از نظر بسیاری از روانشناسان دوستی قبل از ازدواج برای شناخت اولیه مفید است. اما در مقابل، عقیده ایی دیگر معتقدند که رابطه پیش از ازدواج می تواند دستیابی به یک شناخت منطقی و عقلانی را دشوار کند. این افراد آسیبهای دوستی قبل از ازدواج را بیشتر از مزایای آن می دانند. با وجود این نظرات متناقض، چه نتیجه ایی باید گرفت و کدام یک صحیح تر است؟
در مقاله حاضر تلاش داریم تا به این موضوع بپردازیم و بررسی کنیم که آیا دوستی قبل از ازدواج خوب است؟ البته سلایق شخصی و فرهنگی که در آن رشد کرده و قرار دارند، تاثیر بسزایی در درستی یا نادرستی چنین امری دارد. بنابراین، اگر می خواهید به طور اختصاصی در این زمینه مشاوره دریافت کنید، می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس حاصل نمائید.
دوستی قبل از ازدواج خوب است یا بد؟
هنگامی که دو نفر برای اولین بار یکدیگر را ملاقات میکنند، معمولا هیجان زده و احساساتی می شوند و شخص مقابل برایشان بسیار مثبت جلوه می کند. اگر این رابطه ادامه پیدا کند، در مراحل بعد دو حالت به وجود می آید. در حالت اول، ارتباط بسیار خوب پیش می رود و یک علاقه عمیق شکل می گیرد. اما در حالت دوم، ممکن است طرفین به این نتیجه برسند که اشتباه کرده و در صدد پایان دادن به رابطه عاشقانه برآیند.
اما به هر ترتیب، یکی از مشکلات رایج در دوستی قبل از ازدواج این است که علاقه بیشتر بر اساس ویژگی ها و رفتارهای ظاهری، وضعیت مالی یا کلمات عاشقانه و دلچسبی است که هر دو طرف از یکدیگر دریافت می کنند. در واقع مشکل اصلی این است که احساسات و هیجان های عاطفی اجازه بررسی عمیق تر را نداده و به سختی به حقیقت شخصیت طرف مقابل پی برده می شود.
به همین دلیل، زمانی متوجه تفاوتها و واقعیتها میشوند که مدت زیادی از رابطه گذشته و همه چیز را متفاوت با آنچه که فکر میکردند می یابند. البته این نگاه به دوستی قبل از ازدواج شاید کمی بدبینانه باشد و مسلما همه روابط به شکست عاطفی منتهی نمی شوند. اما از آنجا که تعداد زیادی از افراد در دوران آشنایی پیش از ازدواج که به صورت دوستی است با مشکل مواجه می شوند، بهتر دیدیم تا ابتدا معایب و سپس مزایایی این نوع روابط را بررسی کنیم.
آسیب های دوستی قبل از ازدواج
دوستی قبل از ازدواج اگر با هدف شناخت طرف مقابل برای داشتن یک رابطهی سالم و رضایتبخش باشد، میتواند مفید باشد. اما گاهی اوقات، دختر و پسر یا یکی از آن ها هیچ هدفی از این دوستی نداشته و تنها به قصد سرگرمی و گذراندن وقت اقدام به دوستی با طرف مقابل میکنند که احتمالا این روابط عاطفی با مرزهای اخلاقی همراه نیست و یک یا هر دو طرف آسیب می بینند. در زیر چند نمونه از این آسیبها را بیان میکنیم.
وابستگی به طرف مقابل
دوران جوانی یکی از دورههای حساس زندگی است و فرد در برابر روابط احساسی و ابراز علاقه خیلی زود واکنش نشان میدهد. در این دوران فرد احساس نیاز شدیدی به مورد محبت واقع شدن و همچنین ابراز محبت به دیگری دارد.
بنابراین، غالبا در برابر ابراز علاقه طرف مقابل به سرعت عاشق شده و دچار وابستگی عاطفی می شوند. این وابستگی اگر شدت پیدا کند، خود منشا بسیاری از مشکلات خواهد بود.
افت تحصیلی
قطعا ادامه تحصیل و کسب موفقیت، نیازمند تمرکز روحی و ذهنی است. اما وقتی که دختر و پسر با هم دوست میشوند، تمام فکر و ذهنشان معطوف دیدارها و حرفهای عاشقانه میشود. بنابراین، نسبت به درس و تحصیل بیتوجه می شوند و این خود یکی از بزرگترین آسیبهای دوستی قبل از ازدواج خوب است که به شخص وارد میشود.
مشکلات روحی
زمانی که دختر و پسر در سنین پایین با یکدیگر دوست میشوند، ممکن است به دلیل احساسات پرشور و هیجانی که دارند، خیلی سریع عاشق شده و بدون شناخت کافی تصمیم به ازدواج می گیرند.
بنابراین اگر بر اثر مخالفت خانوادهها یا تغییر احساس یکی از طرفین، رابطه به ازدواج ختم نشود آثار روحی و روانی بسیاری مانند شکست عشقی و سرخوردگی، تنفر از جنس مخالف و ازدواج گریزی را در پی خواهد داشت.
اضطراب و احساس ترس و نگرانی
در دوستی هایی که در سن پایین و بدون اطلاع خانوادهها برقرار میشود، فرد همواره دچار ترس از مطلع شدن خانواده، احساس گناه در رابطه، خیال واهی ازدواج، تلاش برای پنهان کردن رابطه، نگرانی بیش از حد برای از دست دادن طرف مقابل یا تهدید فاش شدن رابطه و… میشود. بنابراین ، این استرس و اضطراب ها آرامش روانی را از شخص می گیرد.
آسیب های اقتصادی
در این گونه روابط دختران و پسران اغلب مشکلات مالی زیادی را برای فرد و خانواده به وجود می آورند، چراکه معمولا برای ابراز عشق خود هدایای گرانقیمت میخرند. همچنین ممکن است یکی از طرفین اقدام به اخاذی از طرف مقابل کند و موجب ضرر مالی شود.
ایجاد جو بدبینی بین طرفین بعد از ازدواج
گاهی دیده می شود که با وجود آنکه دوستی قبل از ازدواج ختم می شود، اما طرفین در آینده نسبت به هم دچار نوعی شک و بدبینی می شوند. به این صورت که با خود بگویند اگر طرف مقابل به راحتی با من وارد رابطه شده است از کجا معلوم، الان با شخص دیگری ارتباط برقرار نکند. این بدبینی و عدم اعتماد می تواند به سرانجام های بدی همچون جدایی منتهی شود.
تنوع طلبی
دوستی با افراد مختلف قبل از ازدواج سبب میشود که فرد بعد از ازدواج و تشکیل خانواده نیز نسبت به همسر خود پایبند نباشد. در واقع ممکن است تنها بودن با یک نفر او را ارضا نکند و دوست داشته باشد با افراد مختلفی رابطه برقرار کند. این افراد گاها دچار تنوع طلبی جنسی هم می شوند.
بی آبرویی یا تنزل موقعیت اجتماعی
در بعضی خانوادهها هنوز هم دوستی قبل از ازدواج قابل هضم نیست و در صورت اطلاع از این موضوع به راحتی با آن کنار نمیآیند. بنابراین، افشا شدن رابطه ممکن است باعث بی آبرویی دختر و پسر و خانوادههایشان مخصوصا خانواده دختر شود.
حتی در بعضی خانوادهها شاید دیگر نتوانند در محل زندگی خود بمانند و از آن شهر و محله بروند. همچنین در بعضی خانوادههای متعصب ممکن است دختر خود را تهدید به قتل کنند.
ازدواج ناموفق
ازدواج هایی که بر اساس دوستی قبل از ازدواج شکل میگیرد از حساسیت بالایی برخوردار است و دختر و پسر باید در کنار خانوادههایشان نسبت به شناخت طرف مقابل تمام سعی و تلاش خود را بکنند و در آخر با تکیه بر عقل و منطق جلو روند؛ در این صورت بعد از ازدواج مشکلات کمتری خواهند داشت.
گاهی اوقات به دلیل پایین بودن سن دختر و پسر و همچنین عشق و علاقهای که قبل از شناخت واقعی بین آن ها به وجود آمده است طرفین اقدام به ازدواجی میکنند که از همان ابتدا سرنوشت آن مشخص است.
ازدواج از راه دور نیز نمونهای از این ازدواج است که فرد با توجه به اطلاعاتی که طرف مقابل در اختیارش قرار میدهد و بدون شناخت کافی از طریق دوستیهای اینترنتی اقدام به ازدواج میکند.
مزایای دوستی قبل از ازدواج
اگر دوستی قبل از ازدواج رسمیت یابد و بعد از ازدواج هم طرفین با هم رابطهی خوبی داشته باشند، می توان گفت که یک رابطه درست برقرار شده است.
در چنین دوستیهایی که از روی عقل و منطق است، دختر و پسر در طول رابطه برای شناخت پیش از ازدواج تمام دقت خود را به کار می گیرند. سایر فواید دوستی قبل از ازدواج را می توان به شرح زیر دانست.
دست یافتن به شناخت کافی از یکدیگر
از اصلی ترین و مهم ترین فواید دوستی قبل از ازدواج، رسیدن به شناخت کافی از یکدیگر است. وقتی دو نفر مدت طولانی با هم در ارتباط باشند نسبت به رفتار و کردار هم آشنایی پیدا کرده و در جریان امور زندگی یکدیگر قرار میگیرند.
در این نوع روابط، بهتر می توان در جریان مسائل مالی، خانوادگی و همچنین ویژگی های شخصیت طرف مقابل اعم خلقوخو، میزان صبر، پشتکار و …قرار گرفت.
البته گاهی با وجود یک شناخت نسبی، طرفین متوجه تغییر شخصیت بعد از ازدواج یکدیگر می شوند. در این صورت بهتر است منطقی برخورد کرده و برخی از تفاوت ها را بپذیرید.
احساس راحتی در رابطه
خوبی دوستی قبل از ازدواج این است که به دلیل صمیمیت بین طرفین، پس از مدتی دیگر برای یکدیگر نقش بازی نمیکنند و بتدریج خود واقعی را نشان می دهند. همچنین به دلیل شناخت کافی که از هم دارند، یکدیگر را بهتر درک کرده و در واقع در کنار هم احساس راحتی و خوبی دارند.
فرصت آشنا شدن با خانواده و دوستان طرف مقابل
دوستی قبل از ازدواج به شما این فرصت را میدهد که قبل از فکر کردن به ازدواج، با دوستان و خانوادهی طرف مقابلتان آشنا شوید. همانطور که میدانید خانواده و همچنین دوستان میتوانند نقش موثری در شناخت طرف مقابل شما داشته باشند.
همانطور که می دانید وقتی تنها با طرف مقابل در ارتباط هستید، شناخت شما محدود به گفته های فرد مقابل و خصوصیات ظاهری است که میبینید. در صورتی که وقتی با خانواده و دوستان او هم در ارتباط باشید؛ میتوانید علاوه بر مشاهدهی نوع رفتار او با خانواده و دوستانش، با فرهنگ خانوادگی او آشنا شوید.
فرصت بیشتر برای تصمیم گیری بهتر
از فواید دیگر دوستی قبل از ازدواج آن است که شما فرصت تجدید نظر در انتخاب همسر را دارید. در واقع در این دوران پیوند و تعهد محکمی وجود ندارد و میتوانید بعد از بررسی و کسب شناخت کافی تصمیم گیری نمائید.
اگر بعد از ارزیابی شناخت خود از روی منطق، هنوز هم نظرتان نسبت به ازدواج مساعد بود در زندگی آینده مشکلات کمتری خواهید داشت. در صورت مطمئن نبودن از انتخاب خود میتوانید مجددا شانس دیگری را امتحان کنید.
راهکارهایی برای تبدیل دوستی به ازدواج
برای تبدیل دوستی به ازدواج راهکارهای مختلفی وجود دارد. اما بهتر است این نکته را در نظر بگیرید که دوستی و رابطهی مورد نظر باید از نظر عقل و منطق تایید شده باشد.
گاهی اوقات دختر و پسر در آغاز رابطه بحثی از ازدواج به میان نمیآورند، اما رفته رفته علاوه بر علاقهایی که بین آن ها شکل میگیرد، دو طرف متوجه میشوند که طرف مقابل خیلی از ملاکها و معیارهای مهم ازدواج را داراست.
در این صورت میتوانند برای تبدیل دوستی به ازدواج اقدام کرده و ادامه زندگی را با او بگذرانند. در زیر چند مورد از راهکارهای تبدیل دوستی به ازدواج را بیان میکنیم.
اهمیت دادن به خودتان در اولین قدم
جذابیت داشتن برای تبدیل دوستی قبل از ازدواج به ازدواج از اهمیت زیادی برخوردار است. اساس و پایهی هر رابطهایی تعهد است اما نه به بهای بیتوجهی به خودتان.
بنابراین یکی از راهکارهای اساسی برای دوام روابط عاطفی قبل از ازدواج، حفظ جذابیت ها با ورزش کردن، خوب غذا خوردن و اهمیت دادن به خود است. سعی کنید از زندگیتان لذت ببرید، برای خانواده و دوستان خود وقت بگذارید و کارهای مورد علاقه تان را انجام دهید. برای رسیدن به اهداف خود چه از نظر شغلی و چه تحصیلی تلاش کنید و در کنار حفظ روابط، مراقب خودتان باشید.
اعتماد داشتن به طرف مقابل
جدی کردن رابطهی دوستی قبل از ازدواج نیازمند ایجاد اعتماد است. شاید در شرایطی که شما قرار دارید و استرس و اضطراب ناشی از رابطه، اعتماد کردن را کمی سخت کند. اما با نشان دادن اعتماد خود به طرف متقابل، اعتماد او را نیز دریافت میکنید.
بنابراین سعی کنید به عهد و پیمان خود در رابطه عمل کنید تا او نیز همین رفتار را از خود نشان دهد. اگر او در مقابل اعتماد شما بد قولی کرد، مطمئن باشید که برای زندگی مناسب نخواهد بود.
وفاداری در رابطه
وفاداری در رابطه یکی از مواردی است که برای داشتن یک ازدواج جاودانه ضروری است. البته منظور از وفاداری، فدا کردن خود در رابطه نیست. اما اگر همسرتان تعهد و وفاداری شما را ببیند او هم برای دوست داشتن و عشقش به شما وفادار میماند.
دوستی قبل از ازدواج از نظر اسلام
علاوه بر تمام نکاتی که در مورد آسیب ها و مزایای دوستی قبل از ازدواج از دیدگاه روانشناسی گفته شد، اسلام نیز در این باره نظر داده است. در مذهب ما توصیه می شود که با توجه به اهمیت ازدواج و نقش اساسی که در تعیین سرنوشت انسان دارد، طرفین با شناخت و بصیرت کافی تصمیم بگیرند.
از نظر اسلام دختر و پسر نباید بیگدار به آب بزنند و چشم بسته انتخاب کنند. با توجه به حکایتهایی که از پیامبر و امامان نقل شده است و همچنین گفتهی فقها، دوستی قبل از ازدواج اگر به نیت ازدواج و شناخت طرف مقابل باشد ایرادی ندارد.
بنا به فرمودهی فقها، زوجین میتوانند با شرایط زیر و به قصد تحقیق کردن، بدن طرف مقابل را ببینند: نگاه به قصد لذت نباشد، ازدواج آن ها بستگی به نتیجهی این نگاه داشته باشد و برای ازدواج آن ها مانعی وجود نداشته باشد.
البته اکثر فقها این نگاه را به صورت و دستها محدود کردهاند، بنابراین با توجه به این گفتهها دختر و پسر با رعایت حدود اسلامی و نظارت پدر و مادر به نیت شناخت یکدیگر برای ازدواج میتوانند با یکدیگر ملاقات داشته باشند.
سخن آخر
با توجه به توضیحاتی که در مورد عشق قبل از ازدواج گفته شد اینگونه روابط موافقان و مخالفانی دارد که هرکدام برای نظر خود دلایل قانع کنندهای دارند.
بنابراین میتوان گفت که دوستی هایی که به نیت ازدواج شکل گرفته باشند و طرفین تمام دقت و توجه خود را صرف شناخت و آشنایی با خصوصیات و ویژگیهای فرد مقابل می کنند. همچنین اگر خانوادهها مدتی بعد از شروع رابطه در جریان قرار بگیرند، شناخت کاملتر خواهد بود.
در مقابل رابطههایی وجود دارد که در آن طرفین فقط به دنبال سرگرمی و وقت گذرانی هستند. این حالت غالبا باعث آسیب رساندن به خود و خانواده می شود.
به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که روابط دوستی قبل از ازدواج به نوع تربیت و فرهنگ خانواده بستگی دارد که نسبت به آن چه نظری داشته باشند. اما به عنوان توصیهی کلیدی، اگر تصمیم به ازدواج گرفتید چه از طریق دوستی یا به طور سنتی بعد از رسیدن به شناخت کافی از طرف مقابل برای ازدواج اقدام کنید.
اگر رابطهای را تنها به هدف دوستی داشته باشیم اما بعد از مدتی تصمیم به ازدواج بگیریم اشتباه است؟
بهتر است با کمک گرفتن از یک مشاور، او را در جریان رابطهی خود قرار دهید تا تمام جوانب را بررسی کند که آیا شما برای ازدواج با یکدیگر مناسب هستید یا خیر.
دوستی قبل از ازدواج اگر به هدف شناخت برای ازدواج باشد اشکال دارد؟
خیر. حتی از نظر اسلام هم دختر و پسری که قصد ازدواج با یکدیگر دارند، باید با شناخت و بصیرت کافی اقدام به ازدواج کنند. بنابراین با رعایت حدود اسلام و به قصد شناخت مشکلی ندارد.
آیا دوستی قبل از ازدواج خوب است؟
بله دوستی قبل از ازدواج اگر با هدف شناخت برای ازدواج و با فرد مناسبی باشد را می توان مفید دانست. البته با رعایت اصولی که مانع از آسیب رساندن به خود و خانواده شوید.