نحوه برخورد با فرزند معتاد نقش بسزایی در قدرت رویارویی او با مسئله اعتیاد و ترک آن دارد. خانواده ها، بخصوص پدر و مادرانی که به جای واکنش های منفی و نامناسب، از رویکردهای صحیح استفاده می کنند برای کمک به فرزند خود بسیار موفق تر خواهند بود. البته توجه به رفتار مناسب والدین با فرزند معتاد خود نباید سبب غافل شدن از تکنیک های علمی و روانشناسی شود و بهتر است در این مسیر از متخصصان نیز یاری جست.
ما در این مقاله چند نمونه از مهمترین و درست ترین نحوه های برخورد با فرزند معتاد را مورد بررسی قرار می دهیم. همچنین، چنانچه نیازمند دریافت مشاوره و راهنمایی در زمینه روش های مقابله با پنهان کاری فرزندان و بهترین راهکارهای ترک مواد مخدر می باشید، می توانید با کارشناسان و مشاوران حوزه ترک اعتیاد دکتر فکر تماس حاصل نمایید.
ضرورت آگاهی از نحوه برخورد با فرزند معتاد
مسلماً پرورش فرزند کار چندان آسانی نیست و چالش های خاص خود را به همراه دارد. چرا که کودک از زمان خردسالی تا جوانی به دلیل بی تجربگی و اشتیاق برای کشف نادانسته ها، خود را در معرض خطرات کوچک و بزرگی قرار می دهد. اما شاید یکی از دشوارترین مسائلی که پدر و مادر میتوانند با آن روبهرو شوند، اعتیاد فرزندشان است.
قطعا تاثیر مواد مخدر بر خانواده بسیار نامطلوب می باشد و به همین دلیل، معمولاً والدین شروع به سرزنش خود می کنند که چرا از فرزندشان به خوبی مراقبت نکردهاند. اما به یاد داشته باشیم که حسرت گذشته و یا کارهایی که می توانستیم انجام دهیم و نداده ایم، کاری از پیش نمی برد. بلکه وقت آن است که خود را برای نحوه برخورد مناسب با فرزند معتاد آماده کنیم.
تحقیقات نشان داده است که رابطه مثبت بین فرزند و والدین بیش از هر عامل دیگری می تواند در ترک اعتیاد نوجوانان و جوانان موثر باشد. حمایت خانواده و مشارکت آنها باعث تسریع در ترک اعتیاد و جلوگیری از رفتارهای خطر آفرین خواهد شد. چراکه اعتماد به نفس فرزند در چنین فضای بالا رفته و خود را تواناتر احساس می کند.
نحوه برخورد با فرزند معتاد
گرچه رفتار مناسب والدین با فرزند معتاد خود می تواند ابعاد بسیار گسترده ایی را در بر گیرد، اما یک سری نکات از سایرین کلیدی تر به نظر می رسند. ما در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
با فرزندتان در مورد اعتیادش صحبت کنید
بسیار طبیعی است اگر پدر و مادری پس از تشخیص اعتیاد فرزندشان ناراحت یا عصبانی شوند و هرگز نمی توان این را انکار کرد. شاید کنترل این احساسات در مراحل اولیه دشوار باشد. اما به یاد داشته باشید که واکنش شما نباید به توهین، تهمت، انتقادهای زننده یا پرخاشگری تبدیل گردد.
سعی کنید از کلمات و جملاتی استفاده نمایید که حالت تدافعی را در فرزندتان به وجود نیاورد. گاهی نحوه برخورد غلط با فرزند معتاد سبب می شود که او صرفاً به دنبال مقابله به مثل باشد. مثلاً صدای بلند، طعمه، کنایه ، اغماض و قضاوت باعث شکاف عمیق در بین فرزند و والدین شده و فرد معتاد که در شرایط حساس به سر می برد، خود را تنها می پندارد.
در مقابل بهتر است با صحبت کردن منطقی و دوستان در مورد اعتیاد پل های ارتباطی را به خوبی برقرار کنید. او باید او باید از عواقب و پیامدهای سوء مصرف مواد مخدر آگاه شود و با پروسه ترک اعتیاد نیز آشنا گردد.
با در جریان گذاشتن فرزندتان در مورد اصولی ترین راه ترک اعتیاد در خانه یا کلینیک به او انگیزه دهید. تا می توانید اطلاعات خود را در مورد ماده مخدری که به آن معتاد است افزایش دهید و خصوصیات یا راههای مقابله با آن آشنا شوید.
روابطتان را بیش از پیش تقویت نمایید
فردی که به ماده مخدر اعتیاد پیدا کرده به دلیل وابستگی بیش از حد نمی تواند به راحتی آن را ترک نماید. به همین دلیل ممکن است برای مصرف بیشتر از تاکتیکهای فریبکارانه استفاده نمایند.
در حالی که اگر رابطه قوی بین والد-فرزند وجود داشته باشد، روی آوردن به چنین رفتارهایی بسیار کم خواهد شد. همچنین ترس از سرزنش یا طرد شدن، او را به دروغ گفتن وا می دارد.
بنابراین، اگر نحوه برخورد با فرزند معتاد به شکل دوستانه و متعادلی باشد، کمک کردن به او نیز راحت تر خواهد بود. برای برقراری ارتباط قوی تر سعی کنید مهربان باشید، او را بی قید و شرط دوست داشته باشید، نقاط مثبتش را بارز نمایید، واکنش های منفی را کاهش دهید، بیشتر با یکدیگر گفتگو کنید، و با یکدیگر فعالیتهای مشترک جذاب انجام دهید.
خودتان را سرزنش نکنید
هیچ پدر و مادری به طور صد در صد عالی نیست. همه ما به عنوان انسان اشتباهاتی را مرتکب میشویم و شاید در برخی از زمان ها بهتر میتوانستیم عمل نماییم. اما یادمان باشد که دیگر امکان بازگشت به گذشته وجود ندارد.
اما مسلماً حال و آینده در دستان ماست. به جای آن که انرژی خود را با سرزنش کردن کاهش دهید، تلاش کنید به دنبال راه های موثر جهت رویارویی با این مسئله باشید. رفتار مناسب والدین با فرزندان معتاد خود انرژی فوقالعادهای به آنها منتقل میکند.
البته نباید انتظار داشت که رها شدن از چنین شرایطی صرفاً در خانه و توسط والدین محقق شود. بلکه نیاز به کمک گرفتن از متخصصان و کارشناسان این زمینه دارد. با این وجود فراموش نکنید با اتخاذ راهکارهای درست هنوز هم می توانید برای فرزندشان بهترین باشید.
راه های موجود ترک اعتیاد را به فرزندتان معرفی نمایید
همانطور که گفته شد گاهی به دلیل مصرف طولانی مدت و وجود علائم شدید، هر چقدر هم که نحوه برخورد با فرزند معتاد درست باشد، ترک اعتیاد در خانه امکان پذیر نیست. البته درمان اعتیاد بدون بستری شدن در کمپ به روش ماتریکس موثر شناخته شده است، اما این شیوه نیز به یکی سری مهارت ها نیاز دارد.
از سوی دیگر دردهای جسمی و روحی که در اثر ترک به وجود می آید ، میتوانند موجب ناکام ماندن این فرایند شوند. این در حالی است که امروزه روشهای دارویی و غیر دارویی ترک اعتیاد بسیاری وجود دارد که بر اساس یک برنامه میدون پیش می روند.
همچنین، پزشکان با استفاده از روش های سریع دفع مورفین یا دیگر مواد مخدر از بدن، زمان ترک را کاهش داده اند. از سوی دیگر، مراقبتهای روانی از سوی مشاوران به دلیل آشنایی با نحوه برخورد با فرزند معتاد، جهت عدم برگشت دوباره به مصرف ضروری است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و آشنایی با جدیدترین تکنیک های ترک اعتیاد در نوجوانان و جوانان می توانید با کارشناسان دو طرفه تماس حاصل نمایید.
نقاط قوتش را تقویت کنید
فرد معتاد به طور طبیعی احساس ضعف و عدم اعتماد به نفس می کند. اگر چنین احساساتی ادامه یابد سوء مصرف نیز بیشتر خواهد شد. بنابراین بسیار مهم است که نحوه برخورد با فرزند معتاد به شکلی باشد که عزت نفس خود را باز یابد و احساس توانایی کند.
توجه داشته باشید که هرگز فرزندتان را با دیگران مقایسه نکنید. این کار بسیار مخرب است. بهتر از جملات انگیزه بخش و تشویق کننده استفاده نمایید.
برای مثال، من تا آخر این ماجرا با تو هستم، تو ارزش بسیار بالایی برای ما داری، همه ما به تو نیاز داریم، تو باهوش و توانایی، من به تو ایمان دارم، چگونه می توانم به تو کمک کنم؟ و … از جملات نیروزایی هستند که پیامدهای بسیار خوبی به همراه خواهند داشت.
نحوه پیشگیری از اعتیاد فرزند
تحقیقات نشان می دهد که یک سری عوامل رابطه مستقیمی با میزان گرایش فرزند به مواد مخدر دارد. بنابراین نه تنها آگاهی از نحوه برخورد با فرزند معتاد مهم است، والدین باید این مسئله را ریشه یابی کنند. حقیقت این است که اعتیاد ناشی از یک رفتار شخصی انفرادی یا تصمیم گیری ضعیف نیست، بلکه می تواند ترکیبی از چندین عامل باشد. در زیر به چند عامل مهم اشاره خواهیم کرد. امید است که شناخت آن ها در پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان و جوانان تاثیر گذار باشد.
طلاق والدین از علت های اعتیاد فرزند
والدینی که مدام با یکدیگر کشمکش و بحث دارند، محیط خانه را برای فرزند نا ایمن می سازند. اختلافات خانوادگی احتمال بروز اختلال های شخصیتی و آسیب پذیری فرزند به خصوص در سنین پایین بسیار زیاد است.
از دست دادن پدر یا مادر یک اتفاق آنی و کوتاه مدت نیست. بلکه اثرات منفی آن همواره بر روی بچه ها یا کودکان طلاق باقی خواهد ماند. به ویژه آنکه معمولاً در چنین خانوادههایی، پسر یا دختر با یکی از والدین زندگی می کند و دچار خلل و کمبودهای عاطفی می شوند.
به عنوان مثال، تحقیقات نشان می دهد که پسرانی که تک والد هستند و مادر سرپرستی آن ها را به عهده دارد، گرایش بیشتری به سمت مواد مخدر دارند. چرا که از الگوی مناسب یعنی پدر برخوردار نبوده و در دوستان و همسالان خود به دنبال این الگو می گردند. حتی در مواردی طلاق باعث فرار فرزند از از خانه می شود به موجب آن احتمال اعتیاد به مواد مخدر بالا میرود.
متاسفانه در این خانواده ها گاهی می بینیم که نحوه برخورد با فرزند معتاد به شکلی است که تنها او را مقصر می دانند و مدام سعی در سرزنش وی دارند.
نبود اوقات فراغت مناسب
نوجوانان و جوانان تمایل بسیار زیادی به تنوع طلبی، هیجان، ماجراجویی و تخلیه انرژی نهفته در خود دارند. اما گاهی به دلیل عدم وجود تفریحات سالم، کنجکاوی خود را برای تجربه های سفر خواهد کرد که نتیجه سنگین به همراه دارد.
البته انتظار نمی رود که تمامی امکانات همه فرزندان فراهم باشد، اما قرار دادن او در مسیری که موازی با توانایی ها و استعداد هایش است بسیار ثمربخش خواهد بود.
برخورداری از برخی ویژگی های شخصیتی
برخی از ویژگی های شخصیتی می تواند زمینه ساز گرایش به اعتیاد مواد مخدر باشد. برای مثال، میل زیاد به ساختار شکنی، بی اعتنایی به ارزشهای خانواده و اجتماعی، اعتماد به نفس پایین، کم رویی، خجالت، کنترل و مدیریت ضعیف رفتارها، عزت نفس کم، و عدم قدرت تصمیم گیری، همگی احتمال تمایل به مصرف مواد مخدر را بالا می برند. توصیه میشود که در نحوه برخورد با فرزند معتاد این خصوصیات اخلاقی را در نظر داشته باشید و در جهت مناسبی آنها را بهبود ببخشید.
موقعیت های مخاطره آمیز
بسیار دیده می شود که فرزندان معتاد در خانوادهای رشد کردند که یک یا چند نفر از اعضای آن به مواد مخدر اعتیاد دارند. همچنین قرار گرفتن در محیط های دوستانه یا کاری که در آن چنین موادی مصرف می شود بسیار خطر آفرین خواهد بود.
مشاهده نحوه مصرف و در معرض قرار داشتن دائمی سبب عادی شدن شده و دیگر برای سخت موردی حاد یا ناپسند به شمار نمیرود
خلاصه مطالب
در این مقاله به نحوه رفتار مناسب والدین با فرزند معتاد خود پرداختیم و برای آشنایی بیشتر، نکاتی را در مورد ریشه های گرایش به چنین موادی را بیان نمودیم.
با توجه به آنکه روش ترک اعتیاد برای مواد مخدر گوناگون متفاوت می باشد و با وجود ماده های خطرناک رها شدن به شیوه های نادرست می تواند پیامدهای منفی به بار آورد، توصیه می شود که در این باره از متخصصان دکتر فکر راهنمایی بگیرید. همکاران ما در تمامی روزهای کاری هفته از ساعت صبح الی ۱۲ شب پاسخگوی سوالات شما دوستان گرامی خواهند بود.
نحوه برخورد با فرزند معتاد چیست؟
در این مقاله می توانید با صحیح ترین شیوه های برخورد با فرزند معتاد خود آشنا شوید.
چه چیزی سبب گرایش به اعتیاد در فرزندان می شود؟
عوامل متعددی در این امر دخیل هستند. اما از مهمترین آن ها می توان به طلاق والدین، نداشتن اوقات فراغت مناسب، ویژگی ها و اختلالات شخصیتی، کمبود اعتماد بنفس و … اشاره کرد.
چگونه با پنهانکاری های فرزند معتاد خود برخورد کنیم؟
برای دریافت مشاوره در این باره می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس حاصل نماید.
دلیل اهمیت نحوه برخورد با فرزند معتاد در چیست؟
تحقیقات نشان داده است که رابطه مثبت بین فرزند و والدین بیش از هر عامل دیگری می تواند در ترک اعتیاد نوجوانان و جوانان موثر باشد.