آیا اختلال یادگیری در کودکان قابل درمان است؟

وجود علائم اختلال یادگیری در کودکان هشداری برای والدین و سیستم آموزشی محسوب می شود. چرا که اگر چنین اختلالاتی بموقع شناسایی و کنترل نشوند، می توانند در آینده کودک تاثیر منفی و بسیار بدی داشته باشند. اما آیا آیا اختلال یادگیری در کودکان قابل درمان است؟ از نظر روانشناسان و پزشکان راه های درمان و پیشگیری از اختلالات یادگیری چیست؟

در ادامه قصد داریم تا به این موضوع بپردازیم و بررسی کنیم که چگونه می توان به اختلال یادگیری در کودکان پی برد و چه روش های درمانی برای آن ها مناسب است. همچنین، اگر احساس می کنید که فرزند شما دارای یکی از علائم ذکر شده در این مقاله می باشد و نیازمند راهنمایی های سودمند می باشید، مشاوران و متخصصان کودک دکتر فکر در کنارتان هستند تا به مشاوره تخصصی ارائه دهند و  شما را در این مورد یاری کنند. 

منظور از اختلال یادگیری در کودکان

اختلال یادگیری در کودکان عبارتی است که برای والدین دلهره آور و نگران کننده است و می خواهند بدانند که آیا برخی از کاستی ها در عملکرد و رفتار فرزندشان اختلال محسوب می شود یا خیر. تعاریف و علائم مختلفی برای اختلال یادگیری ارائه شده است. برای مثال، روانشناسان انجمن ناتوانی های کانادا معتقدند که اختلال یادگیری در ایجاد خلل در توانایی های سازماندهی، نوشتار، محاسبات ریاضی، درک، مهارت های کلامی و غیر کلامی و حافظه کودکان تاثیر گذار است.

البته کودکانی که دارای مشکلات شنوایی، بینایی یا گفتاری هستند، را نمی توان دچار اختلال دانست. حتی ممکن است که کودک به یک زمینه خاص علاقه نداشته باشد و در آن نیز یادگیری چشمگیری را نشان ندهد.

به طور کلی، اختلال یادگیری در کودکان ناشی از برخی عملکردهای نادرست در مغز و مشکلات عصب شناسی است که پردازش کردن را برای او دشوار می کند. البته این اختلال را نمی توان تنها به یادگیری در مدرسه یا آموزش منحصر کرد، بلکه امکان دارد که کودک در مهارت های اجتماعی نیز دچار مشکل باشد. این بچه ها به کمک های ویژه ایی نیاز دارند تا بتوانند از عهده کارهایشان برآیند.

چه چیزهایی سبب اختلال یادگیری در کودکان می شود؟

دلیل اصلی به وجود آمدن اختلال یادگیری در کودکان نمی تواند در یک یا دو مورد خاص منحصر و محدود گردد. چرا که عوامل مختلفی می تواند در این امر دخیل می باشد. دانشمندان و روانشناسان هنوز در حال بررسی خواستگاه های احتمالی هستند و ممکن است به نتایج گوناگونی دست یابند. اما مهمترین منشاهای این مشکل را می توان علت های زیر دانست. مزیت آگاهی از چنین دلایلی می تواند ما را در بکار گیری راه های پیشگیری از اختلالات یادگیری یاری دهد.

• ژنتیک و سابقه خانوادگی: والدینی که خود دارای اختلال یادگیری هستند، می توانند این ویژگی را به کودکان خود نیز منتقل نمایند. به عبارتی دیگر، یک سری خصوصیات از پدر یا مادر به فرزند ارث می رسند.
• به خطر افتادن کودک در دوران جنینی: برخی اوقات مصرف زیاد الکل، مواد مخدر، زایمان زودرس، استرس در زمان بارداری، وزن کم در هنگام تولد، آسیب ها یا جراحان زمان بارداری یا حین تولد فرزند، مشکلات فیزیکی، رشد غیر معمول جنین و … موجب ناقص ماندن رشد جنین و اختلال یادگیری در کودکان می شوند.
• استرس داشتن در نوزادی: اتفاقاتی همچون تب بالا، وارد شدن آسیب به سر، تغذیه نامناسب، مورد سوء استفاده قرار گرفتن همگی می توانند بر رشد مغز و  به درستی رشد نکردن رشد هیجانی کودک تاثیر گذار باشند.
• ضربه های جسمی: آسیب به سر، عفونت های سیستم عصبی
• تاثیر محیط: محیط ها و فضایی هایی که دارای سطح بالای سم، سرب، یا مواد خطرآفرین می باشد، می توانند سبب اختلال یادگیری شوند.

علائم اختلال یادگیری در کودکان  پیش دبستانی و قبل از آن

به عقیده بسیاری از روانشناسایی شناسایی اختلال یادگیری در کودکان چندان آسان نیست و ممکن است والدین در سال های الویه به ویژه نتوانند آن را بخوبی تشخیص دهند. بعلاوه، این علائم در سنین قبل ا پیش دبستانی با بعد از آن متفاوت است و بایستی این تمایزات را در نظر داشت. این امر انجام راه های پیشگیری از اختلال یادگیری در کودکان را ساده تر و تاثیر گذار تر می کند. ما در زیر به بخشی از مهم ترین علائم اینگونه اختلالات اشاره می کنیم.

البته این نکته را نیز باید ذکر کنیم که در روند رشد کودک، انجام برخی از کارها یا مهارت های دشوار است و امری غیر طبیعی به شمار نمی رود. حتی بسیاری از کودکان باهوش نیز در برخی زمینه ها ضعف دارند.  اما اگر در مقایسه با اغلب همسالان دارای نشانه های زیر بود، بهتر است با مشاورین ما تماس گرفته و موضوع را در میان بگذارید تا شما را در تشخیص درست و درمان در صورت لزوم راهنمایی نمایند. 

• رشد زبانی آن ها کند است. کودکان در 2 سال و نیمی باید بتوانند برخی از جملات یا عبارات کوتاه را بیان کنند.
• در سن 3 سالگی صحبت کردن آن ها به اندازه کافی خوب نیست. در این سن بلد بودن حدود 200 کلمه نرمال است و آن ها باید بتوانند اعضای بدن، اشیاء معمول و ضمایری مثل من و تو را بیان نمایند.
• در تلفظ کلمات دچار مشکل جدی هستند.
• خواندن حروف و ارتباط دادن آن ها در سنین پیش دبستانی برایشان دشوار است
• مهارت های جدید را به سختی یاد می گیرند.
• زمان ( دیروز، امرزو، و فردا ) برایشان سخت می باشد.
• در گرفتن مداد، ماژیک و قیچی مشکل دارند.

علائم اختلال یادگیری کودکان دبستانی

• دشواری در تشخیص سمت راست و چپ
• بر عکس نوشتن حروف، اعداد یا کلمات پس از کلاس اول و دوم
• الگوها یا ترتیب صحیح قرار گرفتن اجسام و شکل ها برایشان دشوار است
• مطالبی که به تازگی عنوان شده است را به سختی به حافظه می سپارند
• حرکات آن ها هماهنگی لازم را ندارد
• انجام دادن برخی از موارد در کلاس همچون نوشتن، برش دادن یا طراحی برایشان دردسرزا است
• نمی توانند مفهوم زمان را به درستی تشخیص دهند
• کلمات مشابه و استفاده از هم آوایی دشوار است
• سرعت خواندنشان آهسته است و در تنظیم سرعت اشکال دارند
• مطالب را به سختی درک و تحلیل می کنند
• دیکته آن ها اشتباهات تکراری دارد
• نمی توانند از روی کلمات روی تخته رونویسی نمایند
• فصاله بین حروف و کلمات نوشتاری آن ها استاندارد نیست
• علیرغم آنکه شنوایی شان مشکل ندارد، اما پردازش اطلاعات برایشان سخت است
• نمی توانند داستان ها یا وقایع را به درستی توصیف و تعریف کنند
• اعداد یا نمادهای ریاضی را به صورت معکوس می نویسند
• در مدیریت زمان و سازماندهی آن ضعیف می باشند
• یادداشت برداری را به خوبی انجام نمی دهند
• تکمیل تکالیفشان زمان زیادی می برد
• به آسانی گم می شوند و دچار سرگردانی می گردند

جهت آشنایی با نحوه برخورد با کودکان خجالتی بر روی لینک کلیک فرمایید

رایج ترین اختلالات یادگیری در کودکان 

• خواندن پرشی: این اختلال یادگیری در کودکان اختلال مبنای زبانی دارد. به نحوی که کودک در فهم و درک خواندن کلمات، جملات یا پاراگراف ها مشکل دارد. همچنین، کلمات متضاد برای آن ها گیج کننده است، به سختی می خوانند، گفتار را سریع حلاجی نمی کنند، دستورالعمل های چندبخشی یا پیچیده مشکل می باشد، موضوعات را نمی توانند به ترتیب صحیح به یاد آورند.

• محاسبه پرشی: از جمله علائم اختلال یادگیری در کودکان است که به دشواری در آموختن ارقام و محاسبه آن ها مربوط می شود. البته این بدان معنا نیست که هر کودکی که در بحث ریاضیات دچار مشکل بود، اختلال دارد. بلکه به عنوان مثال زمان بسیار زیادی طول می کشد تا مسائل متناسب با سن خود را حل نمایند.

• اختلال نوشتن: به کاستی های کودک در زمینه نوشتن مرتبط است. در این صورت او در نوشتن صحیح حروف در فضای تعریف شده ناتوان می باشد. همچنین، در املا نیز با مشکل مواجه می شوند و حروف بزرگ و کوچک را اشتباه می نویسند.

• اختلال پردازش دیداری و شنیداری: همانطور که از نام آن پیداست، کودکان دارای این اختلالات شنیداری در کلاس درس گوش دادن برایشان دشوار است. به شکلی که دائما درخواست تکرار می کنند و به سوالات شفاهی به نادرستی پاسخ می دهند. در بحث دیداری پردازش آنچه که دیده می شود سخت است، به نحوی که حتی با عینک و لنز اصلاح نمی گردد.

آیا اختلال یادگیری در کودکان قابل درمان است؟

اگر قرار باشد که به فکر درمان اختلالات یادگیری در کودکان باشیم، بسیار مهم است که از همان سال های آغازین آن را تشخیص داده و راهکارهای لازم را به کار بست. چرا که اگر تا اول ابتدایی مدیریت و درمان صورت نگیرد، بعد از آن بسیار سخت خواهد شد.

نخستین گام در این جهت نیز مراجعه به روانشناسان و رواپزشکان است. به طور معمول این کودکان نیازی به درمان دارویی ندارند، اما اگر با اختلالات دیگری همچون بیش فعالی همراه باشد، احتمالا نیازمند دارو باشد.

یک نکته مهم، نحوه برخورد اعضای خانواده با بچه های دارای اختلال یادگیری می باشد. به هیچ وجه نباید به آن ها برچسب خنگی یا بی عرضگی زده شود. چرا که این کار نه تنها درمان را به تعویق خواهند انداخت، بلکه ممکن است سبب ترک تحصیل او شود. همچنین، همکاری با مشاوران و متخصصان این حوزه توسط خانواده بسیار اهمیت دراد.

به منظور آگاهی از علت راه رفتن کودکان در خواب وارد لینک شوید

کمک به درمان اختلالات یادگیری در کودکان در مدارس

از آنجا که اختلال یادگیری در کودکان در مدرسه بیش از هر جای دیگر خود را نشان می دهد. معلمان می توانند نقش اساسی در مدیریت این امر دارند. در این رابطه روش های زیر به کادر محترم آموزشی توصیه می شود. البته بسیاری از آن ها نیازمند همکاری والدین می باشند.

• با دانش آموز بسیار تمرین شود. اگر مثلا در ریاضی مشکل زیاد دارند، از یک معلم خصوصی یا دیگر شیوه های آموزشی موثر استفاده شود.
• بازخورد مناسب و تاثیر گذار داده شود. اگر دانش آموز تشویق شود، میل او برای تلاش بیشتر، بالاتر خواهد رفت.
• مهارت اولیه ابتدا آموزش داده شود و سپس به سمت دیگر سطوح حرکت شود.
• برنامه درسی و حجم کتاب را به بخش های کوچکتر تقسیم نمایید
• اشتباهات بلافاصله اصلاح شود
• از ابزارها یا برنامه های کمک آموزشی استفاده شود.

خلاصه مطالب

همانطور که مشاهده و مطالعه نمودید، در این مقاله سعی کردیم تا به بررسی علائم  و راه های پیشگیری و درمان اختلال یادگیری در کودکان بپردازیم و با مهمترین انواع اختلالات نیز آشنا شدیم.

چنانچه شما نیز نگران وجود چنین اختلال یادگیری در کودکان خود هستید، یا در سایر زمینه های همچون لجبازی، بهانه گیری، استرس، بی میلی به مدرسه، افت تحصیلی، شب ادراری و … سوالاتی برایتان مطرح می باشد، می توانید با همکاران ما تماس گرفته و مشاوره های لازم را دریافت نمایید. همکاران ما در تمامی روزهای کاری هفته از ساعت 8 صبح الی 12 پاسخگوی تمامی سوالات شما دوستان گرامی خواهند بود.