علت خارش ناحیه تناسلی زنان + نحوه درمان آن

یکی از مشکلاتی که همه بانوان با آن مواجه هستند خارش ناحیه تناسلی می باشد. به دلیل حساس بودن پوست این ناحیه ساده ترین عوامل هم می توانند موجب ایجاد حساسیت، عفونت و در نتیجه خارش ناحیه تناسلی زنان شوند. گاهی اوقات نیز خارش و سوزش می تواند نشانه مشکلی جدی باشد و عفونتی گسترده دستگاه تناسلی را فرا گرفته باشد به همین علت معاینات پزشکی در این زمینه بسیار مهم است.

رعایت بهداشت برای همه افراد و تمام اندام های بدن ضروری می باشد ولی ناحیه تناسلی زنان به دلیل مرطوب بودن و عدم تماس با هوای آزاد محیطی ایده آل برای رشد میکروارگانیسم های بیماری زا است، بنابراین رعایت بهداشت و همچنین انجام یکسری موارد در تغییر سبک زندگی می تواند راهی برای جلوگیری از ایجاد عفونت، التهاب، خارش و به طور کلی مشکلات دستگاه تناسلی زنان باشد.

بهتر است بدانیم که اگر عامل بیماری زا در قسمت خارجی سیستم تناسلی و یا واژن از بین نرود امکان وارد شدن به قسمت داخلی رحم و ایجاد عفونت شدیدتر و جدی تر را خواهد داشت، در این صورت درمان بیماری طولانی و سخت شده و گاهی عوارض جبران ناپذیری را برای سیستم تولید مثل زنان به دنبال خواهد داشت.

بنا به دلایل گفته شده در رابطه با ضرورت حفظ سلامت سیستم تناسلی و تولید مثل خانم ها، ما در این مقاله به بررسی علل خارش ناحیه تناسلی زنان می پردازیم و راه های مختلفی را برای جلوگیری از بروز این مشکل و همچنین درمان آن بیان می کنیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید. همچنین می توانید برای توضیحات بیشتر در این زمینه با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.

علل خارش ناحیه تناسلی زنان

همانطور که گفتیم خارش و سوزش این ناحیه در خانم ها می تواند به علل گوناگون رخ دهد، از بیماری های ساده و پیشرفته تا استفاده از وسایل بهداشتی حساسیت زا. توجه به نشانه های مشکل به وجود آمده اقدامی مهم در جهت شناسایی عامل ایجاد مشکل و به کارگیری روش های درمانی می باشد.

البته لازم به ذکر است که خارش های هر چند وقت یکبار و کوتاه مدتی که آزار چندانی را به شما نمی رسانند و خود به خود بعد از چند ثانیه برطرف می شوند جای نگرانی نداشته و نیاز به درمان ندارند، در این موارد فقط رعایت اصول بهداشتی کافی می باشد. توجه شما باید به خارش، سوزش، تورم، التهاب، قرمزی و ترشحات غیر طبیعی قسمت خارجی دستگاه تناسلی و همچنین واژن باشد. برای آشنایی بیشتر در ادامه مطلب به برخی از مهم ترین علل خارش ناحیه تناسلی زنان اشاره می کنیم:

عفونت قارچی با کاندیدا

یکی از شایع ترین عوامل عفونی که در ناحیه تناسلی اکثر خانم ها بیماری ایجاد می کند، قارچی به نام کاندیدا می باشد. این نوع از عفونت قارچی به راحتی درمان می شود و جای نگرانی ندارد البته در صورتی که به موقع نسبت به درمان آن اقدام کرده و از گسترش عامل بیماری زا جلوگیری کنید. از جمله نشانه های وجود این عامل عفونی در ناحیه تناسلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ترشحات پنیری شکل غلیظ با مقدار زیاد
• بوی نامطبوع
• سوزش و خارش ناحیه تناسلی
• درد واژن
• قرمزی پوست قسمت خارجی اندام تناسلی
• درد و سوزش در هنگام برقراری رابطه جنسی

این مورد از علل خارش ناحیه تناسلی زنان علاوه بر اینکه بسیار شایع است، آزار دهنده نیز می باشد و با ایجاد خارش و سوزش پی در پی و مکرر در انجام فعالیت های زندگی خانم ها اختلال ایجاد می کند.

عفونت باکتریایی با واژینوز

عامل بیماری زایی به نام واژینوز یا واژینوزیس که نوعی باکتری واژن می باشد یکی از علل ایجاد عفونت و در نهایت خارش ناحیه تناسلی زنان است. خوشبختانه واژینوز درمان پذیری خوبی دارد ولی اگر به موقع و به صورت کامل مورد درمان قرار نگیرد، امکان ورود به ناحیه داخلی واژن را دارد و در این صورت می تواند مشکلات جدی و پیشرفته تری را ایجاد کند و عوارض طولانی مدت را برای سیستم تولید مثل خانم ها به دنبال داشته باشد. از جمله نشانه های بیماری زایی این نوع باکتری در ناحیه تناسلی زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد، سوزش و خارش قسمت خارجی اندام تناسلی
• بوی ماهی گندیده در ناحیه تناسلی
• افزایش میزان بوی نامطبوع بعد از برقراری رابطه جنسی
• ترشحات رقیق و خاکستری رنگ واژن

بنابراین توجه و دقت کافی به این نشانه ها و درمان به موقع برای این عامل عفونی ضروری می باشد.

بیماری های مقاربتی

شامل بیماری هایی می باشند که از راه برقراری روابط جنسی محافظت نشده با کاندوم منتقل می شوند. این بیماری ها امکان انتقال با انواع رابطه واژینال، مقعدی و دهانی را دارند. برخی از افراد تصور می کنند که رسیدن به لذت جنسی با رابطه دهانی هیچ مشکلی را ایجاد نخواهد کرد در حالی که این تصور کاملا اشتباه است.

بیماری مقاربتی به نام تبخال تناسلی که عاملی ویروسی به نام هرپس سیمپلکس دارد می تواند در ناحیه تناسلی و همچنین در حفره دهان افراد بیماری زایی کند. مهم ترین نوع بیماری جنسی که موجب ایجاد خارش ناحیه تناسلی زنان می شود همین تبخال تناسلی است که علاوه بر خارش شدید، با سوزش، درد و ایجاد زائده های گوشتی همراه است.

از دیگر بیماری هایی که خارش، سوزش، درد و قرمزی این ناحیه را کم و بیش به دنبال دارند می توان به سوزاک و کلامیدیا اشاره کرد. این دو نوع بیماری مقاربتی نشانه های مشابه و نزدیک به یکدیگر دارند و تنها راه تشخیص و تمایز آن ها انجام آزمایشات طبی می باشد.

شپش تناسلی یا شپش عانه

این عامل بیماری زا بیشتر به موهای زائد ناحیه تناسلی متصل می شود و امکان جا به جایی در تمام قسمت های این ناحیه و حتی ورود به واژن را دارد. شپش عانه سوزش، التهاب و قرمزی پیوسته و گسترده بر روی پوست ایجاد نمی کند بلکه این نوع از عامل بیماری زا با فرو بردن نیش در پوست تغذیه می کند و با درد، خارش ناحیه تناسلی زنان و سوزش نقطه به نقطه وجود خود را نمایان خواهد کرد.

عفونت ادراری

مشکلی شایع که همه افراد در زندگی خود با آن مواجه می شوند عفونت ادراری است که علاوه بر درگیر کردن ناحیه داخلی مجاری ادرار، قسمت بیرونی دستگاه تناسلی را هم در بر می گیرد. از جمله نشانه های عفونت ادراری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تکرر و سوزش ادرار
• درد مثانه
• خارش ناحیه تناسلی
• درد هنگام دفع ادرار
• احساس کاذب پر بودن مثانه

درمان عفونت ادرار علاوه بر اینکه برای مشکل خارش ناحیه تناسلی زنان ضروری است، از بروز مشکلات جدی برای دستگاه دفع ادرار و کلیه هم جلوگیری می کند.

تضعیف سیستم ایمنی

مهم ترین مکانیسم دفاعی بدن گلبول های سفید سیستم ایمنی هستند که با انواع عوامل بیماری زای راه یافته به داخل بدن مبارزه کرده و از به وجود آمدن مشکلات جلوگیری می کنند. با تضعیف سیستم ایمنی، عوامل بیماری زا فرصت ایجاد مشکل را پیدا کرده و ممکن است بیماری های ساده و پیشرفته را به وجود بیاورند. بنابراین هر عامل و مشکلی که بتواند سیستم ایمنی بدن را دچار اختلال کرده و ضعیف کند، موجب ایجاد عفونت و خارش ناحیه تناسلی زنان نیز خواهد شد.

بخیه حاصل از جراحی

زمانی که هر ناحیه ای از بدن به دنبال جراحت، زحم و یا برش با تیغ جراحی بخیه شود، بعد از گذشت چند روز به علت روند بهبود زخم دچار خارش خواهد شد. ناحیه خارجی دستگاه تناسلی زنان نیز همانطور که گفتیم پوستی حساس دارد و بدون شک اگر به دلایل گوناگون مانند جراحی های زیبایی تناسلی، پارگی واژن و… مورد بخیه شدن قرار بگیرد، خارش ناحیه تناسلی زنان رخ خواهد داد.

افزایش ترشحات در بارداری

در طول دوره بارداری ممکن است در زمان های مختلف به دلیل تغییرات سطح هورمون های جنسی میزان ترشحات رحم افزایش پیدا کند، برخی از خانم ها به دنبال افزایش میزان ترشحات جنسی دچار خارش در ناحیه تناسلی می شوند. به طور معمول خارش در این دوران به تنهایی مشکلی ایجاد نمی کند و جای نگرانی ندارد ولی اگر نشانه های دیگری مانند درد، التهاب، تورم، سوزش، قرمزی و تغییر رنگ ترشحات نیز نمایان شود ضروری است که بانوان به پزشک متخصص جهت انجام معاینه مراجعه کنند.

حساسیت به مواد شوینده

برخی از خانم ها برای رعایت بهداشت ناحیه تناسلی خود، جهت شستشو از مواد شوینده ای مانند صابون های معمولی بدن و شامپو استفاده می کنند، در حالی که میزان اسیدیته این نوع از شوینده ها مناسب ناحیه تناسلی نیست و بلافاصله سوزش و خارش شدید در این ناحیه رخ می دهد. بنابراین به هیچ عنوان برای شستشو ناحیه تناسلی از شوینده های معمولی مناسب دیگر قسمت های بدن استفاده نکنید.

لباس زیر

برخی از لباس های زیر مورد استفاده بانوان از جنس الیاف مصنوعی هستند و ممکن است در اولین استفاده و یا به تدریج باعث خارش ناحیه تناسلی زنان شوند. همچنین مرطوب و خیس بودن لباس زیر نیز یکی از دلایل خارش این ناحیه می باشد.

پد بهداشتی

امروزه در میان خانم ها استفاده از پد یا همان نوارهای بهداشتی با رویه مشبک رایج شده که برای برخی از بانوان حساسیت زا هستند. خارش حاصل از این نوع پدهای بهداشتی می تواند در روز اول پریود رخ دهد و یا اینکه به تدریج حاصل گردد. همچنین تامپون به جای استفاده از نوار بهداشتی نیز برای برخی از خانم ها حساسیت زا می باشد و یکی از عوامل ایجاد خارش در ناحیه تناسلی زنان است.

کاندوم خاردار و لاتکس

بدون شک تصوری که همه افراد از کاندوم خاردار در ذهن خود دارند، افزایش لذت جنسی برای بانوان می باشد، در حالی که همین عامل لذت بخش در برخی از خانم ها تبدیل به عامل ایجاد خارش و سوزش واژن می شود. همچنین ممکن است برخی از بانوان به کاندوم های غیر خاردار ولی از جنس لاتکس حساسیت داشته باشند.

نزدیک شدن به عادت ماهیانه

تمام خانم ها حداقل یکبار در طول زندگی با نزدیک شدن به شروع پریود خود دچار خارش در واژن و ناحیه خارجی اندام تناسلی خواهند شد. در این مواقع خارش جای نگرانی ندارد البته در صورتی که بعد از اتمام خونریزی عادت ماهیانه ادامه پیدا نکند، در غیر این صورت چنین افرادی نیازمند مراجعه به پزشک متخصص می باشند.

نزدیک شدن به یائسگی

همانطور که می دانیم بانوانی که به دوره یائسگی نزدیک می شوند میزان سطح هورمون جنسی استروژن آن ها کاهش یافته و در نتیجه خشکی واژن و خارش ناحیه تناسلی زنان رخ خواهد داد.

اپیلاسیون و شیو کردن

استفاده از انواع تیغ جهت اصلاح موهای زائد ناحیه تناسلی و همچنین مواد و وسایل مورد استفاده در اپیلاسیون برای برخی از خانم ها حساسیت زا بوده و با توجه حساس بودن پوست ناحیه تناسلی، خارش این قسمت بعد از استفاده از تیغ و یا اپیلاسیون رخ می دهد.

روابط جنسی بدون روان کننده

برخی از بانوان به هنگام برقراری رابطه جنسی دچار لغزندگی واژن نمی شوند و یا اگر ترشحاتی هم داشته باشند به اندازه کافی نیست، در نتیجه به واسطه اصطکاک ایجاد شده ممکن است دچار سوزش و خارش شوند.

درمان خارش ناحیه تناسلی زنان

درمان این مشکل برای جلوگیری از کاهش کیفیت زندگی، گسترش عامل بیماری زا و به وجود آمدن مشکلات و بیماری های جدید از اهمیت بالایی برخوردار است. خارش ناحیه تناسلی زنان مکان و زمان نمی شناسد، ممکن در مواقع و موقعیت های حساس رخ دهد و از این لحاظ کیفیت زندگی و همچنین موقعیت اجتماعی خانم ها مورد اختلال قرار بگیرد.

بنابراین درمان به موقع عاملین بیماری زا و همچنین تغییر سبک زندگی برای رفع خارش ناحیه تناسلی ضروری می باشد. در ادامه مطلب به برخی از راه های درمان و پیشگیری از این مشکل اشاره می کنیم:

درمان عفونت قارچی

برای رفع این مشکل پزشکان زنان و یا ماماهای مراکز بهداشت به طور معمول پماد کلوتریمازول و یا فلوکنازول را تجویز می کنند. همانطور که گفتیم این عفونت شایع می باشد ولی به راحتی نیز قابل بر طرف شدن است.

عفونت باکتریایی و بیماری مقاربتی

برای بیماری هایی که عامل باکتریایی دارند، پزشک متخصص مقدار خاصی از آنتی بیوتیک را تجویز می کند. در این مواقع نباید به طور خودسرانه از آنتی بیوتیک استفاده کنید زیرا شما اطلاعی از دُز مورد نیاز بدن خود ندارید.

بهبود رابطه جنسی

به خانم هایی که واژن خشک دارند و در هنگام رابطه جنسی دچار خارش و سوزش می گردند، توصیه می شود از روان کننده های جنسی استفاده کنند. همچنین اگر در روابط خود از کاندوم استفاده می کنید بهتر است روان کننده های بر پایه آب را تهیه کنید زیرا این نوع موجب آسیب زدن به کاندوم نمی شود.

درمان شپش عانه

این نوع از عامل بیماری زا نیازمند بررسی دقیق توسط پزشک می باشد و تشخیص نهایی برای درمان توسط متخصصین انجام می گردد، ولی راهکار کمک کننده به رفع این مشکل اصلاح به موقع موهای زائد ناحیه تناسلی است.

بهبود شرایط یائسگی

برای بهبود خشکی واژن در زمان یائسگی و درمان و جلوگیری از خارش ناحیه تناسلی زنان، پزشکان متخصص استفاده از پمادهای واژینال حاوی استروژن را برای خانم ها تجویز می کنند.

درمان عفونت ادراری

در مرحله اول برای شناسایی عامل ایجاد عفونت ادراری، پزشک برای شما انجام کشت ادرار را تجویز می کند. بعد از این مرحله معمولا این مشکل با مصرف مترونیدازول یا فنازوپریدین قابل حل می باشد.

بهبود خارش بخیه

برای درمان خارش ناحیه تناسلی زنان که ناشی از روند بهبود جای بخیه می باشد می توان از محلول بتادین + آب ولرم و نشستن در آن استفاده کرد. با این کار از بروز عفونت های مختلف نیز جلوگیری می کنید.

بهبود خارش بعد از اصلاح کردن

بهتر است بعد از اپیلاسیون موهای زائد و یا اصلاح با تیغ، ناحیه تناسلی خود را با لوسیون های مناسب مرطوب کرده و از خارش، التهاب و قرمزی پوست این ناحیه جلوگیری کنید.

بارداری و تضعیف سیستم ایمنی

همانطور که گفتیم اگر در طول دوره بارداری افزایش ترشحات با درد و تغییر رنگ همراه بود باید به پزشک متخصص برای تشخیص نهایی مراجعه کنید در غیر این صورت خارش در چنین مواقعی جای نگرانی ندارد. همچنین برای شناسایی عامل تضعیف کننده سیستم ایمنی و درمان خارش ناحیه تناسلی زنان مراجعه به پزشک ضروری می باشد و نباید از روش های درمان خودسرانه استفاده کرد.

تغییر جنس کاندوم

خانم هایی که به کاندوم خاردار حساسیت دارند نباید به استفاده از آن در روابط خود ادامه دهند، همچنین تغییر جنس کاندوم لاتکس و جایگزینی آن تحت نظر پزشک در این مواقع توصیه می شود.

درمان خارش ناشی از قاعدگی

اگر در زمان شروع پریود دچار خارش ناحیه تناسلی می شوید بهتر است یک روز قبل از شروع خونریزی، از ژل بهداشتی برای شستشوی قسمت خارجی اندام تناسلی خود استفاده کنید.

درمان های عمومی و تغییر سبک زندگی: برای پیشگیری و همچنین درمان خارش ناحیه تناسلی زنان رعایت موارد زیر بسیار کمک کننده و ضروری می باشد:

• استفاده از آب ولرم و ژل بهداشتی به جای شوینده های معمولی
• عدم استفاده از دوش واژینال
• تعویض لباس زیر خیس و عدم استفاده از لباس زیر با جنس الیاف مصنوعی
• مصرف محصولات لبنی پروبیوتیک و دوغ کفیر
• استفاده از کاندوم برای جلوگیری از انتقال بیماری های مقاربتی
• خودداری از خاراندن و آسیب زدن به پوست ناحیه تناسلی
• شستشو از جلو به عقب بعد از دستشویی رفتن

خلاصه مطلب

ما در این مقاله به بررسی برخی از مهم ترین علل خارش ناحیه تناسلی زنان پرداختیم، راه های درمانی آن ها را بیان کردیم و همچنین به توصیه های مفیدی برای پیشگیری از بروز عفونت و خارش ناحیه تناسلی اشاره کردیم. با توجه به اهمیت حفظ سلامت دستگاه تناسلی زنان و بهبود کیفیت زندگی خانم ها، چنانچه در این رابطه به مشاوره تخصصی نیاز دارید، می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.