مهمترین تغییرات بدن بعد از زایمان چیست و مدت زمان بهبود آنها

بدن شما یکی از قابل توجه ترین کارهایی را که تا به حال انجام داده را با موفقیت پشت سر گذاشته است: رشد یک انسان دیگر. پس از ۹ ماه انتظار، احتمالاً هیجان زده هستید که بالاخره با نوزاد جدید خود در خانه خواهید بود. بیشتر تمرکز و انرژی شما در هفته ها و ماه های آینده روی کودکتان خواهد بود، اما به یاد داشته باشید که شما نیز باید مراقب خود باشید. به همین دلیل در این مطلب در مورد اینکه مهمترین تغییرات بدن بعد از زایمان چیست و مدت زمان بهبود آنها چقدر است با ما همراه باشید.

مهم تغییرات بدن بعد از زایمان

درد شکم

همانطور که رحم شما دوباره به سمت برگشتن به اندازه و شکل طبیعی خود کوچک می شود، در شکم خود احساس درد خواهید کرد (پایین شکم). به این دردها «پس درد» می گویند. اکثر این دردها آهسته خواهند بود، اما برخی تیز و ناگهانی خواهند بود. ممکن است در حین شیر دادن به نوزاد، این دردها را بیشتر احساس کنید. این به این دلیل است که شیردهی یک ماده شیمیایی را در بدن شما تحریک می کند که باعث انقباض (سفت) رحم می شود. برای بسیاری از زنان، گرم کردن ناحیه شکم به کنترل درد کمک می کند. استفاده از پد حرارتی یا بطری آب گرم را در نظر بگیرید. درد شکم شما باید به مرور زمان کاهش یابد. اگر این دردها بدتر شدند یا خوب نشدند، باید با پزشک خود تماس بگیرید.

یبوست

یبوست در روزهای بعد از زایمان بسیار شایع و یکی دیگر از تغییرات بدن بعد از زایمان است. چندین علت وجود دارد که می تواند باعث این امر شود. اگر داروی مسکنی در بیمارستان دریافت کرده اید، می تواند روده شما را کند و تنبل کند. اگر به هر دلیلی بیهوشی داشتید، ممکن است باعث یبوست شده باشد. گاهی اوقات، یبوست پس از زایمان به سادگی با ترس ایجاد می شود. این امر مخصوصاً اگر بخیه زده اید، زیرا اپیزیوتومی (برش جراحی بین واژن و مقعد برای باز کردن دهانه واژن برای زایمان) یا پاره شدن این ناحیه در حین زایمان انجام داده اید، صادق است. ممکن است از آسیب رسیدن به بخیه ها بترسید یا از اینکه اجابت مزاج باعث درد بیشتر در آن ناحیه شود ترس داشته باشید. برای کمک به کاهش یبوست، مقدار زیادی آب بنوشید و سعی کنید از غذاهایی استفاده کنید که فیبر زیادی دارند. در بسیاری از موارد، ممکن است بخواهید با پزشک خود در مورد تجویز ملین صحبت کنید. اگر تا چهار روز پس از زایمان اجابت مزاج نداشتید، با پزشک خود تماس بگیرید.

افسردگی پس از زایمان

یکی دیگر از مهم ترین تغییرات بدن بعد از زایمان برای بسیاری از مادران افسردگی است. شما در عین اینکه بسیار هیجان زده و خوشحال هستید که کودک را به خانه می آورید، با این حال، چند دقیقه بعد، غمگین می شوید. این موضوع می تواند گیج کننده باشد، به خصوص برای مادران در مرتبه اول زایمان. بدانید که بسیاری از زنان (۷۰-۸۰٪) در چند هفته اول پس از بچه دار شدن با احساس غم و اندوه دست و پنجه نرم می کنند. معمولاً به آن افسردگی پس از زایمان می گویند و در اثر تغییرات هورمونی ایجاد می شود. هیچ چیزبرای خجالت کشیدن نیست. در واقع، اعتماد به دوستان یا یکی از اعضای خانواده اغلب می ‌تواند احساس بهتری در شما ایجاد کند. اگر این احساسات بیش از چند هفته طول بکشد یا به دلیل آن قادر به عملکرد روزانه نباشید، موضوع جدی تر است و اگر احساس ناراحتی یا ناامیدی شدید دارید، باید با پزشک خود تماس بگیرید.

هموروئید

یکی دیگر از تغییرات بدن بعد از زایمان و یا حتی قبل از آن و در دوران بارداری می تواند هموروئید باشد. ممکن است در دوران بارداری دچار هموروئید (تورم دردناک ورید راست روده) شده باشید. اگر نه، ممکن است به خاطر فشار در هنگام زایمان دچار آن شده باشید. هموروئید می تواند باعث درد و خونریزی پس از اجابت مزاج شود. خارش هم دارد.بواسیر شما باید به مرور زمان کوچک شود. اگر نه، با پزشک خود تماس بگیرید.

تغییرات هورمونی

علاوه بر تحریک نوسانات خلقی شما، هورمون ‌ها همچنین مسئول علائم دیگر پس از زایمان هستند. ممکن است بیشتر عرق کنید، به خصوص در شب هنگام خواب. فقط باید مطمئن شوید که تعریق شما با تب همراه نیست. چراکه این موضوع می تواند نشانه عفونت باشد. تغییرات هورمونی همچنین باعث ریزش مو برای بسیاری از مادران می شود که البته موقتی است. هنگامی که سطح استروژن شما افزایش می یابد، موهای شما به ضخامت طبیعی خود باز می گردند.

درد پرینه

پرینه ناحیه بین واژن و مقعد است. بسیاری از اوقات، این ناحیه در هنگام زایمان پاره می شود. در مواقع دیگر، پزشک ممکن است مجبور شود برای زایمان در واژن شما یک برش کوچک در این ناحیه ایجاد کند. حتی اگر هیچ یک از این موارد در طول زایمان طبیعی شما اتفاق نیفتد، پرینه شما پس از زایمان دردناک و احتمالاً متورم خواهد شد. ممکن است برای چند هفته در این ناحیه احساس ناراحتی کنید. در حین بهبودی، نشستن روی کیسه یخ چند بار در روز به مدت ۱۰ دقیقه به تسکین درد کمک می کند. این کار به خصوص پس از رفتن به دستشویی خوب است. اگر درد این ناحیه در طول روزهای پس از زایمان بهتر نشد یا علائم عفونت دارید به پزشک خود اطلاع دهید.

درد نوک سینه و یا خود سینه

در روزهای اول شیردهی، درد نوک سینه و درد سینه برای زنان، طبیعی است. اگر درد بیش از چند روز ادامه یابد، ممکن است کودک به درستی نتواند پستان مادر را در دهانش بگیرد. سعی کنید وضعیت خود را تغییر دهید یا با یک متخصص شیردهی برای کمک مشورت کنید. این کار را قبل از ایجاد ترک‌ های دردناک نوک سینه ‌ها انجام دهید، که می ‌تواند شیردهی شما را به حاشیه براند. پزشکان توصیه می کنند که همه نوزادان، به استثنای موارد نادر، در شش ماه اول زندگی منحصراً از شیر مادر تغذیه کنند و/یا شیر دوشیده شده مادر را دریافت کنند. شیردهی باید با افزودن غذاهای کمکی در نیمه دوم سال اول ادامه یابد.

بخیه

اگر به دلیل پارگی یا بریدگی پرینه بخیه دارید، ۷ تا ۱۰ روز طول می کشد تا بهبود یابد. بخیه ها به مرور زمان جذب می شوند. مهم است که بعد از هر بار استفاده از توالت، بخیه ها را خیلی آرام و با آب گرم تمیز کنید تا از عفونت جلوگیری کنید. محل را با دستمال توالت پاک نکنید، در غیر این صورت ممکن است ناحیه دوخته شده را تحریک کنید. مهم نیست که چقدر مشتاق بررسی پیشرفت بهبودی هستید، سعی کنید دست های خود را از بخیه ها دور نگه دارید. اگر ناحیه شروع به درد شدیدتر کرد یا بخیه ها اوضاع خوبی ندارند، با پزشک خود تماس بگیرید چراکه می تواند نشانه عفونت باشد.

اگر بخیه هایی از زایمان سزارین دارید، این بخیه ها در درجات مختلف بهبود می یابند. بخیه های پوست باید در عرض ۵-۱۰ روز خوب شوند. بخیه های زیرین لایه عضلانی شما مدت بیشتری طول می کشد تا بهبود یابد. اینها به مدت ۱۲ هفته به طور کامل بهبود نمی یابند. برای بخیه‌ هایی که می ‌توانید ببینید، حتماً مراقب علائم عفونت باشید. این علائم عبارتند از قرمزی در ناحیه برش، متورم یا اینکه این ناحیه چرک کرده و یا ممکن است تب داشته باشید که باید تسط پزشک بررسی شود.

خونریزی و ترشحات واژن

پس از زایمان، شایع است که شما خونریزی و ترشحات واژینال دارید. حتی اگر سزارین شده باشید. این روش مورد استفاده بدن شما برای از بین بردن خون و بافت اضافی است که برای رشد و تغذیه کودک شما استفاده شده است. باید این انتظار را داشته باشید که  حجم خونریزی در ابتدا سنگین تر باشد (تا ۱۰ روز)، اما سپس این حجم کاهش می یابد. خونریزی خفیف و لکه بینی می تواند تا شش هفته پس از زایمان ادامه داشته باشد. مهم است که در این مدت فقط از نوار بهداشتی استفاده کنید. استفاده از تامپون می تواند باکتری را وارد بدن کند و منجر به عفونت شود. همچنین انتظار داشته باشید که مقداری لخته به خصوص در هفته اول دفع شود. اگر لخته ها خیلی بزرگ هستند، باید با پزشک خود تماس بگیرید.

احتباس آب

ممکن است مشتاق باشید که تورمی که در دوران بارداری خود متوجه آن شدید از بین برود. با این حال، تا مدتی اینطور نخواهد بود و تورم همچنان با شماست. که به عنوان ادم (تورم) پس از زایمان نیز شناخته می شود، بدن شما به دلیل افزایش هورمونی به نام پروژسترون، آب را نگه می دارد. ممکن است متوجه تورم در دست ها و پاهای خود شوید. این تورم پس از زایمان نباید بیش از یک هفته دوام بیاورد. اگر این اتفاق می افتد یا اگر به نظر می رسد با گذشت زمان بدتر می شود، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

کاهش وزن

اگر امیدوار بودید که بعد از تولد نوزادتان وزن خود را کاهش دهید، احتمالاً بسیار ناامید شده اید. هیچ مادری آنقدر خوش شانس نیست، مهم نیست که در روزنامه ها یا کتاب ها چه می خوانید. می توانید انتظار داشته باشید که در طول زایمان حدود ۶ تا ۱۲ پوند (بسته به جثه نوزادتان) کم کنید. پس از آن، کاهش وزن شما به میزان قابل توجهی کم می شود. بسته به وزنی که در دوران بارداری اضافه کرده اید (میانگین ۲۵ تا ۳۵ پوند)، ممکن است چند ماه طول بکشد تا وزن کاهش یابد. برای بسیاری از زنان، به نظر می رسد شیردهی به کاهش وزن کمک می کند. سایر مادران کاهش وزن را با شیردهی مرتبط نمی بینند. سعی کنید در دوران شیردهی تغذیه خود را ثابت نگه دارید و اگر مدت زمان طولانی تری برای کاهش وزن داشتید، ناامید نشوید.

مدت زمان بهبود تغییرات بدن بعد از زایمان

ممکن است زایمان شما پیچیده یا آسان بوده باشد. شما یا زایمان سزارین یا زایمان طبیعی داشته اید. ممکن است چند ساعت یا چند روز درد کشیده باشید. مهم نیست که زایمان شما چه شکلی بوده است، بدن شما ضربه ای را پشت سر گذاشته است و برای بهبودی نیاز به زمان دارد.

بهبودی پس از زایمان شما طی چند روز نخواهد بود. تغییرات بدن بعد از زایمان برای افراد مختلف متفاوت خواهد بود و به همین دلیل بهبودی کامل پس از بارداری و زایمان ممکن است ماه ها طول بکشد. در حالی که بسیاری از زنان تا ۶ تا ۸ هفته احساس بهبودی می‌کنند، ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا دوباره احساس کنند که خودشان هستند. در طول این مدت، ممکن است احساس کنید بدن شما بر علیه شما قرار گرفته است، چراکه تغییرات بدن بعد از زایمان را مشاهده می کنید اما سعی کنید ناامید نشوید. به یاد داشته باشید که بدن شما از جدول زمانی و انتظارات شما آگاه نیست. بهترین کاری که می توانید برای آن انجام دهید این است که استراحت کنید، خوب غذا بخورید و به خودتان استراحت بدهید.

در این مدت، هورمون های شما نیز در نوسان خواهد بود. ممکن است واضح فکر نکنید و بیشتر احساساتی خواهید شد. باز هم به خودتان زمان بدهید تا این موضوع بگذرد. با این حال، اگر هر زمانی به فکر آسیب رساندن به خود یا نوزادتان افتادید، به کسی بگویید، چراکه یکی از مهم ترین تغییرات بدن بعد از زایمان مربوط به خلق و خوی خانم هست که ممکن است آن ها را دچار افسردگی بعد از زایمان کند.

مسیری برای بهبود سلامت

نزدیک به یک سال طول می کشد تا نوزاد در شکم مادر رشد کرده، به دنیا بیاید و در سلامت به رشد خود ادامه دهد. با دانستن این موضوع راحت باشید و بدانید که در عرض چند ماه، شما باید در مسیر بهبودی خود باشید.

این بدان معنا نیست که بهبودی پس از زایمان چالش های خود را نخواهد داشت. این موضوع که احساس کنید بدن شما به سرعتی که می خواهید بهبود نمی یابد احساس رایجی است. به یاد داشته باشید، هرچه بیشتر بتوانید به بدن خود استراحت دهید و اجازه دهید به طور کامل بهبودی یابد، بهتر از آن استفاده خواهید کرد. حتی اگر فقط بتوانید غذا بخورید، بخوابید و از کودک خود مراقبت کنید، کافی است.

در شش هفته اول به بدن خود توجه کنید. شما خسته و روی کودک خود تمرکز خواهید کرد، اما سعی کنید تغییرات بدن بعد از زایمان خود را مشاهده کنید.

همانطور که شروع به احساس بهتر می کنید، در برابر وسوسه انجام کارهای بیشتر مقاومت کنید. زیاده روی در کارها در این مرحله می تواند شما را از طی کردن مسیر بهبودی بازگرداند. بر تغذیه بدن خود با غذاهای خوب، نوشیدن آب فراوان (مخصوصاً اگر در دوران شیردهی هستید) و استراحت کافی تمرکز کنید.

اگر سزارین شده‌ اید، محدودیت ‌های بیشتری در مورد کارهایی که می ‌توانید در روزها و هفته ‌های بعد از زایمان انجام دهید، خواهید داشت. موارد متداول مثلا بلند کردن چیزهای سنگین تر از نوزاد را نباید انجام دهید. پزشک به شما اطلاع می دهد که چه زمانی می توانید فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید.