دکتر فکر فکری نو برای سلامتی شما
طی سیکل های قاعدگی بانوان در هر ماه یک تخمک جهت بارداری از تخمدان رها می شود و رحم برای بارداری احتمالی آماده می گردد. زمانی که حاملگی رخ ندهد یعنی اسپرم و تخمک آزاد شده لقاح پیدا نکنند، دیواره داخلی رحم که برای نگهداری بارداری ضخیم و آماده شده است تخریب می گردد و بافت و خون حاصل از این تخریب در روزهای عادت ماهیانه یا پریود از طریق واژن خارج می شوند. به همین دلیل نظم و سلامت سیکل های قاعدگی از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین علت بی نظمی عادت ماهیانه باید مشخص شده و به موقع درمان شود.
تعداد روزهای سیکل قاعدگی از اولین روز پریود آغاز می شود و تا شروع پریود بعدی ادامه دارد. این سیکل ها معمولا 28 روزه هستند ولی می توانند از 21 تا 35 روز هم متفاوت باشند. سیکل قاعدگی خارج از این بازه زمانی، نامنظم است. بی نظمی قاعدگی دلایل متفاوتی می تواند داشته باشد از بیماری های سیستم تولید مثل تا عوامل محیطی و سبک زندگی. اختلال در قاعدگی یکی از نگرانی های دختران و زنان در زمینه سلامت سیستم تولید مثل آن ها می باشد به همین دلیل ما در این مقاله قصد داریم به بررسی برخی از انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید. همچنین می توانید برای توضیحات بیشتر در رابطه با این موضوع با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.
انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه در خانم ها
همانطور که گفتیم بی نظمی سیکل های قاعدگی می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد که نیازمند بررسی تخصصی با انجام سونوگرافی رحم و ضمائم و آزمایشات خونی است و نباید قبل از مشخص شدن علت اختلال قاعدگی برای درمان اقدامی خودسرانه و بدون مشورت با پزشک انجام داد. در ادامه مطلب برخی از مهم ترین انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه را بیان می کنیم:
کیست تخمدان
کیست های تخمدانی کیسه هایی از جنس غشا هستند که حاوی ماده درونی از جنس جامد، مایع و یا هر دو می باشند. انواع مختلفی از کیست تخمدان وجود دارند که در دو دسته عمده کیست عملکردی و غیر عملکردی قرار می گیرند. وجود این کیست های تخمدانی سبب ایجاد قاعدگی نامنظم شده و با نشانه هایی مانند خونریزی های شدید و یا خفیف نسبت به پریود های قبلی، درد های قاعدگی شدید و غیر قابل تحمل همراه هستند. هرچقدر میزان بی نظمی عادت ماهیانه بیشتر باشد احتمال رخ دادن مشکلات باروری هم بیشتر می شود. یکی از بیماری های سیستم تولید مثل زنان که سبب اختلال در پریود می شود آندومتریوز است که در مراحل پیشرفته و حاد با ایجاد کیست های شکلاتی یا اندومتریوما بروز می کند. آندومتریوز ناشی از رشد بافت رحمی در خارج از اندام رحم است. این بافت غیر عادی در هر جایی از لگن می تواند رشد کند ولی جایگاه شایع آن تخمدان است. این بیماری با درد های شدید لگنی همراه است، سبب اختلال در سیکل های قاعدگی ماهیانه و رخ دادن مشکل در بارداری می شود.
فیبروم رحم
تومور های خوش خیم شایع لگنی هستند که در سنین باروری خانم ها به وجود می آیند. این توده ها از جنس بافت رحم ولی با تراکم بیشتر هستند بنابراین شباهتی به کیست تخمدان ندارند. فیبروم به ندرت و در موارد خیلی کم زمینه ساز بروز سرطان می شود و به طور معمول توده بدخیم نیست. وجود فیبروم رحم می تواند یکی از انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه باشد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
تشخیص تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک نیازمند بررسی از طریق انجام سونوگرافی و آزمایش خون است. در این سندرم اندازه تخمدان بزرگتر از حالت طبیعی است زیرا حاوی چندین کیست با اندازه متفاوت می باشد. افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک قند و چربی خون بالا دارند و سطح هورمون های مردانه در خون آن ها بیش از حد طبیعی است، به همین دلیل دچار رشد موی مردانه در صورت هستند، آکنه پوستی دارند، قاعدگی نامنظم و ناباروری هم در خانم های مبتلا به این بیماری دیده می شود.
روش های هورمونی جلوگیری از بارداری
قرص های پیشگیری از بارداری و دستگاه هایی مانند آی یو دی که حاوی هورمون های جنسی هستند با پایین نگه داشتن سطح هورمون استروژن از تخمک گذاری جلوگیری می کنند و دیگر بافت داخلی رحم برای حاملگی احتمالی ضخیم نمی شود. استفاده طولانی مدت این روش ها می تواند علت بی نظمی عادت ماهیانه باشد زیرا بافت داخلی رحم در حد نازک باقی می ماند و دیگر ضخامت اضافه ای برای تخریب شدن و خونریزی ماهیانه ندارد.
شیردهی
بعد از زایمان اگر نوزاد فقط از شیر مادر تغذیه کند یعنی میزان تولید شیر توسط غده های شیری مادر در سطح بالا بماند تا 6 ماه پریود رخ نمی دهد و بعد از گذشت این مدت قاعدگی تا پایان دوره شیردهی مادر به نوازد نامنظم پیش می رود. بعد از قطع شیردهی سیکل های عادت ماهیانه به سرعت به حالت عادی برمی گردند. بی نظمی دوران شیردهی به این دلیل است که هورمون پرولاکتینی که از غده هیپوفیز ترشح می شود و با تاثیر بر غده های شیری مادر سبب تولید شیر می گردد بر روند تخمک گذاری تاثیر گذاشته و از رخ دادن سیکل قاعدگی جلوگیری می کند. حال هرچقدر مدت تولید پرولاکتین بیشتر و طولانی تر شود عادت ماهیانه هم متوقف و یا بی نظم می شود.
نزدیک شدن به یائسگی
دوران یائسگی بانوان در سنین متفاوتی رخ می دهد ولی معمولا 51_47 سالگی است. یکی از انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه خانم ها نزدیک شدن به دوره یائسگی می باشد. به تدریج برای شروع دوره یائسگی سطح هورمون استروژن پایین می آید و در نتیجه تخمک گذاری متوقف می شود. با توقف تخمک گذاری دیگر خونریزی عادت ماهیانه ناشی از تخریب دیواره داخلی رحم رخ نمی دهد.
استرس
همانطور که می دانیم استرس می تواند زمینه ساز و یکی از علت های مهم انواع مشکلات جسمی و روحی باشد. در مواقعی که فرد دچار استرس می شود سطح هورمون کورتیزول بالا می رود سبب ایجاد اختلال در عملکرد بعضی از قسمت های مغز می شود. یکی از این اختلالات کاهش تولید هورمون استروژن و پروژسترون و در نتیجه توقف روند تخمک گذاری است. وقتی که تخمک گذاری انجام نشود، عادت ماهیانه ای هم رخ نمی دهد.
فعالیت بدنی سنگین
معمولا در ورزش های حرفه ای و یا غیر حرفه ای ولی سنگین و غیر اصولی، خانم ها دچار اختلال در سیکل قاعدگی می شوند. البته باید بدانیم که ورزش و فعالیت بدنی سنگین همراه با تغذیه نامناسب احتمال ایجاد این مشکل را بیشتر می کند. همچنین استرسی که این افراد در رقابت های حرفه ای دارند موجب تشدید این علت بی نظمی عادت ماهیانه می شود.
اختلالات تیروئیدی
غده کوچکی که در جلوی گردن قرار گرفته تیروئید نام دارد که با ترشح هورمون های خود عملکرد قسمت های مختلفی از بدن را تنظیم می کند مانند متابولیسم و ترشح هورمون های جنسی نظیر استروژن. در پرکاری تیروئید میزان استروژن آزاد خون کاهش می یابد در نتیجه تعداد سیکل های قاعدگی کاهش یافته، میزان خونریزی پریود و تعداد روز های آن کمتر می شود. کم کاری تیروئید نتیجه ای عکس برای عادت ماهیانه دارد یعنی باعث بالا رفتن سطح استروژن آزاد خون می گردد و پریود هایی با خونریزی بیشتر و تعداد روز های طولانی تری را ایجاد می کند.
چاقی یا کمبود وزن
شاید تا الان خیلی از افراد تصور می کردند که چاقی و اضافه وزن بیش از حد می تواند سبب ایجاد خیلی از مشکلات شود ولی باید بگوییم که علاوه بر چاقی، کمبود وزن هم یکی از انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه خانم ها می باشد و همین بی نظمی قاعدگی زمینه ساز ناباروری و مشکلات رحم و تخمدان است. اضافه وزن با کم کاری تیروئید در ارتباط است و کم کاری تیروئید هم سبب افزایش سطح استروژن و درنتیجه بی نظمی قاعدگی و خونریزی های سنگین می شود. همچنین کمبود وزن موجب کاهش ذخایر چربی شده و بدن چربی لازم برای تولید هورمون استروژن را نخواهد داشت، با کاهش تولید استروژن روند تخمک گذاری متوقف می شود و پریودی هم رخ نمی دهد.
بنابراین با توجه به توضیحات گفته شده برای حفظ سلامتی و بالا رفتن کیفیت زندگی، همچنین جلوگیری از مشکلات ناباروری، خانم هایی که با بی نظمی های قاعدگی مواجه هستند و همینطور خونریزی های خیلی خفیف یا شدید دارند باید تحت بررسی های تخصصی پزشکی قرار بگیرند و مشکل آن ها مشخص شده و درمان آغاز شود. هرچقدر اقدام به درمان زودتر انجام بگیرد میزان آسیب و اختلال سیستم تولید مثل هم کمتر می شود.
خلاصه مطلب
ما در این مقاله به بررسی برخی از انواع علت بی نظمی عادت ماهیانه پرداختیم و توضیحاتی هم در رابطه با هر کدام از این علل بیان کردیم. به دلیل اهمیت سیستم تولید مثل و همچنین حفظ کیفیت زندگی بانوان توجه به این موضوع بسیار ضروری است. چناچه در این زمینه نیاز به مشاوره تخصصی دارید می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.
آیا بی نظمی پریودی حتما نشان دهنده بیماری است؟
خیر،گاهی اوقات این بی نظمی ناشی از فعالیت های سنگین بدنی و استرس می باشد
بی نظمی قاعدگی در چه سنی رخ می دهد؟
در طول تمام سال هایی که فرد پریود شود، امکان بی نظمی هم وجود دارد
آیا بی نظمی عادت ماهیانه باعث ناباروری می شود؟
به علت ایجاد بی نظمی بستگی دارد
آیا بی نظمی عادت ماهیانه قابل درمان است؟
بله، برای درمان به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید
