قطعا تا به حال عبارت بارداری ناخواسته را حداقل یکبار شنیده اید و به مفهوم آن فکر کرده اید، شاید سوالاتی نیز در این زمینه برای شما پیش آمده که مگر می شود کسی ناخواسته باردار شود؟ زن و شوهر بعد از شنیدن خبر چنین بارداری چه حسی داشتند؟ و یا اینکه زن و شوهر چه شرایطی را در پیش رو خواهند داشت.
همانطور که می دانیم زندگی های امروزی به نحوی پیش می روند که اکثر زوجین برای فرزندآوری خود برنامه ریزی کرده و بازه زمانی خاصی را برای باردار شدن در نظر می گیرند. عوامل مختلفی در به تعویق انداختن زمان بارداری نقش دارند، مانند تحصیل خانم ها، به تازگی شاغل شدن آن ها، مشکلات جسمی زن یا مرد، سن پایین زوجین، نداشتن آمادگی روحی و یا مساعد نبودن شرایط مالی زوجین.
بنابراین با توجه به شرایط زندگی خاص هر زوج آن ها تصمیم می گیرند بارداری خود را به تعویق انداخته و از روش های جلوگیری مناسب استفاده کنند. در این میان بارداری در دوران نامزدی، عقد و یا متاسفانه در دوران دوستی نیز ممکن است رخ دهد که این مورد هم مصداق بارداری ناخواسته می باشد که با توجه به شرایط خانوادگی زن و مرد عواقب متفاوتی را برای آن ها به دنبال خواهد داشت.
با توجه به اهمیت موضوع چنین بارداری هایی و تحت تاثیر قرار دادن زندگی افراد، قصد داریم در این مقاله به بررسی موضوع بارداری ناخواسته بپردازیم، علل رخ دادن چنین حاملگی و عوارض احتمالی آن را بیان کنیم. پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید. همچنین می توانید برای توضیحات بیشتر در این زمینه با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.
بارداری ناخواسته چگونه اتفاق می افتد؟
بهتر است در ابتدای مطلب با مفهوم کلی و اصلی بارداری ناخواسته جدای از علل آن آشنا شویم. زمانی که زن و شوهر از لحاظ روحی، جسمی، امکانات رفاهی یا جایگاه اجتماعی موقعیت خوب و آمادگی لازم را نداشته باشند ولی بارداری خانم ها رخ دهد، یا اینکه در دوران دوستی، نامزدی یا عقد، زن و مرد اقدام به برقراری رابطه جنسی کنند و حاملگی نیز رخ دهد، به معنای بارداری ناخواسته می باشد.
بنابراین اگر زن و شوهر قصد دارند فرزندآوری خود را به تعویق بیندازند باید به تمامی جوانب امر فکر کرده و شرایط مناسب برای جلوگیری از بارداری را فراهم کنند نه اینکه با اتکا به باورهای عامه و گاه اشتباه برای آینده و زندگی مشترک خود برنامه ریزی نمایند. در ادامه مطلب به علل ناخواسته باردار شدن یا همان چگونگی رخ دادن این نوع از بارداری ها اشاره می کنیم:
عدم استفاده از روش های جلوگیری
برخی از زوجین تصور می کنند که اگر مرد به هنگام انزال آلت تناسلی خود را از واژن زن بیرون بکشد و به طور طبیعی بدون هیچ ابزار فیزیکی اقدام به پیشگیری از بارداری کنند، خطایی وجود نداشته و ناخواسته باردار نمی شوند، در حالی که این تصور اشتباه است زیرا تعدادی اسپرم در پیشاب مرد ( مایعی که قبل از انزال از آلت خارج می شود) وجود دارد و همان تعداد کم نیز امکان لقاح با تخمک زن را خواهند داشت. بنابراین بهتر است برای جلوگیری از بارداری ناخواسته با در نظر گرفتن عوامل زیر نسبت به انتخاب و استفاده از روش پیشگیری مناسب اقدام کنید:
- سن زوجین به خصوص خانم ها
- زمان حدودی مورد نظر برای بارداری
- مدت زمان مد نظر برای کارایی روش پیشگیری
- شرایط جسمی زن و شوهر
- آمادگی های روحی زوجین
- شرایط اجتماعی و شغلی زن و شوهر
- هزینه حدودی روش های پیشگیری از بارداری
شما می توانید برای انتخاب مناسب ترین روش جلوگیری از بارداری، شرایط گفته شده را به پزشک متخصص توضیح دهید و برای انتخاب روش از آن ها درخواست مشاوره و راهنمایی داشته باشید.
عدم آگاهی از شرایط روش های پیشگیری
برخی از زوجین بدون اینکه با پزشک مشورت کنند و طرز صحیح استفاده از روش های مختلف پیشگیری از بارداری را یاد بگیرند، خودسرانه اقدام به استفاده از آن ها می کنند. در این مواقع احتمال خطا بسیار افزایش می یابد و ممکن است در همان اولین بار استفاده از روش های جلوگیری، بارداری ناخواسته رخ دهد.
مثلا برخی از زوجین نمی دانند که قرص های جلوگیری از بارداری را باید چه مدت و در چه روزهایی مصرف کنند، یا اینکه طریقه استفاده از کاندوم زنانه و مردانه، چسب ضدبارداری، اسپرم کش، حلقه واژن، اسفنج یا دیافراگم را به خوبی بلد نیستند و آموزشی را برای استفاده از این ابزارها دریافت نکرده اند.
تداخلات دارویی با قرص های جلوگیری از بارداری
بهتر است بدانیم که برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک هایی که برای درمان عفونت های مختلف تجویز می شوند با قرص های جلوگیری از بارداری که خانم ها مصرف می کنند تداخل داشته و اثر آن ها را بسیار کاهش داده و یا به طور کلی از بین می برند. بنابراین اگر روش پیشگیری از بارداری شما استفاده از قرص می باشد باید به هنگام مراجعه به پزشک برای درمان بیماری های مختلف او را در جریان بگذارید برای اینکه داروهای مناسبی که با قرص های جلوگیری از حاملگی تداخل ندارند برای شما تجویز شوند تا بارداری ناخواسته و به هم خوردن برنامه های بلند مدت زندگی رخ ندهد.
اتکا به بیماری های سیستم تولید مثل یا شرایط خاص
برخی از خانم ها چون از بیماری های مختلف جسمی خود همچون کیست تخمدان، توده های مختلف، فیبروم رحم، همچنین چسبندگی لوله رحمی و یا تنبلی تخمدان اطلاع دارند تصور می کنند با وجود این مشکلات تا زمانی که آن ها کامل درمان نشوند اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشند بارداری رخ نخواهد داد.
در حالی که این تصور اشتباه است و بیماری های سیستم تولید مثل درصد احتمال بارداری را کاهش می دهند و ممکن است با همان احتمال کم بارداری ناخواسته اتفاق بیفتد. یکی دیگر از این تصورات اشتباه مربوط به دوران شیردهی است، برخی از افراد فکر می کنند تا زمانی که نوزاد از شیر مادر تغذیه کند بارداری مجدد رخ نمی دهد.
بهتر است بدانیم تا ۱۰ هفته بعد از زایمان در صورتی که نوزاد فقط از شیر مادر تغذیه کند یعنی غدد شیری مادر به طور مکرر تولید شیر داشته باشند و هورمون پرولاکتین به حداکثر میزان ترشح برسد در کنار اینکه عادت ماهیانه در این مدت ۱۰ هفته رخ ندهد، احتمال بارداری بسیار کاهش می یابد ولی متخصصین برای جلوگیری از افزایش احتمال خطا توصیه می کنند در این بازه زمانی نیز از دیگر روش های جلوگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده شود. حال اگر بعد از ۱۰ هفته پریود مادر به روال عادی برنگردند، کاهش احتمال بارداری در رابطه های محافظت نشده فقط تا ۶ ماه بعد از زایمان هم ادامه دار خواهد شد.
عدم استفاده صحیح از قرص اورژانسی
برخی از زوجین که روش طبیعی جلوگیری از بارداری را انتخاب می کنند در بعضی از مواقع ممکن است به دلایل گوناگون انزال مرد در واژن زن صورت بگیرد، بنابراین نیازمند استفاده از قرص های اورژانسی خواهند بود. بهتر است بدانیم که مهلت مصرف این قرص ها حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد از برقراری رابطه می باشد و هرچقدر زودتر نسبت به مصرف آن اقدام شود تاثیر گذاری بیشتری نیز خواهد داشت.
متاسفانه برخی از خانم ها در واپسین لحظات آخر ۷۲ ساعت یا حتی روز بعد از آن قرص را تهیه می کنند و اگر بارداری ناخواسته رخ دهد متعجب می شوند که چرا با وجود قرص اورژانسی بارداری اتفاق افتاده است.
برقراری رابطه جنسی در دوران قبل از ازدواج
بسیاری از خانواده ها با برقراری رابطه میان دختر و پسری که عقد کرده اند ولی هنوز زندگی مشترک آن ها شروع نشده مخالفت می کنند، بنابراین اگر در چنین دورانی و یا نامزدی و دوستی بدون محرمیت نیز بارداری صورت بگیرد ناخواسته محسوب می شود. متاسفانه اتکا به باورهای غلط و بی تجربه بودن افراد موجب رخ دادن حاملگی در چنین دورانی می شود.
عوارض بارداری ناخواسته
بدون شک ناخواسته باردار شدن عوارض متعددی در زمینه های مختلف را به دنبال خواهد داشت، اگر چنین بارداری در دوران قبل از ازدواج باشد که پیامدهای جدی تر و بیشتری را به همراه دارد. البته لازم به ذکر است که برخی از زوجین بعد از گذشت چند روز از خبر بارداری ناخواسته با آن کنار می آیند و برای یک دوره حاملگی آسان و زایمان موفق برنامه ریزی می کنند.
برخی از زوجین تا زمان زایمان هم ناراحت هستند ولی به هنگام دیدن نوزاد حال روحی بهتری پیدا خواهند کرد. دسته سوم برخی از زوجینی هستند که متاسفانه اقدام به سقط جنین می کنند. بهتر است بدانیم که سقط جنین عواقب جدی تری را برای خانم ها به دنبال دارد و حتی ممکن است بارداری های بعدی به سختی رخ دهند. در ادامه مطلب به برخی از عوارض بارداری ناخواسته اشاره می کنیم:
مشکلات جسمی
برخی از خانم ها به دلیل مشکلات جسمی متفاوت اقدام به جلوگیری از بارداری می کنند، حال اگر ناخواسته باردار شوند ممکن است بیماری آن ها تشدید یابد و حتی جانشان در معرض خطر قرار بگیرد، مانند بیماری های جدی قلبی. برخی دیگر از خانم ها مدت زمان کوتاهی بعد از زایمان مجدد ناخواسته باردار می شوند در حالی که هنوز شرایط جسمی خود را به طور کامل تقویت نکرده اند، در این مورد ممکن است ضعف مادر موجب اختلال در رشد جنین و یا به خطر افتادن سلامت مادر و جنین شود.
بهتر است بدانیم که حداقل زمان برای بازیابی شرایط جسمی بعد از زایمان ۶ ماه می باشد و زمان ایده آل بارداری بعدی 23_18 ماه بعد از زایمان خواهد بود. برخی دیگر از بانوان هم نسبت به بارداری ناخواسته بی اهمیت بوده و توجهی به سلامت و تغذیه جسمی خود و جنین ندارند، بنابراین مشکلات جسمی متعددی برای آن ها رخ می دهد.
مشکلات روحی
متاسفانه یکی از عوارض احتمالی بارداری ناخواسته تشدید و یا به وجود آمدن بیماری های روحی مانند افسردگی می باشد. مادر باردار در چنین مواقعی منزوی و ناراحت شده و رسیدگی نسبت به وضعیت جسمی خود انجام نخواهد داد. البته بهتر است بدانیم برخی از خانم ها در سنین بالا ناخواسته باردار می شوند و به دلیل خجالت کشیدن از اطرافیان و فرزندان بزرگ خود دچار مشکلات روحی می شوند.
یکی دیگر از عواملی که سبب ایجاد مشکلات روحی ناشی از بارداری ناخواسته می شود عدم بازیابی قوای روحی مادر بعد از زایمان و بارداری مجدد در مدت زمان کوتاه است، برخی از خانم ها تا حدود ۲ سال بعد از زایمان نیازمند فرصت برای بازیابی انرژی و شرایط روحی خود هستند.
فشارهای مالی
برخی از زن و شوهرهایی که به دلیل مشکلات مالی از بارداری جلوگیری می کنند در صورتی که برای آن ها ناخواسته بارداری رخ دهد، به فشارها و مشکلات مالی آن ها افزوده خواهد شد و از این طریق ممکن است مشکلات روحی و جسمی برای مادر باردار به وجود بیاید.
فشارهای روانی از جانب اطرافیان
در صورتی که بارداری ناخواسته در دوران قبل از ازدواج و یا در دوران دوستی اتفاق بیفتد قطعا پسر و دختر در مقابل فشارهای روانی از جانب اطرافیان قرار خواهند گرفت. یکی دیگر از مواردی که دیگران مسبب فشارهای روانی می شوند بارداری خانم ها در سنین بالا می باشد.
سقط جنین
متاسفانه همانطور که گفتیم برخی از افراد به دلیل مشکلات مختلف مالی، جسمی، روحی، اختلافات متعدد در زندگی مشترک و یا بارداری در دوران قبل از ازدواج تصمیم به سقط جنین می گیرند. افرادی که چنین فکری را در ذهن دارند باید تمام عواقب جسمی و یا روحی که در آینده به سراغ خانم ها می آید را قبول کنند زیرا بعد از سقط پشیمانی سودی ندارد و ممکن است در بارداری های بعدی نیز با مشکل مواجه شوند.
راه های جلوگیری از بارداری ناخواسته
با توجه به عوارضی که ناخواسته باردار شدن می تواند برای زوجین به وجود بیاورد، بنابراین بهتر است با راه های جلوگیری از این نوع حاملگی ها نیز آشنا شویم. در ادامه مطلب برخی از این موارد را بررسی می کنیم:
پایبند بودن به اصول فرهنگی خانواده ها در دوران قبل از ازدواج
به طور کلی اکثر خانواده های ایرانی با توجه به دیدگاه و فرهنگی که دارند بارداری در دوران عقد با وجود محرمیت را صلاح نمی بینند، بنابراین برقراری رابطه جنسی و بارداری بدون محرمیت در دوران نامزدی و دوستی به مراتب ناشایست تر خواهد بود. پس دختر و پسرهایی که در دوران قبل از ازدواج هستند بهتر است برای حفظ جایگاه خانواده های خود و جلوگیری از بروز اتفاقات ناگوار از برقراری رابطه جنسی خودداری کنند.
آشنایی کافی با روش های پیشگیری از بارداری
یکی از مهم ترین مواردی که سبب بروز بارداری ناخواسته می شود عدم آشنایی با روش های جلوگیری از بارداری است، بنابراین بهتر است قبل از انتخاب هر کدام از روش ها نسبت به کسب آگاهی های دقیق اقدام کنید.
مثلا در مورد استفاده از قرص های پیشگیری، چسب ضد بارداری و حلقه واژن بهتر است بدانیم چون این موارد ترکیبی از هورمون های استروژن و پروژسترون هستند لازم است بعد از ۳ هفته متوالی استفاده از آن ها ۱ هفته وقفه برای رخ دادن قاعدگی ایجاد شود. یا اینکه بعد از تزریق آمپول های جلوگیری از بارداری و یا نصب دستگاه IUD بهتر است تا ۱ هفته از کاندوم به عنوان احتیاط در روابط جنسی استفاده گردد.
اتکا نکردن به باورهای غلط
متاسفانه تعدادی توصیه و باور اشتباه در میان برخی از افراد رایج شده که تصور می کنند اگر چنین کارهایی را انجام دهند بارداری ناخواسته رخ نمی دهد در حالی که کاملا اشتباه هستند. در ادامه مطلب به برخی از این موارد اشاره می کنیم:
- ادرار کردن بعد از رابطه
- برقراری رابطه به صورت ایستاده
- به ارگاسم نرسیدن
- رابطه در دوران پریودی
- عدم بارداری در تمام طول دوران شیردهی
- وجود بیماری های سیستم تولید مثل
انجام چنین روش های اشتباهی معمولا توسط زوج های جوان و بی تجربه انجام می شود. بهتر است بدانیم بهترین روش جلوگیری از بارداری توسط پزشک به شما معرفی می شود.
در جریان قرار دادن پزشک درمورد روش جلوگیری
همانطور که گفتیم برخی از داروها با مکانسیم اثر قرص های جلوگیری از بارداری تداخل دارند و ممکن است همه خانم ها از این موارد اطلاع نداشته باشند، بنابراین برای پیشگیری از بارداری ناخواسته بهتر است اگر دچار بیماری می شوید که نیاز به درمان دارویی دارید، پزشک را در جریان روش جلوگیری از بارداری خود قرار دهید.
خلاصه مطلب
ما در این مقاله به بررسی موضوع مهم و تاثیرگذار بارداری ناخواسته پرداختیم، علل رخ دادن چنین حاملگی هایی را بیان کردیم و همچنین روش های موثری را برای جلوگیری از ناخواسته باردار شدن توضیح دادیم. با توجه به اهمیت زمان مناسب بارداری و به هم نخوردن برنامه ریزی های زندگی مشترک خود، چنانچه در این زمینه نیاز به مشاوره تخصصی دارید، می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.
آیا بارداری ناخواسته باعث ایجاد بیماری های روحی می شود؟
بله، یکی از عوارض بارداری ناخواسته بیماری های روحی است که نیاز به درمان تخصصی دارند
آیا بارداری ناخواسته ناشی از خطای روش های پیشگیری می باشد؟
بله، خطای روش های پیشگیری، عدم استفاده از آن ها و یا اتکا به باورهای غلط
آیا می توان از بارداری های ناخواسته جلوگیری کرد؟
بله، با پایبند بودن به فرهنگ خانواده قبل از ازدواج، یادگیری استفاده صحیح از روش های پیشگیری از بارداری و جلوگیری از بروز تداخلات دارویی
آیا بارداری ناخواسته ناشی از مشکلات جسمی است؟
خیر