استرس در خواب چه علائمی دارد؟

آیا تابحال استرس در خواب شما اختلال ایجاد کرده است؟ یکی از مهم ترین دلایل بی خوابی در بسیاری از افراد، داشتن استرس در انواع گوناگون است. اگر این احساس به درستی کنترل و مدیریت نشود، با بی خوابی های طولانی موجب بروز مشکلات جسمی و روحی خواهد شد. به همین دلیل مهم است بدانیم علائم و روش های جلوگیری از استرس در خواب چیست.

از این رو، در این مقاله قصد داریم تا به این موضوع بپردازیم و برای رفع استرس در خواب ، ابعاد مختلف آن را مورد بررسی قرار دهیم. اگر شما نیز به چنین مسئله ایی دچار هستید، می توانید برای دریافت راهنمایی مقابله با آن با روانشناسان و مشاوران ما تماس بگیرید.

استرس در خواب چیست؟

خوابیدن کافی و با کیفیت شبانه یکی از اصلی ترین رموز موفقیت و سلامت جسمی روانی برای همه انسان هاست. چرا که بدن و ذهن برای ساعاتی استراحت کرده و برای شروع فعالیت مجدد آماده می شود. اما گاهی یک سری عوامل سبب ایجاد اختلال در خواب یا کم خوابی می شوند که از جمله آن ها می توان به استرس در خواب اشاره کرد.

از دیدگاه روانشناسی، استرس عبارت است از نوعی درد روانی که در واکنش به یک یا چند موقعیت یا رویداد ناخوشایند رخ می دهد. این واکنش می تواند به صورت فیزیکی، عاطفی و ذهنی باشد.

اما بخواهیم  تاثیر منفی استرس در خواب این مسئله را از دید علمی بررسی کنیم، باید گفت که با بروز استرس، هورمون هایی به نام آدرنالین و کورتیزول ترشح می شوند که موجب افزایش ضربان قلب و تغییر برخی از عملکردهای مغز می شود. در عین حال، ورود قند به خون بیشتر شده و فشار خون زیاد می گردد.

بدین ترتیب، عضلات کشیده تر شده و قلب خون بیشتری پمپاژ می کند و مغز اضافه کاری را شروع می کند. به این فرایند ” جنگ یا گریز” گفته می شود و منجر به زنده ماندن ذاتی و دشوار شدن خواب می شود.

پیامدهای منفی که استرس در خواب می گذارد و بی خوابی های گاه و بی گاه، مسلما می تواند زندگی فرد را در همه جهات تحت تاثیر قرار دهد. در این میان، مشکلات جسمی اعم از چاقی، بیماری های کلیوی، بیماری های قلبی، دیابت، سکته، آرتروز، بیماری های، سردرد، خستگی های جسمی از بدترین این نتایج هستند.

انواع استرس تاثیرگذار در خواب

به طور کلی استرس ها می توانند اشکال مختلفی داشته باشند در زیر شرح داده شده اند.

• استرس های حاد که بصورت کوتاه مدت و لحظه ایی به سراغ شخص می آیند و موجب بالا رفتن فشار خون، سردرد، افزایش ضربان قلب، غم، اضطراب در زنان و مردان و … می شوند. مانند زمانی که تصادف می کنیم یا آنکه خبری ناگهانی به ما می رسد.
• استرس های حاد اپیزودیک بیشتر ناشی از فشارهای روزمره هستند و ممکن است باعث ایجاد افسردگی، بیماری های قلبی، یا حتی بروز رفتارهای ناسالمی همچون مصرف الکل، مواد مخدر و پرخاشگری شود.
• استرس مزمن که در اثر فشارهای روحی روانی در دراز مدت و مسائلی همچون فقر، شکست عاطفی، شکست های بزرگ تحصیلی و … به وجود می آیند و به مرور باعث ناامیدی و همچنین دشواری پردازش استرس می شوند.

علائم استرس در خواب

همانطور که گفته شد، استرس غالبا جسم و روح را درگیر می کند. این تاثیرات به شکل مستقیم و غیر مستقیمی موجب بی خوابی یا کاهش کیفیت خواب می شوند. مهم ترین علائم استرس در خواب را می توان به شرح زیر دانست.

• سر درد
• خستگی
• افسردگی
• اضطراب
• بروز اشتباهات کاری
• عدم تمرکز کافی
• ناراحتی های معده
• بی اشتهایی یا کم اشتهایی
• درد سینه
• گردن درد یا کمر درد
• بی قراری
•  

علت استرس در خواب

نمی توان گفت که استرس در خواب همه افراد اختلال ایجاد می کند یا موجب بی خوابی می شود. اما در مواردی که عوامل استرس زا طولانی مدت هستند و یا چند بار در هفته پدیدار می شوند، به احتمال بالا بی خوابی می آورد. در مجموع برخی از دلایل نقش بیشتری در استرس در خواب دارند که در ادامه ذکر شده اند. 

فکر و خیال های بیش از حد

همه ما در طول زندگی و روزانه با مسائل مختلفی دست و پنجه نرم می کنیم که مطمئنا تاثیرات مختلفی را بر روی ما می گذرانند. به ویژه در دنیای امروز که فشار و دغدغه کاری بیش از پیش شده است و ذهن دائما با امور مختلف درگیر می شود.

حال اگر مدیریت درستی بر روی افکار و ساماندهی آن ها صورت نگیرد، شب ها بیش از هر وقت دیگری فکر را به خود مشغول می کند. به همین دلیل، ناراحتی بخاطر آنچه گذشت و نگرانی در مورد آینده به احتمال زیاد استرس در خواب را به وجود می آورد. برخی نیز عادت دارند آنچه را که گذشته است دائما با خود مرور کنند و با مشغول نگه داشتن ذهن، دچار بی خوابی شوند.

سبک زندگی نادرست

رفتارهای نادرست و شیوه های غلط زندگی کردن فاکتور بسیار مهمی در ایجاد استرس در خواب هستند. سبک ها یغلط می تواند شامل چیزهایی مانند سیگار کشیدن، چاقی، مصرف الکل، تغذیه ناسالم، مصرف مواد مخدر، نداشتن برنامه ریزی برای انجام امور، پرخاشگری و عصبانیت برای دستیابی به اهداف، ترک رابطه جنسی در زندگی زناشویی، مشکلات خانوادگی و … همگی ما را به سمت اضطراب و استرس پیش می برند.

استرس ارثی

دانشمندان در تحقیقاتی که بر روی چندین فرد انجام داده اند، دریافتند که والدین ژنی را به فرزندان منتقل می کنند که توانایی کنترل احساسات را بر عهده دارد.

به همین دلیل، علاوه بر عوامل محیطی، می توان گفت که بخشی از استرس در خواب نیز ناشی از ژنتیک و ارثی بودن است. همچنین، برخی از افراد بیشتر از سایرین به اختلالات اجتماعی، اختلال اضطراب، اختلال استرس را در مواجهه با یک رویداد ناگوار مبتلا می شوند.

برنامه ریزی برای آینده

اگر شخصی مدام برای یک پروژه، شغل یا تحصیل در حال برنامه ریزی باشد احتمالا زیاد دچار استرس در خواب می شود. حال اگر کارها بموقع انجام نشود و به بعدا موکول شود، میزان اضطراب می گردد. چنین موردی ذهن را بسیار مشغول کرده و آن را بیدار نگه می دارد.

.

روش های جلوگیری از استرس در خواب

برای کاهش استرس توصیه در خواب توصیه می شود که نکات زیر را جدی بگیرید. 

ریشه استرس را پیدا و آن را رفع کنید

تا زمانی که ندانید استرس تان ناشی از چیست، نمی توانید با آن مقابله کنید. البته پیدا کردن منشا اصلی این احساس گاهی سخت است، اما اگر با خودتان صادق باشید و همه چیز را خوب بررسی کنید تا حد زیادی به این امر پی خواهید برد. نوشتن در چنین مواقعی بسیار سودمند است.

دفترچه ایی تهیه کنید و هر آنچه که در درون آزارتان می دهد را بدون سانسور بنویسید. گاهی تنها یک علت نمی تواند منجر به استرس در خواب شود و چندین عامل کوچک دست به دست هم می دهند تا چنین مسئله ایی پیش بیاید. پس از آنکه دلیل یا دلایل را یافتید، تا حد زیادی آرامشتان بیشتر خواهد شد. اما سعی کنید که برای رفع آن ها نیز به شکل ثمربخشی گام بردارید.

ورزش کنید

همه ما از فواید ورزش بر بدن و روان آگاهیم. اما شاید عملی کردن آن برایمان کمی دشوار باشد. جالب است بدانید که برخی از صاحب نظران و درمانگران در مشاوره روانشناسی از ورزش به عنوان یکی از بهترین شیوه های درمانی اختلالاتی همچون اختلال استرس و اضطراب کمک می کنند. تاثیر تحرکات بدنی منظم بر روی کاهش استرس در چندین تحقیق و پژوهش به اثبات رسیده است.

فضا و محیط مناسبی را برای خوابیدن انتخاب کنید

برخی از افراد در هنگام خوابیدن شب نسبت به کوچکترین نورها نیز حساس هستند. عده ای نیز ممکن است علاقه مند به روشن بودن محیط باشند. آنچه که را به یک خواب خوب کمک می کنید، بیابید و در اتاق خواب خود پیاده سازی نمایید.

همچنین، دمای اتاق را در حد تعادل نگه داشته و از قرار دادن ابزارهای صدا دار در محیط خودداری کنید. توصیه می شود که در ساعات پایانی شب، گوشی یا لپ تاب را کنار گذاشته و اجازه دهید چشمان و ذهنتان با آرامش به خواب رود.

برنامه خواب خود را منظم کنید

همانطور که داشتن استرس می تواند به بی خوابی منجر شود، نداشتن برنامه منظم خواب نیز می تواند استرس را افزایش دهد. سعی کنید به جای بیداری های شبانه و دیر هنگام خود را با یک فعالیت مشغول کرده تا خسته شوید و در یک زمان مشخص به خواب بروید. اینکه تمرکز  و حواس خود را به سمت افکار مثبت و هدفمند ببرید در آمادگی برای خواب بسیار موثر است.

مدیتیشن داشته باشید

به طور کلی مدیتیشن، یوگا و مراقبه می تواند به آرامش ذهن و روح و روان بسیار کمک می کند. تکنیک های مراقبه باعث کاهش فشار خون، کاهش تعداد تنفس و آمادگی بدن برای خواب می شود.

گرچه انجام این کار در هر زمان سودبخش است، اما بهتر است برای دور کردن استرس در خواب و داشتن یک خواب آرام، هر شب قبل از خواب نیز مراقبه داشته باشید. البته در دین ما مناسکی همچون دعا و نماز نیز بسیار آرامش بخش می باشد.

سخن پایانی

امیدواریم با خواندن توضیحات فوق اطلاعات سودمندی را در مورد تعرف و علل استرس در خواب ، و همچنین شیوه های بهبود چنین شرایطی کسب کرده باشید.

متاسفانه با آنکه هیچ کس به اندازه ما نمی تواند به شناخت کاملی از روحیات و شرایط زندگی پی ببرد، گاهی اوقات یافتن علت اصلی استرس دشوار می شود و یا با وجود دانستن این دلیل، نمی دانیم که چگونه آن را کاهش دهیم. برای این منظور بهتر است از مشاوران و روانشناسان کمک بگیریم. متخصصان تیم دکتر فکر با شما همراه هستند تا در تمامی روزهای هفته از ساعت 8 صبح الی 12 از طریق تماس تلفنی و آنلاین آماده پاسخگویی به تمامی سوالات شما دوستان گرامی هستند.