز شده، شکستگی استخوان، آسیب به سر یا هر بحران دیگری قرار بگیرید که نیاز به تصمیم و عملکرد فوری شما دارد.

بچه ها به نظم و قانون تمایل دارند

بچه ها تمایل ذاتی به قوانین، ساختار و مرزها دارند. البته منظور این نیست که والدین دیکتاتور باشند یا انعطاف پذیری کمی داشته باشند، بلکه تعیین یک سری حد و حدودها و قوانین برای رشد ضروری است.

نظم و داشتن یک سری قوانین در هر خانه ایی، کودک را برای پیروی و احترام به قوانین بزرگتر آماده می کند. چه بسا اگر آن ها خود را تابع نظم بدانند، ناسازگاری فرزندان بسیار کمتر خواهد شد. بسیار خوب است که والدین دلیل قوانین را با فرزندان خود نیز در میان بگذارند.

به عنوان مثال، شما برای نوجوان خود یک ساعت ممنوعیت رفت و آمد در نیمه شب تعیین کرده اید و آنها از شما دلیل این کار را می پرسند؟ اگر پاسخ شما در این گونه مواقع این باشد که: “من مادر هستم و به همین دلیل مقررات منع رفت و آمد را تعیین کردم .و تو باید اطاعت کنید.” آنها احتمالاً نسبت به چنین واکنشی اعتراض نشان دهند.

در عوض چنانچه بگوئید “من ساعت ممنوعیت رفت و آمد را تنظیم کردم چراکه باید بدانم که در آن زمان شما در خانه و ایمن هستید، زیرا من شما را دوست دارم”. فرزند شما نیز احتمالا عشق شما را درک خواهد و به ضرورت حضور بموقع پی می برد.

فراموش نکنید شما مهمترین الگوهای فرزندانتان هستید

در جلسات مشاوره فرزندپروری یکی از موارد رایجی که گفته می شود، عدم تاثیر نصیحت های والدین روی کودکان است. در این مورد باید به شما بگوییم که تنها نصیحت کردن مهم نیست، زیرا فرزندان از رفتار شما الگو می گیرند.

بنابراین، عمل شما بسیار مهم تر صحبت هایتان است. یادتان باشد که فرزندان بیشترین ساعات خود را در خانه می گذرانند و نظاره گر پدر و مادر و حتی خواهر و برادرانشان هستند. هر چند هم که تفاوت نسل ها زیاد باشد، باز هم کودکان و نوجوانان از فضای حاکم در خانه تاثیر می پذیرند.

به عنوان مثال، اگر در حال بازی تخته ایی با آنها هستید، تقلب نکنید.با این کار آنها می فهمند که تقلب در بازی های رومیزی اشکالی ندارد. چنین اخلاقی می تواند به یک دامنه لغزنده تبدیل شده و به سایر ابعاد زندگی نیز کشیده شود.

در عوض، با صداقت بازی کردن، حتی اگر به معنای از دست دادن باشد، مثالی از صداقت و شخصیت قوی باشید.

توصیه مشاوره فرزندپروری : بگذارید فرزندانتان کودکی کنند

یکی از اصول مهم در تربیت کودک از نظر مشاوره فرزندپروری این است که او را خیلی سریع بزرگ نکنید و بگذارید آنها در هر سنی که هستند زندگی را تجربه کنند. انتظار نداشته باشید که کودکان مانند بزرگسالان محافظه کارانه رفتار کنند، چراکه دنیا و خلقیات کودک بسیار متفاوت است.

به عنوان مثال، کودکان تمایل به فعالیت بدنی بیشتر، خواب طولانی تر در سنین پائین و کنجکاوی کردن در دنیای اطراف خود دارند.

به عنوان مثال، فرض کنید که می خواهید کودک خردسال خود را در معرض فرهنگ و هنر قرار داده و و او را به یک سمفون یا سینما می برید. در این حال، کودک دو ساله را یک عصر به یک کنسرت سه ساعته می برید و از اینکه آنها بی حرکت نمی نشینند بسیار ناامید می شوید.

بدتر از این، صدای جیغ و داد یا لجبازی کودکان در چنین مکانی است، به نحوی که اعتراض سایرین را بر می انگیزد. شاید بهتر بود که هم شما و هم فرزندتان در کلاس موسیقی دو نفره شرکت می کردید که دارای موسیقی کلاسیک باشد. به این ترتیب می توانید در فضایی سرگرم کننده و کودک محور آنها را در معرض هنر و فرهنگ قرار دهید که به بچه ها اجازه می دهد مثل بچه ها رفتار کنند و از جر و بحث با کودک جلوگیری می شود.

در صورت نیاز کمک بگیرید

پرستاران کودک می توانند به شما کمک کنند تا فردی سالم باشید. اگر استخدام پرستار بچه یا پرستار کودک در بودجه شما نیست، دوستی پیدا کنید که بتواند به شما در مراقبت از کودک تان کمک نماید یا از مادر و خواهرتان تقاضای همکاری کنید.

فکر نکنید چون پدر یا مادر هستید که باید همه کارها را خودتان انجام دهید. لازم است کمی از فرزندتان فاصله بگیرید تا بتوانید خود را شارژ نمائید. با این کار روحیه و انرژی بالاتری خواهید داشت.

اجازه دهید فرزندانتان شکست را تجربه کنند

هر وقت کودک شما به سمت شکست می رود، او را نجات ندهید. اجازه دهید فرزندانتان شکست بخورند، مخصوصاً وقتی جوان هستند. بگذارید آنها در مورد احساس شکست و چگونگی بهبودی را یاد بگیرند. شیوه رفتار صحیح با نوجوان و جوان این است که آنها را برای تجربه آماده کنید، اما از شکست نجات ندهید.

به عنوان مثال، کودک شما در حال کار بر روی یک پروژه مدرسه شامل ساخت برج است و چون پایه برج را محکم نساخته است، این احتمال وجود دارد که از بین برود. شما به فرزند خود می گویید که آنها باید پایه را محکم کنند. آنها نمی خواهند این کار را به روش شما انجام دهند و اصرار دارند که این کار را به روش خودشان انجام دهند.

در چنین مواقعی به او فرصت دهید تا ایده های خود را پیاده سازی کند، حتی اگر به قیمت شکست خوردنش باشد.

به تقویت عزت نفس کودک و نوجوان خود کمک کنید

لحن صدای شما، زبان بدن تان و هر عبارتی جذب بچه هایتان می شود. گفتار و کردار شما به عنوان والد، بیش از هر چیز بر عزت نفس آنها تأثیر می گذارد. ستایش موفقیت های هرچند کوچک، باعث احساس غرور در فرزند خواهد شد.

برای تقویت عزت نفس، یکی از کارهای ساده ای که از سوی مشاوره فرزندپروری توصیه می گردد، اجازه استقلال به آن ها است. بله به همین سادگی، به آن ها اجازه دهید خودشان کارهایشان را انجام دهند. از به کار بردن عبارت هایی مثل چه کار احمقانه ای! تو چرا مثل بچه ها رفتار می کنی؟ و غیره جداً بپرهیزید، زیرا این کار منجر به عزت نفس پائین می شود.

کلمات خود را با دقت انتخاب کنید و دلسوز باشید. به بچه های خود بگویید که همه اشتباه می کنند و شما هنوز هم آنها را دوست دارید، حتی اگر رفتارشان اشتباه بوده باشد.

از بچه ها تعریف کنید

تا به حال شده فکر کنید در طول روز چند بار نسبت به کودک خود واکنش منفی نشان داده اید؟ باید تعداد دفعاتی که از کودک تان تعریف می کنید، نسبت به تعداد دفعاتی که او را سرزنش کرده اید، بیشتر باشد. هر روز نکته ای را برای ستایش پیدا کنید و یا یک پاداش کوچک مانند در آغوش گرفتن به او هدیه دهید.

قاطعانه رفتار کنید

از دید بامیرمند و بسیاری از صاحب نظران در مشاوره کودک و نوجوان، بهترین روش فرزندپروری سبک مقتدرانه است. در این سبک، پدر و مادر علاوه بر اینکه رابطه خوب و احترام آمیزی با فرزندشان دارند، در مقابل قوانینی که در منزل وضع شده است مقتدرانه برخورد می کنند.

مثلا اگر مادری به کودک خود می گوید که تا اسباب بازی هایت را جمع نکنی اجازه تماشای تلویزیون نخواهی داشت، بایستی حتما بر سر حرف خود بماند و با گریه و زاری کودک تسلیم نشود. این سیستم، در عین حال به تشویق و تنبیه در جای درست خود پایبند است و رابطه قوی با فرزندان ایجاد می کند.

برای فرزند وقت بگذارید

مورد بعدی که در مشاوره فرزندپروری به آن پرداخته می شود، توجه به فرزندان از راه گذراندن وقت با آن ها است. در اغلب اوقات، جمع شدن برای یک وعده خانوادگی برای والدین و بچه ها دشوار است، چه رسد به اینکه اوقات با کیفیتی را در کنار هم بگذرانند.

شاید ایده بدی نباشد که صبح ۱۰ دقیقه زودتر از خواب بیدار شوید تا بتوانید با کودک خود صبحانه بخورید یا ظرف ها را در ظرفشویی بگذارید و بعد از شام پیاده روی کنید. کودکان و نوجوانانی که از توجه والدین برخوردار نیستند، غالباً بد رفتاری می کنند زیرا مطمئناً از این طریق مورد توجه قرار می گیرند.

سعی کنید هر هفته یک “شب خاص” ایجاد کنید تا در کنار هم باشید و به فرزندان خود اجازه دهید تا تصمیم بگیرند که چگونه وقت خود را بگذرانند.

به نظر می رسد که کمبود محبت در کودکان بیشتر از نوجوانان پیش می آید. از آنجا که فرصت های کمتری برای گردهم آمدن والدین و نوجوانان وجود دارد، والدین باید تمام تلاش خود را بکنند تا وقتی نوجوان خود تمایل به گفتگو یا مشارکت در فعالیت های خانوادگی دارد، در دسترس باشند.

حضور در کنسرت ها، بازی ها و سایر رویدادها با نوجوان شما ارتباط محبت آمیزی را ایجاد می کند و به شما امکان می دهد از راه های مهم درباره کودک و دوستانش بیشتر بدانید.

ارتباط قوی تری با فرزندان ایجاد نمائید

نمی توانید از بچه ها انتظار داشته باشید که همه کارها را انجام دهند، فقط به این دلیل که شما به عنوان والدین “چنین می گویید”.

انتظارات خود را روشن کنید. اگر مشکلی وجود دارد، آن را توصیف کنید، احساسات خود را بیان نمائید و از کودک خود بخواهید تا در یافتن راه حل های درست به شما یاری دهد. حتماً عواقب آن را بسنجید. پیشنهاد دهید و انتخاب کنید. به پیشنهادات فرزند خود نیز روی باز نشان دهید تا رابطه قوی تری بین تان به وجود آید.

انعطاف پذیر باشید

اگر احساس می کنید که رابطه تان با کودک یا نوجوانتان شکننده است، احتمالا خشک و سختگیرانه رفتار می کنید. محیط بر رفتار بچه ها تأثیر دارد، بنابراین ممکن است با تغییر دادن محیط بتوانید آن رفتار را تغییر دهید.

” نه” گفتن های مکرر به فرزند باعث دوری از او خواهد شد. این شیوه مستبدانه تنها احتمال پرخاشگری نوجوانان و کودکان را افزایش می دهد.

نوجوانان تمایل دارند کمتر به والدین و بیشتر به همسالان خود به عنوان الگو نگاه کنند. سعی کنید در عین نظارت غیر مستقیم، به او اجازه دهید تا بحران هویت را پشت سر بگذارد و به بلوغ یا پختگی اجتماعی دست یابد.

عشق خود را بی قید و شرط نثار فرزندتان نمائید

به عنوان یک والد، ​​شما وظیفه اصلاح و راهنمایی فرزندان خود را دارید. اما نحوه بیان راهنمای اصلاحی باید درست و مناسب باشد.

مشاوره فرزندپروری توصیه می کنید هنگامی که مجبورید با فرزند خود مقابله کنید، از سرزنش، انتقاد، تحقیر یا عیب جویی، که عزت نفس را تضعیف می کند و منجر به کینه می شود، خودداری نمایید. در عوض، وقتی که اشتباهی مرتکب می شوند، به آن ها اطمینان دهید که هنوز هم دوستشان داشته و تنها قصد کمک به او را دارید.

نیاز ها و محدودیت های خود را به عنوان والد بشناسید

اینکه هیچ پدر و مادری نمی توانند از هر نظر کامل باشند، واقعیتی است که لازم است با آن رو به رو شوید. شما به عنوان رهبر خانواده نقاط قوت و ضعف خود را دارید. باید توانایی های خود را بشناسید و روی نقاط ضعف خود کار کنید. سعی کنید انتظارات واقع بینانه ای از خود، همسرتان و فرزندانتان داشته باشید.

سعی کنید والدین بودن را به یک شغل قابل کنترل  تبدیل کنید. به جای تلاش برای پرداختن یکباره همه موارد، روی مناطقی تمرکز کنید که به بیشترین توجه نیاز دارند.

آیا تربیت فرزندان و روش تربیتی والدین با هم ارتباط دارند؟

از نظر مشاوره فرزندپروری، نظریه های مختلفی در مورد ارتباط بین تربیت کودک و روش تربیت والدین وجود دارد. ما در ادامه قصد داریم، فرضیه هایی را که در رابطه با این موضوع مطرح شده است، بررسی کنیم.

از دیرباز مردم بر این باور بوده اند که اگر فرزند خوب باشد حاصل تربیت درست والدین است، و اگر بد باشد برخاسته از تربیت نادرست آن ها.

این فرض توسط محققانی که نقش تأثیرات بیولوژیکی را در رشد کودکان برجسته می کنند، به چالش کشیده شده است. به عنوان مثال، مطالعات رفتاری نشان می دهد که فرزند خوانده ها از نظر خصوصیات اساسی مانند شخصیت، هوش و سلامت روان بیشتر به پدر و مادر بیولوژیک خود شباهت دارند تا والدین خوانده.

بعلاوه، برخی از محققان با تأكید بر اینكه عوامل دیگری مانند روابط همسالان تأثیر زیادی در رشد دارند، از تأكید بر فرزندپروری انتقاد كرده اند. از سوی دیگر، جریان تأثیرگذاری والدین و فرزندان دو طرفه است تا یک طرفه.

با این وجود، از آنجا که تجربه والدین بیشتر است، در ایجاد الگوهای اولیه تعامل نقش مهمی دارند و با رفتارها یا واکنش هایشان در شرایط مختلف می توانند در شکل گیری رفتار کودک اثر بگذارند.

همچنین، والدین نقش بسزایی در شکل دادن محیط کودکان و در نتیجه قرار گرفتن کودکان در معرض سایر عوامل موثر در رشد، مانند روابط همسالان دارند. به عنوان مثال، والدین تصمیم می گیرند که در چه محله ایی زندگی کنند، کودک را به چه مدرسه ایی بفرستند، با چه کسانی روابط دوستانه و خانوادگی داشته باشند، اوقات فراغت خانواده چگونه باشد و … .

علاوه بر این، کودکان به احتمال زیاد دوستانی را انتخاب می کنند که دارای علایق و ارزشهای مشابه با خانواده خود باشند.

فرزندپروری و رشد کودک

در چند سال اول زندگی، تجربیات کودکان به مراقبان آن ها بستگی دارد و این مرحله بیشترین تجریبات را به خود اختصاص می دهد. به عنوان مثال، مراقبان و والدین تصمیم می گیرند که یک نوزاد تا چه حد آزادی عمل دارد، در چه مواردی نادیده گرفته شود، چه فعالیت هایی را انجام دهد و به طور کلی چگونه زندگی کند.

به دلیل انعطاف پذیری بسیار زیاد سیستم عصبی انسان در طی سالهای اولیه، این دوره فرصت های بی نظیری را برای یادگیری و آموزش کودک باهوش فراهم می کند، که به بهترین وجه توسط یک محیط غنی شده تقویت می شود.

بعلاوه، اگرچه برخی از نظریه پردازان استدلال می کنند که تجربیات بعدی می توانند مسیرهای رشد کودکان را کاملاً تغییر دهند، اما بسیاری اظهار داشتند که تجربیات چند سال اول زندگی، بنیانی است که بقیه رشد بر اساس آن بنا می شود.

روش های انضباطی و نقش آن ها در تربیت فرزندان

در مشاوره فرزندپروری، بر رعایت نظم و انضباط، تاکید بسیاری می شود. البته گاهی نظم و تنبیه با هم اشتباه گرفته می شوند. در حالی که، نظم و انضباط شامل تکنیک هایی است که والدین برای آموزش رفتار مطلوب به کودکان استفاده می کنند، در حالی که مجازات شامل اقدامی تنبیهی است که برای از بین بردن رفتار نامطلوب طراحی شده است.

سه مولفه مهم در آموزش نظم به کودکان که در مشاوره فرزندپروری نیز بدان تاکید می شود، شامل موارد زیر خواهد بود.

• یك رابطه دوستانه والدین و كودك
• تقویت مثبت برای افزایش رفتار خوب
• راهكارهای حذف رفتار نامطلوب

در مشاوره فرزندپروری به شدت از استفاده از تنبیه بدنی منع شده و به جای آن استفاده از تایم اوت (دوره های سکوت اجباری) یا حذف امتیازات جهت حذف رفتار منفی توصیه می گردد.

تنبیه های بدنی مانند کتک زدن، به خصوص اگر مرتباً مورد استفاده قرار گیرد، به نتایج منفی همچون پرخاشگری، افسردگی و حتی گاهی بزهکاری کودکان و نوجوانان منجر می شود. بعلاوه، بعید است که بسیاری از انواع مجازات ها و رفتارهای نادرست را بتوان از طریق تنبیه در دراز مدت اصلاح کرد، حتی اگر این رفتارها در کوتاه مدت کنترل شوند.

در مقابل، اشکال مثبت نظم و انضباط با نتایج بهتری در درازمدت مانند خودتنظیمی، عزت نفس و درونی سازی استانداردهای مناسب رفتار مرتبط است. مشاوره کودک چندین پیشنهاد برای نظم مثبت ارائه می دهند که از جمله آن ها ایجاد زمینه موفقیت، رفتار خوب، توجه، تمجید و محبت می باشد.

حقایقی در مورد فرزندپروری سالم

برای داشتن یک فرزند سالم، والدین باید به تقویت مهارت همدلی، صداقت، اعتماد به نفس، کنترل خود، مهربانی، همکاری و خوشرویی کمک می کنند. همچنین در تقویت کنجکاوی فکری، انگیزه و تشویق موثر باشند.

علاوه بر این، والدین خوب به محافظت از کودکان در برابر اضطراب، افسردگی، اختلالات خوردن، رفتار ضد اجتماعی و سوء مصرف الکل و مواد مخدر توجه می کنند.

کاهش درگیری والدین و کودک برای غذا خوردن

یکی از مواردی که در مشاوره فرزندپروری به آن پرداخته می شود، بحث بهانه گیری کودکان و نخوردن غذا است.

اکثراً کودکان عادات غذایی نامناسبی دارند. والدین هم به دلیل نگرانی در مورد رشد و سلامتی کودک خود، در نهایت مجبور می شوند به زور و با دعوا به کودک خود غذایی را بخورانند.

از جنگ قدرت در زمان غذا پرهیز کنید. برای اینکه کودک را به غذا ترغیب کنید، یک چهارپایه تهیه کرده و از فرزند خود بخواهید که با انجام کارهای آسان به شما در غذا پختن کمک نماید. در چنین مواقعی، به احتمال زیاد می خواهند آن را با شما امتحان كنند.

کودکان و نوجوانان بزرگتر نیز می توانند به تنهایی اقدام به تهیه وعده های غذایی یا غذاهای مخصوص کنند.

توجه داشته باشید که اصلا رشوه ندهید. از استفاده از شیرینی یا تنقلات به عنوان رشوه خودداری کنید تا بچه ها چیز دیگری بخورند. این می تواند پیام دهد که انجام یک کار صحیح باید شامل یک پاداش خارجی باشد و همچنین القاء می کند که خوردن غذاهای ناسالم راهی مناسب برای پاداش دادن به خودتان است.

گاهی شما فقط به کودک اصرار می کنید که غذای سالم بخورد، در حالی که خودتان به تغذیه روزانه اهمیتی نمی دهید. در این گونه مواقع طبیعی است که فرزندتان نیز روش شما را در پیش بگیرید. این موضوع را در نکات مشاوره فرزندپروری نیز معرفی کرده بودیم.

مشاوره فرزندپروری برای چه مواردی است؟

بسته به خصوصیات کودک، والدین با مسائل مختلفی روبرو هستند که نیاز به رسیدگی دارند. رایج ترین این مسائل که در مشاوره فرزندپروری نیز به آن ها زیاد پرداخته می شود را در زیر بیان کرده ایم. برای دریافت مشاوره در مورد هر کدام می توانید با مشاوره تلفنی یا آنلاین ما در تماس باشید.

• سر و صدای زیاد
• ترس کودکان از تاریکی
• دروغگویی نوجوانان و کودکان
• خودارضایی
• پرخاشگری کودکان
• افسردگی کودکان
• مواجهه با ترسهایی که زندگی روزمره
• اختلالات یادگیری
• مدیریت دعوای کودکان در منزل
• امتناع از مدرسه
• راه رفتن در خواب کودکان
• زمان صرف شده برای بازی کردن، روی یک تبلت یا گوشی هوشمند، جلوی تلویزیون
• تقویت حافظه کودکان
• مشکلات رفتار (عمل کردن، امتناع از گوش دادن، سرپیچی کردن، سرقت  و غیره)
• مکیدن انگشت
• مصرف مواد در نوجوانان

توصیه هایی به والدین در رابطه با چالش های فرزندپروری

گرچه به نظر تعجب آور می آید، اما اصول کلی برای کمک به شما در از بین بردن بیشتر چالش های کودک شما در هر سنی وجود دارد. هنگام برخورد با کودکان باید سعی کنید نکات زیر را رعایت نمایید:

• اطمینان حاصل کنید که قوانین شما روشن و ساده است
• در قوانینخود قدم باشید
• هنگامی که کودک شما ناراحت است یا کار اشتباهی انجام داده است، آرام باشید. تنفس عمیق و آرام به شما کمک می کند.
• در مقابل لجبازی کودکان لجبازی نکنید
• به فرزندان و مشکلاتی که با آن روبرو هستند گوش فرا دهید و از آنها پشتیبانی کنید.

مشاوره فرزندپروری برای کودکان حساس

همانطور که در موارد فوق اشاره کرده بودیم، کودکان هر کدام دارای ویژگی های مختلفی هستند. به همین دلیل لازم است برای هر کدام از روش و استراتژی ویژه ایی استفاده شود. ما در این قسمت قصد داریم، در رابطه با کودکان حساس با شما صحبت کنیم و از روش هایی که در مشاوره فرزندپروری برای کودکان حساس گفته می شود را ذکر نمائیم.

• محیط منزل را آرام نگاه دارید.
• روال های قابل پیش بینی و سازگار ایجاد کنید.
• به آنها کمک کنید تا بتدریج تحولات را در خانه، مدرسه و جاهای دیگر تحمل کنند
• عوامل محرک آنها را شناسایی کنید.
• به جای اینکه کودک خود را برای یک انفجار احساسی سرزنش کنید، او را با آرامش تصدیق کنید. سپس، در مورد واکنش شدید احساسی با کودک خود صحبت کنید.
• فرصت هایی را برای کودک خود فراهم کنید تا تجربه های اجتماعی مثبتی داشته باشد زیرا رشد را تقویت می کند.

آیا نقش پدر و مادر در تربیت فرزندان متفاوت است؟

یکی از زمینه های مهم و گاهی دردسرساز در حیطه تربیت فرزند، نقش های مختلف پدر و مادرها است. امروزه برخی عقیده دارند، پدر و مادر با هم برابر هستند و هر دو تقریباً نقش یکسانی را در تربیت کودکان خواهند داشت. در حالی که برخی دیگر معتقدند که اینطور نیست و پدر و مادر باید نقش های مختلفی برای تربیت ایفا کنند.

در گذشته، مادران و پدران نقش های متمایزی داشتند و آنها کاملاً جدا از هم تقسیم بندی می شدند. به طور سنتی، مادر پرورش دهنده و سرپرست بود. او کسی بود که با بچه ها تعامل داشت. در مقابل، پدر تأمین کننده مالی، با اختیارات نهایی و تصمیم گیرنده ایی بود که حرفش بدون تردید باقی ماند.

در مورد نقش های والدین، ​​امروزه از نظر مشاوره فرزندپروری، تغییرات قابل توجهی به وجود آمده است. در بسیاری از خانوارها، مادران و پدرها نقش یکسانی دارند. همچنین، از نظر جامعه، ارزش یکسانی را ایفا خواهند کرد. بیایید بررسی کنیم که نقش های خاص والدین چیست و پدران و مادران چگونه این وظایف را انجام می دهند.

• تأمین سرپناه، غذا، لباس و سایر نیازهای اساسی جسمی
• پرورش از طریق عشق، توجه و پشتیبانی
• ایجاد ساختار و روال معمول که بچه ها می توانند به آن اعتماد کنند
• راهنمایی کردن
• آموزش احترام، مسئولیت پذیری، مهارت های اجتماعی و سایر شایستگی های زندگی
• اطمینان از مراقبت های سلامت روان
• آموزش، الگوی یادگیری، ترویج عشق به یادگیری و حس کنجکاوی، فراهم کردن مکان و زمان برای انجام تکالیف

اینها چند نقش است که والدین باید آنها را بازی کنند. در گذشته بیشتر این وظایف به عهده مادران بود. پدران از نظر مالی تأمین می کردند و از تأمین نیازهای اساسی – غذا، سرپناه، لباس و هر چیز دیگری که برای زنده ماندن لازم بود، برآورده می شدند. مادران همه کارهای دیگر را انجام می دادند. پدران پدر و مادر دور بودند. مادران پدر و مادر عملی بودند.

اما؛ اکنون مادران می توانند خانواده را از نظر مالی تأمین کنند. پدران  نیز می توانند نقش مهمی در تعامل با فرزندان خود داشته باشند. در بسیاری از موارد، نقش مادر به عنوان پرورش دهنده حتی برای کسانی که شاغل هستند تغییر نکرده است. این نقش والدین پدر است که به شدت تغییر کرده است.

پدرها به طور فزاینده ای درگیر تربیت فرزند می شوند. با تغییر هنجارهای اجتماعی، مردان دریافتند که می توانند نقش های مختلفی را در خانواده خود به عهده بگیرند. پدران و مادران در زندگی و پیشرفت بچه های خود به یک شریک برابر تبدیل شده اند.

مهم ترین مهارت های فرزندپروری

شرط پدر و مادر خوب بودن، یادگیری مهارت های مورد نیاز در این زمینه است. شما برای موفقیت در هر کاری باید مهارت های مربوط به آن را بیاموزید. به طور مثال برای ازدواج موفق، لازم است مهارت های زندگی برای ازدواج را بدانید و برای فرزندپروری لازم است مهارت های فرزند آموزی را بدانید. در ادامه قصد داریم مهم ترین مهارت ها که در مشاوره فرزندپروری به آن ها اشاره می شود، بررسی کنیم.

ابراز عشق

مطالعات در حوزه مشاوره فرزندپروری نشان می دهد که ارائه راهنمایی به روشی دوست داشتنی و مهربانانه، کیفیت فرزندپروری را بسیار بالا می برد. شما با گفتار و عمل تان باید به فرزند خود عشق و محبت هدیه دهید.

ارتباط دوستانه و نزدیک

در حوزه مشاوره فرزندپروری، ارتباطات یک مقوله گسترده است که شامل ابراز علاقه به بچه ها، تعیین قوانین، گوش دادن به آنها با توجه کامل شما و موارد دیگر است. توجه داشته باشید که زبان بدن شما به اندازه یا بیشتر از کلمات واقعی شما با بچه ها صحبت می کند. ارتباطات شما باید به بچه ها بگوید که برای آنها ارزش قائل هستید.

افزایش درک

در مشاوره فرزندپروری، گاهی به این موضوع تاکید می شود که والدین باید درک و تعامل خود را نسبت به فرزندان نشان دهند.

حفظ ثبات

کودکان باید بدانند که می توانند اعتماد کنند و قوانین و روال روز به روز ثابت خواهد ماند. این باعث ایجاد احساس امنیت و اعتماد به نفس می شود.

پرورش استقلال

نوزاد تازه متولد شده برای زنده ماندن کاملاً به والدین وابسته است. اما هر چه آن ها بزرگتر می شوند، میزان استقلال بیشتر خواهد بود.

به آنها اجازه دهید تا فعالیت هایی را برای انجام کار انتخاب کنند و به آنها فرصت کافی برای جستجوی خود را بدهند.

انعطاف پذیری

از نظر مشاوره فرزندپروری، آخرین مشخصه والدین خوب، داشتن انعطاف پذیری است. در واقع کاری که شما انجام می دهید در کودکان تان تأثیر خواهد گذاشت و از عملکردهای شما تقلید می کنند.

والدین خوب چه کسانی هستند؟

ما در بررسی مشاوره آنلاین کودک و نوجوان اشاره کردیم که کدام مورد می تواند بهتر از سایر موارد باشد. اما به صورت کلی در مورد این سوال که آیا پدر و مادر خوب یا بد وجود دارد یا خیر، نمی توان پاسخ قطعی داد. زیرا به طور مثال برای یک کودک به شدت نافرمان و بیش فعال، لازم است یک سری نکات و اقدامات خاص اجرا گردد، در حالی که برای یک کودک نرمال، انجام دادن این سختگیری ها لازم نیست.

پس به صورت کلی باید به شما بگوییم با توجه به شرایط خاص هر یک از کودکان و ویژگی های متفاوتی که دارند، نمی توان معیاری ثابت را برای پدر و مادر خوب یا بد بودن تعریف کرد.

سخن پایانی

مشاوره فرزندپروری، انواع سبک های تربیت فرزند، شناسایی سبک مناسب برای فرزندپروری و بسیاری موارد دیگر در این مطلب بررسی گردید. امیدواریم با مطالعه این مطلب، پاسخ سوالات خود مبنی بر اینکه بهترین سیک در پرورش فرزند چیست و اینکه ما چگونه می توانیم بهترین پدر و مادر باشیم را داده باشیم. در صورت داشتن هر گونه سوال و نیاز به خدمات مشاوره فرزندپروری، می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.