دکتر فکر فکری نو برای سلامتی شما
تاثیر استرس بر بدن می‌تواند خود را به اشکال گوناگون نشان داده و حتی در بسیاری از مواقع سبب بیماری‌های مضمن شود. به‌طور کلی این حالت، واکنش طبیعی بدن نسبت به اوضاع سخت و دشوار است. در چنین مواقعی بدن هورمون‌هایی با عناوین کورتیزول و آدرنالین را ترشح کرده و به شما کمک میکند تا بتوانید شرایط را مدیریت کرده و حداقل حال‌تان بهتر شود. در بسیاری از مواقع این فشار و تنش سریع از‌بین رفته و چندان اذیت‌کننده نیست، اما برخی اوقات هم امکان دارد ماندگار شده و عملکرد‌تان را مختل کند.
این فشار روانی برای تمامی افراد در طول زندگی رخ می‌دهد، اما هر شخص باید سعی کند به آن مسلط شده و اجازه ندهد که دیگر ابعاد زندگی‌اش هم دچار مشکل شوند. تاثیر استرس بر بدن در ابتدا می‌تواند خود را با تپش قلب نشان دهد، که همین تپش قلب هم می‌تواند در طولانی مدت سلامت بدن را به خطر بیاندازد. مشکلات زندگی، مشکلات اقتصادی، دلهره و نگرانی بابت آینده و همچنین فشار‌ها روحی و روانی می‌توانند مسبب اصلی ایجاد این حالت باشند.
استرس باعث چه بیماری میشود؟
بدن در شرایطی که تحت فشار استرس و اضطراب قرار می‌گیرد به‌صورت خودکار هورمون کورتیزول را ترشح میکند تا بتواند تنشی که دارید را کاهش دهد. شاید در ابتدا این امر بسیار جالب و عالی به‌نظر برسد، اما در طولانی مدت نمی‌توان همچنان چنین نتیجه‌ای گرفت! وقتی نتوانید واکنش‌های خود را نسبت به موقعیتی که در آن قرار دارید کنترل کنید، تاثیر استرس بر بدن، خود را به‌گونه‌ای بد نشان می‌دهد. وقتی کورتیزول به‌طور پی در پی ترشح شود، به آن عادت می‌کنید؛ این امر نه‌تنها استرس‌تان را کاهش نمی‌دهد، بلکه سبب بیشتر‌شدن آن هم میشود.
عوارض استرس و فکر زیاد تنها در همین مسئله خلاصه نشده و وجه‌های دیگری هم دارد. بیماری‌هایی همچون: تبخال، سرماخوردگی، گرفتن ویروس و حتی سرطان می‌توانند با وجود استرس در بدن‌تان به‌وجود آیند. این تنش‌های مکرر، لنفوسیت‌ها را کاهش داده و بدن را در برابر بسیاری از بیماری‌ها بی‌دفاع میکند. می‌توان از موارد زیر به‌عنوان برخی دیگر از اختلالاتی که در این شرایط پدیدار می‌شوند نام برد:
- ایجاد ریزش مو
- افزایش سطح کلسترول خون
- مختل‌شدن دستگاه گوارش و جریان خون
- التهاب روده
- بالا‌رفتن فشار خون
- بروز انواع سرطان
- ضخیم‌شدن بخش داخلی رگ‌ها و درگیری با مشکلات قلبی عروقی
- اختلال‌های جنسی
- آلزایمر
- افسردگی
- دیابت
- اگزمای پوستی
- سوزش سر دل
- هایپرونتیلیشن
علائم روانی و فیزیکی استرس
در برخی از مواقع تاثیر استرس بر بدن، خود را به شکل افت شدید اعتماد به‌نفس، عدم تمرکز صحیح، گریه‌های مداوم و همچنین افسردگی نشان می‌دهد. این علامت‌ها را می‌توان در دسته علائم روانی یا همان روان‌شناختی قرار داد. البته علاوه‌بر این موارد، می‌توان با مختل‌شدن نحوه و ساعت خواب، اختلال در تصمیم‌گیری درست، مختل‌شدن آرامش و همچنین تحریک‌پذیری بالا، متوجه وجود استرس طولانی‌مدت در بدن شد.
همین علائم روانی به‌تنهایی می‌توانند فرد را از پا در آورده و زندگی شخص را به‌طو کل مختل کنند. حال فرض کنید در کنار این عوامل، مشکلات فیزیکی هم اضافه شوند! احساس تنگی نفس، داشتن اسپاسم عضلانی، کم‌شدن عملکرد درست جنسی، افت انرژی بدن، احساس درد در عضلات و احساس سردرد، برخی از علائم و عوارض استرس و فشار عصبی هستند. در همین بین، بسیاری از افراد با کاهش یا افزایش اشتها مواجه شده و پر‌خوری عصبی یا عدم میل به غذا را تجربه می‌کنند.
وقتی تاثیر استرس بر بدن از بعد علائم روانی و فیزیکی با کمک یکدیگر مجموعه‌ای بزرگ را تشکیل دهند، همانند یک بمب عمل کرده و در کمتر از چندین ماه می‌توانند سیستم ایمنی بدن را به شدت ضعیف کنند. اگر تازه متوجه شده‌اید که استرس و اضطراب با بدن چه میکند و این علائم را در خود دیده‌اید، بهتر است هرچه سریع‌تر این مسائل را با پزشک خود در میان بگذارید و برای درمان اقدامات لازم را انجام دهید.
دشمن استرس چیست؟
بسیاری از افراد می‌پرسند که چگونه باید خود را در شرایط پر‌تنش کنترل و مدیریت کنیم تا تاثیر استرس بر بدن چندان زیاد نباشد؟ یا حتی دشمن استرس چیست؟ وقتی یک زندگی سالم داشته و از لایف استایل درستی پیروی کنید، مطمئن باشید در دراز مدت فشار کمتری را تجربه خواهید کرد. خوردن غذا‌های سالم، دوری از فست‌فود، قرار‌دادن میوه و سبزیجات در برنامه غذایی، داشتن تفریحات سالم و… می‌تواند شما را از تنش‌های موجود در زندگی کمی دور کند.
چای، خوراکی‌های شیرین، نوشیدنی‌های دارای قند و کافئین زیاد و همچنین قهوه، در دسته خوراکی‌هایی قرار می‌گیرند که می‌توانند سبب ایجاد استرس و اضطراب شوند. بهتر است در کنار رعایت غذا‌هایی که به بدن می‌رسانید، ورزش را هم در دستور کار خود جای دهید. برای دوری از تاثیر استرس بر بدن، می‌توانید در طول هفته حداقل 2 الی 3 روز را ورزش کنید. البته انجام این کار تناسب اندام را هم برایتان به ارمغان آورده و باعث افزایش اعتماد به‌نفس‌تان میشود.
3 روش درمان سریع استرس
یکی از بهترین کار‌ها برای کاهش میزان تاثیر‌گذاری استرس بر بدن، این است که بتوانید آن را در سریع‌ترین زمان کنترل کنید. به این منظور، راهکار‌های بسیاری وجود دارند که 3 مورد از موثر‌ترین آن‌ها را شرح می‌دهیم.
جویدن آدامس
در شرایطی که دچار تنش و اضطراب شده‌اید، می‌توانید آدامس جویده، استرس خود را کاهش داده و همچنین از طعم آن لذت ببرید. بهتر است برای این کار از آدامس‌هایی با طعم خوشمزه و دلخواه خود استفاده کنید. کافی است یک آدامس را در دهان خود گذاشته و آن را با قدرت بجویید. جویدن را حدود 3 دقیقه ادامه دهید. در این زمان دیگر نگران تاثیر استرس بر بدن نخواهید بود؛ چراکه تا حد زیادی از تنش‌تان افت پیدا کرده است.
می‌توان این کار را برای جلوگیری از ایجاد تنش و فشار هم انجام داد. با این اوصاف می‌توانید هنگام کار و فعالیت‌های روزانه آدامس بجوید و انرژی‌های منفی را از ذهن خود دور کنید.
پیاده روی کردن برای دوری از عوارض استرس و فکر زیاد
همیشه هم فرار‌کردن از موقعیتی که در آن هستید بد نیست! پیاده‌روی یا به‌طور کلی ورزش می‌تواند تا حد زیادی از فشار‌هایی که حس می‌کنید را کاهش دهد. با انجام این کار، می‌توانید از موقعیت استرس‌زا فرار کرده و میزان ترشح اندورفین را در خون خود افزایش دهید. هورمون اندورفین می‌تواند حس خوب را به شما هدیه داده و تاثیر استرس بر بدن را تا حد زیادی بکاهد. بسیاری از پزشکان پیاده‌روی را با عنوان مدیتیشن متحرک می‌شناسند.
داشتن تنفس صحیح و عمیق
وقتی درست و عمیق نفس بکشید، میزان اکسیژن زیادی وارد خون شده و حال‌تان را بهتر میکند. به همین منظور می‌توانید از تکنیک 4-7-8 پیروی کنید. در این تکنیک کافی است ابتدا روی یک صندلی به‌طور صاف نشسته و پشت خود را تکیه دهید. حال زبان را به سقف دهان چسبانده و آن را در پشت دندان‌های بالا جای دهید. زمان آن رسیده که این تکنیک را اجرا کنید. برای این کار ابتدا باید 4 ثانیه از طریق بینی دم داشته، نفس را به مدت 7 ثانیه حبس کرده و 8 ثانیه از طریق دهان بازدم را انجام دهید.
دکتر اندرو ویل این روش را برای کاهش تاثیر استرس بر بدن و همچنین بهتر‌شدن روند خواب ابداع کرده است.
جمع بندی تاثیر استرس بر بدن
به‌طور کلی هر فرد در زندگی خود شرایط تنش‌زایی را تجربه میکند که این حالت علائم روانی و فیزیکی یا همان جسمانی را در پی دارد. چنانچه نتوانید استرس خود را مدیریت کرده و به آن مسلط شوید، ممکن است در دراز‌مدت تبدیل به بیماری‌هایی همچون: فشار خون، اختلالات جنسی، اختلال دستگاه گوارش، سرطان، آلزایمر، افسردگی، اگزمای پوستی و… شود. با این اوصاف می‌توانید برای کاهش تاثیر استرس بر بدن در سریع‌ترین زمان، آدامس جویده، پیاده‌روی کرده یا تنفسی عمیق داشته باشید.
سوالات متداول
استرس سبب بروز چه بیماری هایی می شود؟
تنش‌های کنترل‌نشده سبب افزایش سح کلسترول خون، مشکلات قلبی عروقی، آلزایمر، دیابت، سرطان، اختلالات گوارشی، التهاب روده، ریزش مو و اختلال جنسی می‌شوند.
چگونه می توان استرس را کنترل کرد؟
کافی است برنامه غذایی مناسب و ورزش دائم داشته و به‌طور کلی از سبک زندگی سالم پیروی کنید.
