درمان مورفولوژی اسپرم با طب سنتی

بهتر است بدانیم کیفیت اسپرم از جهات مختلف بر میزان قدرت باروری آقایان بسیار تاثیر گذار است، کیفیت اسپرم شامل موارد مختلفی از قبیل تعداد، نوع حرکت و مورفولوژی اسپرم می باشد. در واقع اگر میزان سلامت کامل اسپرم ها از یک حد کمتر شود بر قدرت باروری تاثیر گذاشته و آقایان بدون درمان نمی توانند همسر خود را باردار کنند.

شاید برخی از افراد تصور کنند که شکل اسپرم یا تعداد آن ها تاثیری بر قدرت باروری ندارد و بالاخره یکی از این سلول های جنسی با تخمک لقاح پیدا کرده و بارداری رخ می دهد، در حالی که این تصور کاملا اشتباه است و مورفولوژی غیر طبیعی، حرکت کُند و همچنین کاهش چشمگیر تعداد اسپرم ها نه تنها می تواند قدرت باروری را کاهش دهد بلکه امکان ایجاد ناباروری همیشگی را نیز ایجاد می کند زیرا تمامی میلیون ها اسپرمی که در مایع منی وجود دارند همگی به سمت تخمک حرکت نخواهند کرد که احتمال باروری تحت هر شرایطی بالا باشد.

بنابراین با توجه به توضیحات گفته شده بهتر است با کیفیت اسپرم های سالم بیشتر آشنا شویم، به همین علت ما در این مقاله قصد داریم به بررسی موضوع مورفولوژی اسپرم بپردازیم، شکل عادی آن را توضیح دهیم و در نهایت راه های درمان چنین مشکلی را بیان کنیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید. همچنین می توانید برای توضیحات بیشتر در این زمینه با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.

مورفولوژی اسپرم نرمال

همانطور که می دانیم اسپرم سلول جنسی آقایان است که با شروع دوران بلوغ تحت تاثیر هورمون های جنسی از جمله تستسترون که هورمون اصلی مردانه می باشد در لوله های اسپرم ساز بیضه ها تولید می گردد. بهتر است بدانیم ترشح هورمون های جنسی و در نهایت تولید اسپرم در بیضه ها تحت تاثیر یک فرآیند مغزی انجام می شود که با شروع دوره بلوغ این فرآیند انجام خواهد شد.

بر طبق این فرآیند غده هیپوفیز که در مغز قرار گرفته با ترشح گنادوتروپین بر بیضه ها تاثیر می گذارد و بیضه ها در ابتدا هورمون های جنسی از جمله تستسترون را تولید و ترشح کرده، صفات ثانویه جنسی پسران تحت تاثیر این هورمون ها نمایان می شوند و در نهایت اسپرم ها نیز در لوله های اسپرم ساز بیضه ها تولید می گردند.

برای اطلاع از کیفیت اسپرم سالم بر روی لینک کلیک کنید.

لازم به ذکر است که اسپرم ها به تنهایی توانایی تغذیه، زنده ماندن، رشد و حرکت به سمت تخمک را ندارند و نیازمند مایعی به نام مایع منی می باشند. حدود 60 درصد مایع منی در کیسه های منی یا وزیکول سمینال تولید می شود و حدود 30 درصد آن نیز توسط غده پروستات فراهم می شود، همچنین بهتر است بدانیم که حالت لغزندگی و شیری رنگ مایع منی نیز توسط پروستات ایجاد می گردد.

در ادامه مطلب ذکر این نکته ضروری می باشد کیفیت اسپرم به معنای تعداد، نوع حرکت و مورفولوژی اسپرم در یک حد معین است، یعنی اگر تعداد اسپرم ها در هر بار انزال کمتر از 15 میلیون عدد بوده یا اینکه تعداد اسپرم هایی که حرکت صحیح دارند کمتر از 40 درصد باشد فرد با مشکل کاهش قدرت باروری مواجه است و اگر به موقع مورد درمان تخصصی قرار نگیرد احتمال ناباروری به صورت کامل بسیار افزایش می یابد.

حال سوال مهم این است که مورفولوژی اسپرم طبیعی چگونه است: همانطور که می دانیم مورفولوژی به معنای شکل ساختاری می باشد، اسپرم به طور طبیعی دارای یک سر بیضی شکل است که داخل این سر ماده ژنتیک قرار دارد و یک کلاهک به نام آکروزوم نیز قسمت عمده و تقریبا بیش از نیمی از سر اسپرم را فرا می گیرد.

آکروزوم حاوی مقادیر زیادی آنزیم برای نفوذ به تخمک می باشد زیرا اسپرم باید برای لقاح پوشش تخمک را از بین برده، به درون آن نفوذ کند و ماده ژنتیک خود را به اشتراک بگذارد. حال اگر آکروزوم و یا ساختار بیضی سر اسپرم حالت طبیعی نداشته باشند اسپرم برای لقاح با مشکل مواجه خواهد شد.

در قسمت بعدی ساختار اسپرم، گردن قرار دارد و بعد از آن قسمت میانی می باشد، در قسمت میانی تعداد زیادی میتوکندری وجود دارد که وظیفه تامین انرژی برای حرکت اسپرم را بر عهده دارند. در نهایت نیز ساختاری تاژکی به نام دُم در انتهای سلول جنسی آقایان قرار گرفته است. بهتر است بدانیم که دم اسپرم دارای دو نوع حرکت پیش رونده و غیر پیش رونده است، در حرکت پیش رونده اسپرم با حرکت های دایره ای شکل با قطر زیاد به جلو حرکت می کند.

در حرکت غیر پیش رونده اسپرم با حرکت های دایره ای ولی با قطر کم در جا می زند. همچنین لازم به ذکر است که اسپرم حرکت رو به عقب ندارد یا به جلو پیش می رود یا در جا می زند. بنابراین به طور کلی اگر هر یک از قسمت های مختلف اسپرم از حالت طبیعی به دور باشند نمی توانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند و موجب لقاح اسپرم و تخمک گردند.

روش های درمان مورفولوژی اسپرم

قبل از اینکه با روش های درمان مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم آشنا شویم بهتر است بدانیم که ابتدا باید علت ایجاد شکل غیر عادی اسپرم مشخص گردد و سپس متناسب با علت، روش درمان تخصصی انتخاب گردد، به همین دلیل در ادامه مطلب به مهم ترین علل ایجاد مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم اشاره می کنیم:

ژنتیک: یکی از عوامل ایجاد اسپرم غیر طبیعی عوامل ژنتیکی می باشد که یا از والدین به ارث می رسند و یا حاصل جهش ژنتیکی هستند. در این مواقع مشکلات ساختاری در دستگاه تولید مثل مردان وجود دارد که سبب ایجاد مورفولوژی اسپرم غیر طبیعی می شوند.

مواد شیمیایی: برخی از افراد بدون اطلاع و برخی به اقتضای شغلی که دارند در معرض مواد شیمیایی سنگین و خطرناک قرار می گیرند، چنین مواد شیمیایی در طولانی مدت می توانند سبب ایجاد اختلال در مورفولوژی اسپرم شوند.

همچنین بهتر است بدانیم کشیدن سیگار و مصرف الکل نیز به همان نسبت در طولانی مدت مواد شیمیایی مضری را وارد بدن می کنند و سبب ایجاد مشکلات ناباروری و یا به طور کلی ناتوانی جنسی می شوند.

دمای بالای بیضه: لازم به ذکر است که بیضه ها برای تولید اسپرم به دمایی کمتر از دمای طبیعی بدن نیاز دارند و به همین علت بعد از زمان جنینی از حفره شکمی خارج شده و وارد کیسه بیضه می شوند. کیسه بیضه در حدود 2_1 درجه سردتر از حفره شکمی است به همین علت محل مناسبی برای کارکرد صحیح بیضه هاست.

حال اگر بنا به دلایل مختلف دمای کیسه بیضه نیز افزایش پیدا کند عملکرد بیضه ها و ایجاد مورفولوژی اسپرم ها به طور صحیح مختل می گردد. یکی دیگر از دلایل افزایش دمای بیضه ها ایجاد مشکلی به نام واریکوسل می باشد، طی این مشکل عروق خون رسان ساختار بیضه ها به دلیل اختلال در دریچه های خود از خون انباشته شده، متورم می شوند و در نهایت دمای بیضه را افزایش خواهند داد.

اشعه های مضر: کم و بیش برخی از افراد می دانند که قرار گرفتن در معرض اشعه های مختلف مانند X در طولانی مدت می تواند سبب ایجاد مشکلات باروری و اختلال در مورفولوژی اسپرم گردد. به همین علت اپراتورهای دستگاه عکس برداری پزشکی از لباس های مخصوص استفاده می کنند.

بنابراین با توجه به توضیحات گفته شده و آشنایی با علل ایجاد اختلال در مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم بهتر است در ادامه مطلب به بررسی راه های درمان این مشکل بپردازیم:

لقاح آزمایشگاهی

در بسیاری از مواردی که اختلال مورفولوژی اسپرم ناشی از عوامل ژنتیکی می باشد و هیچ روشی برای اصلاح شکل ساختاری اسپرم ها کارآمد نیست، تنها راه درمان ناباروری آقایان لقاح آزمایشگاهی اسپرم سالم آن ها با تخمک همسرشان و سپس انتقال سلول تخم یا زیگوت شکل گرفته به رحم می باشد.

درمان واریکوسل

همانطور که گفتیم تا زمانی که دمای بیضه ها به تعادل نرسد ایجاد اختلال در مورفولوژی نیز ادامه دار خواهد شد، بنابراین اگر پزشک متخصص تشخیص دهد که علت افزایش دما، واریکوسل می باشد باید نسبت به درمان آن در اسرع وقت اقدام شود.

ترک سیگار و الکل

توصیه می شود افرادی که سیگاری هستند، یا به مصرف الکل اعتیاد دارند و در عین حال دچار مشکل ناباروری ناشی از مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم می باشند در اسرع وقت نسبت به ترک اعتیاد خود اقدام نمایند.

هورمون درمانی

گاهی اوقات هورمون های جنسی مردانه به خصوص تستسترون به میزان کافی تولید و ترشح نمی شوند و اختلال در مورفولوژی اسپرم ایجاد می شود، در این مواقع پزشک متخصص با انجام آزمایشات طبی اگر عدم تعادل هورمونی را تشخیص دهد در گام اول هورمون درمانی را تجویز خواهد کرد.

جراحی

در برخی از مواقع نیز علت ایجاد مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم مشکلات ساختاری اندام های دستگاه تولید مثل می باشد، به همین دلیل این افراد نیازمند جراحی برای بهبود شرایط این سیستم می باشند.

درمان مورفولوژی اسپرم با طب سنتی

درمورد درمان مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم بهتر است بدانیم در طب سنتی نیز تجویزهایی انجام می شود که در کنار درمان های اصلی بسیار موثر هستند و به تسریع روند درمان کمک می کنند ولی چنین تجویزهایی را نمی توان به عنوان درمان اصلی در نظر گرفت، زیرا چنین روش هایی به عنوان تغییر در سبک زندگی در نظر گرفته شده و با نام روش کمکی تجویز می شوند.

همچنین لازم به ذکر است افرادی که دارای بیماری های زمینه ای می باشند باید با فردی متخصص در طب سنتی مشورت کرده تا از ایجاد حساسیت و اختلال جلوگیری نمایند. در ادامه مطلب به برخی از توصیه های طب سنتی برای درمان اختلال مورفولوژی اسپرم اشاره می کنیم:

• مصرف امگا 3 و 6
• نخود آب
• غذاهای با طبع گرم
• شیره انگور، خرما
• انجیر، کشمش، بادام
• عسل
• کنجد، سیاه دانه
• زیتون
• عدم مصرف سویا، روغن های مضر و غذاهای فرآوری شده
• استعمال روغن زیتون به ناحیه تناسلی

درمان مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم

همانطور که گفتیم ایجاد اختلال در مورفولوژی اسپرم بنا به دلایل مختلف رخ می دهد، بنابراین برای درمان این مشکل باید تا حد امکان علل و ریشه اصلی را برطرف کرده و در کنار روش های درمانی، سبک زندگی بیماران به سمت زندگی سالم سوق پیدا کند، به همین علت در ادامه مطلب به چند مورد از روش های درمان مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم اشاره می کنیم:

کاهش وزن

بهتر است بدانیم تجمع چربی اضافه در بدن منجر به عدم تعادل هورمون های جنسی می شود و در نهایت مشکلات ناباروری به وجود می آیند، بنابراین برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی و همچنین کمک به درمان آن ها بهتر است وزن خود را کنترل کرده و انجام ورزش منظم را در برنامه روزانه خود قرار دهید.

کنترل استرس

همانطور که گفتیم تولید و ترشح هورمون های جنسی و در نهایت تولید اسپرم تحت تاثیر یک فرآیند مغزی انجام می شود، بنابراین استرس بیش از حد می تواند منجر به ایجاد اختلال در این فرآیند شده و تولید اسپرم را با مشکل مواجه کند، پس برای جلوگیری و همچنین درمان مورفولوژی اسپرم غیر طبیعی از شرایطی که برای شما اضطراب ایجاد می کنند دوری کنید.

درمان بیماری های عفونی

لازم به ذکر است وجود عوامل بیماری زا که در سیستم تناسلی عفونت ایجاد می کنند موجب آسیب زدن به ساختار دستگاه تناسلی شده و امکان تولید اسپرم های غیر طبیعی را افزایش می دهند، بنابراین اگر با نشانه های عفونت رو به رو هستید یا با انجام آزمایش وجود عفونت در دستگاه تناسلی شما تشخیص داده شده بهتر است در اسرع وقت دوره درمان بیماری عفونی را آغاز و تکمیل کنید.

رژیم غذایی سالم

توصیه می شود افرادی که قصد فرزندآوری دارند و یا با اختلال مورفولوژی اسپرم مواجه هستند، سبک برنامه غذایی خود را به سمت غذاهای سالم تغییر دهند. این افراد باید از مصرف چربی های مضر خودداری کرده، تا حد امکان از غذاهای فرآوری شده مانند فرآورده های گوشتی استفاده نکنند.

تعادل دمای بیضه ها

برای حفظ دمای مناسب بیضه ها بهتر است از پوشیدن لباس زیر و شلوار تنگ، استفاده از سونا و جکوزی و استحمام با آب داغ خودداری کنید، زیرا اگر تعادل دمای بیضه ها دچار اختلال شود عملکرد صحیح خود را از دست داده و مشکلاتی همچون مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم به وجود می آیند.

مورفولوژی اسپرم باید چند درصد باشد؟

روش های مختلف سنجش اندازه و ساختار اسپرم یا همان مورفولوژی نتایج متفاوتی را طبق معیارهای خود بیان می کنند ولی بر طبق معیار دقیق و حساس کروگر اگر مورفولوژی اسپرم بیشتر از 14 درصد باشد حالتی طبیعی دارد، بازه 10 تا 14 درصد باروری خوبی را ایجاد می کند، بازه 5 تا 10 درصد قدرت باروری به نسبت کاهش می یابد و اگر درصد مورفولوژی کمتر از 5 درصد باشد قدرت باروری بسیار ضعیف است.

خلاصه مطلب

ما در این مقاله به بررسی موضوع مهم مورفولوژی اسپرم پرداختیم، ساختار طبیعی این سلول ها را بیان کرده، همچنین علل ایجاد اختلال در مورفولوژی و راه درمان این مشکل را بیان کردیم. با توجه به اهمیت حفظ سلامت سیستم تناسلی و اسپرم های طبیعی برای افزایش قدرت باروری، چنانچه در این زمینه به مشاوره تخصصی نیاز دارید، می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.