دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر و روش صحیح برخورد با آن

شاید برای شما به عنوان والدین دو یا چند کودک که با یکدیگر ناسازگاری دارند، به معضل و مشکل بزرگی تبدیل شده است. باید بدانید معمولا ناسازگاری فرزندان با یکدیگر از دوران کودکی شروع شده و در صورت عدم توجه و رسیدگی والدین تا بزرگسالی آنان ادامه پیدا کند و شاهد رشد کودکانی با شخصیت های ناسازگار خواهیم بود. این مطلب به دلایل ناسازگای فرزندان با یکدیگر و روش صحیح برخورد با آن توسط والدین می پردازد. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

تعریف رفتار ناسازگار

قبل از پرداختن به ناسازگاری فرزندان با یکدیگر، باید بررسی کنیم رفتار ناسازگار به چه رفتاری گفته می شود؟ از نظر روان شناسان و متخصصان حوزه رفتاری، فرزندانی که نمی توانند به شیوه درست و کارآمد احساسات خود را بیان کرده و درواقع فاقد مهارت درست و صحیح در ابراز احساسات، غم، ناراحتی بوده و از سوی دیگر  از مشکلات فراری هستند و یا در برخورد با اتفاقات دچار استرس می شوند و رفتار ناخوشایندی از خود بروز می دهند، دارای رفتار ناسازگار هستند.

باوجود این که ناسازگاری فرزندان با یکدیگر در خانواده هایی با چند کودک به خصوص که فاصله سنی بین آن ها نیز کم باشد طبیعی است اما باید به دنبال بررسی علت های ناسازگاری فرزندان با یکدیگر و حل آن ها برآیید و شیوه برخورد درست با ناسازگاری فرزندان را بشناسید.

دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر

برای بهبود ناسازگاری فرزندان با یکدیگر در درجه نخست باید علل این ناسازگاری مشخص شده تا والدین بتواندد با آن ها برخورد صحیح داشته باشند. برخی از مهم ترین دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر عبارتند از:

• توجه نکردن به نیازهای کودکان:

یکی از مهم ترین دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر در مورد کودکانی است که به نیازهای آن ها توجه نشده است. زمانی که نیازی برآورده نشده باشد، فشار زیادی از از نظر روحی به فرزند وارد شده و در نتیجه منجر به بروز رفتار ناسازگار در وی می شود. البته باید در نظر داشته باشید که این موضوع به معنای توجه به تمام خواسته ها و تمایلات فرزندان و برآورده کردن همه خواسته های آن ها نیست. بلکه منظور مشکلات و خواسته های معقول و منطقی است. به عنوان مثال فرزندان ظرفیت بیدار ماندن پا به پای والدین را ندارند و زمانی که خوابشان می آید و یا زمانی که گرسنه هستند آستانه تحمل آن ها نیز پایین می آید.

در این موارد کودکان احساس هکاری و بازی را با یکدیگر از دست داده و با عصبانیت و بعضا پرخاش واکنش نشان می دهند. در این موارد بهترین راه توجه به نیازها و خواسته های آن ها و رفع رفع این نیازهاست که منجر به تغییر و بهبود رفتار ناسازگار می شود. در نتیجه ریشه برخی از ناسازگاری فرزندان با یکدیگر در نیازهای اولیه یک کودک است.

• مقایسه

والدین خواسته یا ناخواسته در برخی موارد دست به مقایسه فرزندان با یکدیگر می زنند. بدون آن که متوجه باشند یکی از مهم ترین دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر همین مقایسه کردن است. بنابراین از ان کار جدا پرهیز کنید. چراکه مقایسه کردن کودکان با یکدیگر آتش حسادت و دشمنی میان آن ها را روشن می کند. مقایسه کردن یعنی شما توانایی ها و ظرفیت های او را نادیده گرفته یا او را تحقیر کودک می کنید. در نتیجه باعث افزایش حساسیت کودک می شوید تا او احساس کند شما از او راضی نیستید و او را دوست ندارید. در عوض بهتر است مشکل دعوای بین آن ها را یک مشکل جمعی ببینید و به همین شکل آن را حل و فصل کنید.

• قضاوت کردن فرزندان

شما قاضی نیستید. بنابراین سعی نکنید نقش قاضی بین آن ها را بازی کنید. درواقع دخالت شما فقط باعث ناازگاری جدید بین آن ها می شود. چراکه هرکدام سعی در جلب نظر شما به نفع خود دارد. به جای آن سعی کنید بی طرف بمانید و از آن ها خودشان بخواهید مشکل خود را به دور از نزاع و با صحبت کردن و کنار آمدن حل کنند.

• جلب توجه والدین

یکی دیگر از مهم ترین دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر کوشش آن ها در جلب توجه والدین است. مخصوصا زمانی که شما بیش از یک فرزند دارید و فکر می کنید با یکدیگر بازی می کنند و نیازی به حضور شما ندارند. درحالی که آن ها تلاش می کنند شما را وارد بازی خود کنند و این می تواند یکی از دلایل ناسازگاری فرزندان باشد که به شما بگویند از شما اهمیت و توجه می خواهند. در این مورد شما باید گاهی بخشی از وقت خود را به کودکان خود اختصاص داده و با ان ها بازی کنید و وقت بگذرانید.

• جر و بحث و دعواهای خانوادگی

این مورد نیز یکی از مهم ترین دلایل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر است. تعارض، اختلاف، دعوا بین والدین  و مشکلات خانوادگی باعث می شود فرزندان نیز با یکدیگر ناسازگار شده و با یکدیگر درگیر شوند. چراکه کودکان در چنین فضایی احساس امنیت و آرامش ندارند. به یاد داشته باشید شما الگوی رفتاری فرزندان خود هستید. بنابراین در صورت وجود مشکلات خانوادگی بهترین راه حل مراجعه به مشاوره خانواده است.

• وراثت

شاید برایتان جالب باشد که بدانید بعضی از بچه ها به صورت ژنتیکی ناسازگار بوده و درواقع ریشه ناسازگاری فرزندان با یکدیگر در وراثت و علل ارثی نهفته است. در این صورت اینگونه افراد با هیچ شرایطی کنار نمی آیند. به این بچه ها، کودکان دشوار گفته می شود.

روش صحیح برخورد با ناسازگاری فرزندان با یکدیگر

به صورت کلی برای برخورد صحیح با ناسازگاری فرزندان با یکدیگر بهتر است در ابتدا به دنبال علت آن باشید. برای برخورد صحیح با ناسازگاری آن ها:

خونسرد باشید

آرام و خونسرد باشید. شما باید بتوانید به شیوه قاطع و مختصر بحث را جمع کنید و درکمال آرامش مشکلات رفتاری آن ها به ایشان گوشزد کنید. به قول معروف موضوع را کش مدهید. دنبال مقصر نباشید و به کودکی که رفتار ناسازگار دارد بگویید که رفتارش باعث برهم خوردن آراش شده و ممکن است برایش تنبیه به دنبال داشته باشد و آن چه که به عنوان پیامد رفتارش در نظر گرفته اید را به او گوشزد کنید. به یاد داشته باید تنبیهی موثر است که کوتاه مدت و عملی و متناسب با سن او باشد.

خود تنظیمی را به فرزندان خود بیاموزید

برقراری ارتباط با احساسات را به فرزندان خود بیاموزید. اینکه بدانند چرا ناراحت هستند و خشم آن ها از کجا ناشی می شود. بعد از شناخت، شیوه ابراز احساسات درست را برایش تشریح کنید. به او بگویید حق با شماست که عصبانی باشید اما نباید به این دلیل عصبانیت خود را بروز بدهید و واکنش شما به این شیوه درست نیست. مثلا می توانید به او یاد بدهید در مواقع عصبانیت یا دعوا با یکدیگر نفس عمیق بکشند و تنفس درست را تمرین کنند تا آرام شوند.

برنامه ریزی و مدیریت برای بازی کردن با یکدیگر

به یاد داشته باشید که فرزندان در همه ساعات حوصله و انرژی بازی ندارند. بنابراین با تنظیم برنامه برای بازی کردن آن ها به خصوص در ساعاتی که خلق و خوی آرام و خوبی دارند و خسته نیستند از تنش و دعوای بین آن ها و ناسازگاری آن ها پرهیز کنید. بازی کردن با یکدیگر سبب شناخت ان ها از روحیات هم می شود. اما گاهی نیاز دارند تا به تنهایی بازی کنند.

قانون گذاری

یکی دیگر از مهم ترین روش های صحیح برخورد با ناسازگاری فرزندان با یکدیگر تعیین قانون و حد و مرزی است که جلوی دعوا را می گیرد. در نتیجه قوانینی را قرار داده و از همان ابتدا گوشزد کنید.  مثلا کسی به کسی حق زورگفتن ندارد یا کتک کاری ممنوع است. به عبارت دیگر قانون گذاری یک راه خوب برای جلوگیری از جر و بحث با کودک و بروز ناسازگاری فرزندان با یکدیگر است.

توجه و برآورده کردن نیازهای اولیه فرزندان

همانطور که گفته شد نیازهای اولیه مانند خوراک و خواب درصورتی که به درستی پاسخ داده نشوند یکی از عوامل بروز ناسازگاری فرزندان با یکدیگر می شود. خواسته های معقول و منطقی که توانایی برآورده کردن آن ها را دارید را توجه کرده و انجام دهید. خواسته کودک باید در خانواده پاسخ داده شود. بنابراین عدم توجه به نیازهای اولیه معقول و منطقی فرزندان می تواند باعث فشار روحی و تجربه حس خشم و ناسازگاری در فرزندان شود.

حذف ریشه و زمینه دعوا و ناسازگاری

یادتان باشد که یک زمینه برای اختلاف و ناسازگاری فرزندان با یکدیگر وجود دارد. باید این عوامل و زمینه ها را کشف کنید چراکه وجود چنین عواملی جلوی سازش بچه ها را می گیرد. در نتیجه با شناخت این عوامل دلایل دعوا و جر و بحث نیز از بین می رود.

جمع بندی

آنچه که باید در مورد ناسازگاری فرزندان با یکدیگر در نظر داشته باشید این است که باید روحیات و خلق و خوی خوی فرزندان خود را بشناسید. بنابراین با آن ها وقت بگذارنید. هرکدام از فرزندان با یکدیگر متفاوت هستند. کودکان شما ممکن است درون گرا یا برون گرا، خجالتی یا جسور باشند و شیوه برخورد آن ها با مسائلی که برایشان پیش می آید نیز متفاوت خواهد بود.

پس با شناخت هرکدام، به شیوه ای که برای او مطلوب است با وی برخورد کنید و نقاط قوت و ضعف وی را بشناسید تا بهترین برخورد را داشته باشید.در این صورت مشکل ناسازگاری فرزندان با یکدیگر را حل کرده و انسجام خانوادگی خود را نیز بهبود می دهید.