ترس از آمپول یا ترس از سوزن عبارتی آشنا برای خیلی از افراد می باشد، ترسی که ممکن است گذرا و به اقتضای سن کودکی باشد و یا اینکه به واسطه تجربه ای تلخ که آسیبی را برای برخی از افراد ایجاد کرده بروز کند.
بهتر است بدانیم که ترس از آمپول می تواند از یک احساس کوچک، لحظه ای و گذرا فراتر رفته و تبدیل به یک بیماری روانی شود. فوبیای تزریق یا ترس از سوزن با نشانه های مختلفی بروز کرده، بیماران و اطرافیان آن ها را متوجه ایجاد چنین بیماری خواهد کرد یعنی این رفتار بیمارگونه و ترس افراطی پنهان نمی ماند و هر چقدر افراد بیمار از تزریق آمپول دوری کنند و بهانه بیاورند بالاخره روزی مشکل آن ها نمایان خواهد شد.
آنچه که درمورد ترس از سوزن یا فوبیای آمپول اهمیت دارد این است که اگر نشانه های رفتاری این بیماری طولانی شده و تاثیرات منفی در زندگی افراد ایجاد کند باید نسبت به درمان به موقع، تخصصی و کامل آن اقدام نمود، زیرا در صورت عدم درمان چنین اختلال روانی برای سال های طولانی ادامه دار می شود و تمام جوانب زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
به دلیل اهمیت این موضوع و ایجاد عوارض احتمالی آن، قصد داریم در این مقاله به بررسی ترس از آمپول یا فوبیای آمپول بپردازیم، علل ایجاد آن، نشانه های نمایان شده و راه های درمانی این بیماری را بیان کنیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید. همچنین می توانید برای توضیحات بیشتر در این زمینه با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.
علل ترس از آمپول
قبل از اینکه به توضیح علل این بیماری روانی بپردازیم بهتر است بدانیم که مفهوم کلی فوبیا چیست؟ فوبیا به معنای ترس افراطی، غیر منطقی و غیر عادی درمورد موضوعات مختلف می باشد. درست است که ترس احساسی ذاتی و نهادینه شده در وجود انسان ها می باشد ولی افرادی که دچار انواع مختلفی از فوبیا می شوند خیلی بیشتر از حالت عادی از یک موضوع ترسیده و دچار اضطراب بیش از حد می شوند.
همچنین لازم به ذکر است افرادی که دچار نوعی از فوبیا می شوند فقط با دیدن موضوع مورد نظر بیش از حد نمی ترسند بلکه حتی با فکر کردن به آن یا شنیدن اسم موضوع نیز دچار حملات عصبی خواهند شد. این افراد اکثر اوقات در ذهن خود حوادث تلخ و غیر منطقی را مرور می کنند که هیچ گاه در زندگی آن ها رخ نمی دهند و کاملا غیر منطقی هستند ولی متاسفانه این بیماران به واسطه افکار منفی که در ذهن دارند دچار اضطراب شده و بیماری آن ها شدت می یابد.
ترس از آمپول یا تریپانوفوبیا نیز جز ترس های افراطی محسوب می شود و در دسته فوبیاهای خاص قرار می گیرد، فوبیاهای خاص بسیار شایع هستند و اکثر افراد نام چند فوبیای این دسته را کم و بیش شنیده اند، در ادامه مطلب به انواع ترس های افراطی خاص اشاره می کنیم:
- ترس از زخم، تزریق، خون
- ترس از حیوانات و حشرات
- ترس از موقعیت مانند فضای بسته، آسانسور، فضای باز شلوغ
- ترس از دست دادن حس بویایی و خفگی
- ترس از عوامل طبیعی مانند سیل، زلزله، رعد و برق، طوفان
همانطور که گفتیم ترس های افراطی خاص بسیار شایع می باشند به همین علت در صورتی که مورد درمان تخصصی و به موقع قرار نگیرند عوارض جدی به دنبال خواهند داشت. بهتر است بدانیم که ترس از آمپول یا ترس از سوزن بنا به دلایل مختلفی امکان به وجود آمدن دارد و شناسایی این عوامل گام اول در جهت کنترل، مقابله و درمان این بیماری می باشد، به همین علت در ادامه مطلب به علل رخ دادن ترس از سوزن می پردازیم:
وجود خاطره تلخ درمورد بیماران
برخی از افراد که دچار ترس از آمپول هستند بیان می کنند که مشکل آن ها با رخ دادن یک حادثه تلخ درمورد خودشان و ثبت آن در ذهن شروع شده است. این افراد ممکن است به واسطه یک تزریق اشتباه دچار مشکلات جدی شده باشند، به دلیل رگ گیری اشتباه به هنگام آزمایش خون آسیب دیده و یا بیهوش شده باشند و یا به علت غیر حرفه ای بودن فرد تزریق کنند درد زیاد و طولانی مدت را تحمل کرده باشند و در نتیجه از همان لحظه در ذهن خود نسبت به ترس از سوزن دچار استرس شده اند.
این افراد هیچگاه تصور نمی کردند که به دلیل وجود یک خاطره بیمار شوند و به همین دلیل هرگز به نشانه های رفتاری خود توجه نکردند، بنابراین با گذشت زمان بیماری عوارض جدی را از خود نشان داده و زندگی افراد را دچار اختلال می کند. توصیه می شود افرادی که به واسطه یک خاطره تلخ در گذشته از انجام تزریقات یا خون گیری های بعدی خودداری می کنند در اسرع وقت به مشاور مراجعه کرده و درمان خود را آغاز نمایند.
دیدن آسیب های جسمی ناشی از آمپول برای دیگران
یکی دیگر از علل ایجاد ترس از آمپول مشاهده آسیب دیدگی دیگران به واسطه تزریق یا خون گیری با آمپول می باشد. گاهی نیز افراد بیمار به دلیل یک تزریق اشتباه عزیزان خود را از دست می دهند و این حادثه تبدیل به نقطه آغاز بیماری روانی آن ها می شود.
تلقین کردن دیگران
متاسفانه برخی از والدین که فوبیای آمپول دارند درمورد مشکل خود مقابل کودکانشان صحبت می کنند یا اینکه با نشان دادن حساسیت های بیش از حد نسبت به تزریق برای فرزندان خود موجب تلقین این بیماری به آن ها می شوند در حالی که کودک آن ها چنین مشکلی را نداشته است.
بنابراین توصیه می شود والدینی که ترس از آمپول دارند علاوه بر اینکه باید نسبت به درمان خود اقدام کنند نباید از مشکلی که دارند در مقابل کودکانشان حرفی به میان آورند زیرا کودکان به راحتی از اطرافیان به خصوص والدین خود الگو برداری می کنند.
ترس از خون
هموفوبیا یا همان ترس از خون یکی دیگر از علل ایجاد ترس از سوزن می باشد زیرا برخی از افراد به واسطه ترس از خون که به آن دچار هستند از آمپول نیز به صورت افراطی خواهند ترسید.
اختلال وسواس اجباری
بهتر است بدانیم تعدادی از بیماران ترس از آمپول دچار نوعی بیماری روانی دیگر به نام اختلال وسواس اجباری هستند. این افراد به دلیل اینکه تصور می کنند اکثر وسایلی که در اطرافشان وجود دارد از جمله وسایل تزریق آلوده به انواع میکروب می باشند نسبت به تزریق و آمپول دچار ترس های افراطی می شوند.
در ادامه مطلب بهتر است با تعدادی از مهم ترین نشانه های ترس از سوزن آشنا شویم، زیرا در صورت عدم توجه به نشانه ها، بیماری به موقع تشخیص داده نمی شود. از جمله چنین علامت هایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لرزش بدن
- افت فشار خون
- بالا رفتن ضربان قلب
- سردرد، سرگیجه
- حالت تهوع
- بی نظمی ریتم تنفس
- احساس خفگی
- غش کردن و بیهوشی
- فرار کودکان از موقعیت
- اضطراب بیش از حد
- حملات عصبی
ریشه ترس از آمپول
محققین طی بررسی هایی که انجام داده اند بر این باورند که ترس از سوزن دارای یک علل زمینه ای و ریشه ای می باشد و عوامل محیطی می توانند آن ها را تحریک کرده و نشانه های بیماری را آشکار کنند. در ادامه مطلب به چنین عوامل ریشه ای اشاره می کنیم:
ژنتیک
محققین بیان می کنند احتمال ایجاد ترس از سوزن در افرادی که والدین یا یکی از اعضای خانواده آن ها به این بیماری دچار شده بسیار زیاد می باشد در حالی که بیماران قبلی به این افراد مشکل خود را تلقین نکرده اند.
واکنش ذاتی نسبت به درد
احساس درد به دلیل ایجاد صدمات به بدن یکی از احساسات و واکنش های ذاتی انسان ها می باشد، بنابراین اگر این حساسیت مقداری افزایش پیدا کند و عوامل محیطی نیز تاثیر گذار باشند، احتمال ایجاد ترس از آمپول افزایش خواهد یافت.
ترس ذاتی نسبت به ابزار تیز
بدون شک همه انسان ها از اینکه ابزاری تیز و برنده به بدنشان صدمه بزند می ترسند، این حس ذاتی می باشد و در وجود همه ما نهادینه شده است. بنابراین در صورتی که به دلایل مختلف چنین حسی شدت پیدا کند، ترس از سوزن بروز خواهد کرد.
همانطور که گفتیم ترس از آمپول اگر به موقع درمان نشود احتمال ایجاد عوارض جدی در زندگی افراد را افزایش خواهد داد، به همین علت در ادامه مطلب به برخی از مهم ترین عوارض فوبیای آمپول اشاره می کنیم:
- عدم درمان به موقع بیماری هایی که نیاز به تزریق دارو دارند.
- ایجاد بیماری های جدی که ناشی از عدم واکسیناسیون هستند.
- کاهش اعتماد به نفس به دلیل فشارهای روانی که از جانب دیگران وارد می شود.
- ایجاد اختلالات روانی جدید که ناشی از اضطراب بیش از حد می باشند.
چگونه ترس از آمپول را از بین ببریم؟
بهتر است بدانیم درمان قطعی فوبیای آمپول مستلزم رعایت کردن نکات مهمی می باشد که به عهده خود بیماران است که باید نسبت به انجام آن ها اقدام کنند، در ادامه مطلب به برخی از این موارد اشاره می کنیم:
کنترل اضطراب
یکی از مهم ترین اقدامات برای بهبود ترس از سوزن، استفاده از تکنیک های کنترل اضطراب می باشد زیرا هرچقدر میزان استرس کمتر شود به همان نسبت ترس از تزریق و آمپول هم کاهش می یابد. برای این کار می توانید قبل از دیدن آمپول چند نفس عمیق بکشید، یک لیوان آب بنوشید، هوای تازه استنشاق کنید و با کسی که به شما آرامش می دهد صحبت کنید.
مشاهده تزریق توسط افراد حرفه ای
توصیه می کنیم اگر مرکز درمانی می شناسید که کادر تزریقات آن ها مجرب و حرفه ای هستند و یا یکی از نزدیکان شما به واسطه آموزش عالی و تحصیلات تخصصی این کار را به بهترین نحو انجام می دهد، از نزدیک نظاره گر کارشان باشید تا به خودتان ثابت کنید تزریق، آمپول و سوزن ترس ندارد.
مراجعه به مشاور
یکی از اقدامات ضروری و مهمی که برای کنترل ترس از آمپول باید انجام دهید این است که به مشاور مراجعه کنید، با این کار به تسریع بهبود بیماری خود کمک به سزایی خواهید کرد.
نگاه نکردن به تزریق خود
بدون شک خیلی از افراد نسبت به تزریقات یا خون گیری که برایشان انجام می شود حساس هستند و حتی اگر فوبیای آمپول نیز نداشته باشند همچنان تمایلی به دیدن تزریقات و خون گیری نخواهند داشت، به همین علت توصیه می شود به تزریقی که در دستتان انجام می شود نگاه نکرده و در همان لحظه نفس عمیق بکشید.
فکر نکردن به اتفاقات تلخ در زمان تزریق
توصیه می شود اگر دچار ترس از آمپول هستید و به طور مداوم در ذهن خود اتفاقاتی تلخ در رابطه با تزریقات را مرور می کنید، در هنگام تزریق و یا خون گیری برای خودتان در حد چند لحظه این افکار منفی را از ذهن دور کنید، با این کار از میزان استرس و تنش روحی و روانی که در لحظه برای شما ایجاد می شود جلوگیری خواهید کرد.
درمان ترس از آمپول در بزرگسالان
بهتر است بدانیم که ترس از آمپول اغلب در دوران کودکی رخ می دهد و در صورتی که به موقع درمان نشود تا دوره بزرگسالی ادامه دار خواهد بود ولی در دوره بزرگسالی نیز ممکن است به واسطه یک شوک روحی و روانی و رخ دادن اتفاقی تلخ ترس از سوزن به وجود آید، پس بهتر است در ادامه مطلب به بررسی راه های درمان این بیماری بپردازیم:
روان درمانی
اصلی ترین روش درمان که برای همه بیماران ترس از سوزن انجام می شود روان درمانی است، بهتر است بدانیم که روان درمانی خود دارای چند روش متفاوت و مجزا می باشد که تشخیص تجویز هر کدام از این روش ها بر عهده مشاور متخصص است. در ادامه مطلب به روش های روان درمانی که به کنترل و بهبود ترس از آمپول کمک می کنند اشاره می کنیم:
مواجه شدن یا مواجهه سازی(ERP)
در علم روانشناسی ثابت شده که اضطراب اگر توسط روش های مختلف نیز کنترل نشود بعد از گذشت زمان بسیار کوتاهی به صورت خود به خودی برطرف می شود، بنابراین در روش مواجه شدن متخصص به بیماران توصیه می کند از فکر کردن به موضوعاتی که باعث ایجاد ترس افراطی می شود خودداری نکرده و در عوض در همان حالت استرس و اضطراب باقی بمانند تا زمانی که نشانه های ترس از سوزن برطرف شود، خوشبختانه این روش در کنار زمان بَر بودن نتایج بسیار خوبی را به دنبال دارد.
رفتار درمانی شناختی(CBT)
در این روش کار اصلی درمان بر عهده متخصص می باشد زیرا باید تفکرات بیمار را نسبت به موضوع مورد نظر بررسی کند، عواملی که ایجاد ترس افراطی می شوند را بررسی کرده و در نهایت طرز فکر بیماران را تغییر دهد.
هیپنوتیزم
روشی که هرکسی توانایی استفاده از آن در جهت درمان فوبیا را ندارد ولی اگر توسط متخصصی حرفه ای انجام شود نتایج مثبتی را ایجاد خواهد کرد، طی این روش متخصص نگرش بیماران را نسبت به فوبیایی که دارند تغییر می دهد.
تمدد اعصاب
توصیه می شود اگر دچار ترس از آمپول هستید از مشاور خود بخواهید تکنیک های تمدد اعصاب را به شما آموزش دهد تا بتوانید به روند درمان اصلی کمک کنید تا هرچه زودتر نتایج مثبت برای درمان شما حاصل شوند.
دارو درمانی
این روش درمانی ممکن است برای همه بیماران نیاز نباشد ولی در مواردی که با روان درمانی بهبودی در حالشان مشاهده نشود، متخصص داروهای مختلفی مانند آرامبخش ها یا بازجذب کننده های سروتونین را برای بیماران تجویز می کند. در رابطه با این مورد بهتر است بدانیم که مصرف خودسرانه داروهای روانپزشکی می توانند اثرات منفی به دنبال داشته باشند، بنابراین از تهیه این داروها بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
راه های موثر جهت درمان فوبیای آمپول
همانطور که گفتیم روش های درمانی که توسط متخصص برای شما انجام می شوند روش اصلی در نظر گرفته خواهند شد ولی برای تسریع روند درمان، بیماران نیز باید یکسری از اقدامات را شخصا انجام دهند، در ادامه مطلب به برخی از مهم ترین راه های تاثیر گذار اشاره می کنیم:
با کادر درمانی که تزریق انجام می دهند صحبت کنید
بهتر است درمورد مشکل خود با فردی که تزریق را برای شما انجام می دهد صحبت کنید تا با ملاحظه بیشتری برای شما تزریق یا خون گیری را انجام دهند.
برای تزریق به مراکز درمانی مراجعه کنید
اگر افرادی که جز کادر درمان نیستند و تزریق را به صورت تجربی یاد گرفته اند به شما پیشنهاد می دهند از مراجعه به مراکز درمانی خودداری کرده و به آن ها اجازه دهید تزریق را برای شما انجام دهند، از پذیرفتن چنین پیشنهادی خودداری کرده و حتما برای انجام کارهای پزشکی خود حتی یک تزریق ساده به مراکز درمانی مراجعه کنید.
ریشه ترس خود را پیدا کنید
اگر دچار ترس از آمپول می باشید شما بهترین کسی هستید که می توانید علل و ریشه ترس خود را شناسایی کنید، پس بهتر است انکار را کنار گذاشته و اگر کوچکترین عاملی نیز باعث ترس شما می شود آن را به مشاور خود توضیح دهید.
خلاصه مطلب
ما در این مقاله به بررسی موضوع ترس از آمپول پرداختیم، تعدادی از نشانه ها و علل ایجاد این بیماری را بیان کرده و همچنین مهم ترین راه های درمانی و کمک کننده به کنترل ترس از سوزن را توضیح دادیم. با توجه به اهمیت شناسایی و درمان به موقع فوبیا و جلوگیری از بروز عوارض جدی در زندگی، چنانچه به مشاوره تخصصی در این زمینه نیاز دارید، می توانید با مشاوران دکتر فکر تماس بگیرید.
آیا ترس از آمپول باعث ایجاد عوارض جدی می شود؟
بله، می تواند سبب جلوگیری از درمان دیگر بیماری هایی شود که نیاز به تزریقات و یا خون گیری دارند
آیا ترس از آمپول ذاتی است؟
یکی از علل ایجاد این بیماری می تواند ذاتی و بدون تاثیر دیگر عوامل باشد
آیا ترس از آمپول درمان پذیر است؟
بله، باید به موقع به مشاور مراجعه کنید
آیا ترس از آمپول شایع است؟
بله، یکی از انواع فوبیای خاص می باشد که به نسبت شایع است