هر فرد در طول روز فشارهای کاری، تحصیلی، خانوادگی و… زیادی را تحمل کرده و همین عوامل میتوانند سبب ایجاد استرس بی دلیل شوند. مطمئن باشید که این حالت بیعلت نبوده و یک محرک قبلی باعث شده تا دچار آن شوید. یک محیط پرتنش، عوامل ژنتیکی، حوادث مختلف در روز یا حتی ترسهایی از گذشته که در ذهنتان باقی مانده میتوانند برخی از این محرکهای پنهان را تشکیل داده و خواب را از چشمانتان بگیرند. پیش از هر چیزی باید بهدنبال عامل اصلی تنش بوده و برای درمان اقدام کنید.
تپش قلب بالا، احساس اضطراب شدید، سردرد، لرزش دست و بدن، احساس ضعف، احساس خفگی و جویدن ناخن میتوانند برخی از علائم استرس بی دلیل را در بر گیرند. به منظور بهبود این شرایط و داشتن حس بهتر و به دور از تنش و فشار، میتوانید راهکارهایی همچون نوشیدن یک لیوان آب را دنبال کنید. البته این روش میتواند شما را در همان حالت آرام کرده و برای درمان ریشهای مشکلتان بهتر است به روانشناس مراجعه کنید.
علت ریشه ای استرس بی دلیل چیست؟
یکی از مسائلی که هر فرد حداقل چندین بار در زندگی خود با آن مواجه شده، این است که چرا بی دلیل استرس دارم؟ همین سوال بهتنهایی میتواند حجم دلشوره را بیشتر کرده و حتی در طولانی مدت باعث منفینگری شخص شود. بهطور معمول میتوان ریشه اصلی استرس بی دلیل را در گذشته جویا شد. شاید در حال حاضر ندانید که علت اضطرابها و بیخوابیهایتان از کجا نشات میگیرد، اما بخش ناخودآگاهتان با این موضوع درگیر بوده و تنشی را به بدن و ذهن شما وارد میکند.
وقتی مشکلات یا ترس های گذشته در ناخودآگاه نقش ببندند، امکان دارد در یک موقعیت عادی زندگی هم حس بدی را تجربه کنید. این احساس نگرانی و تنش پس از مدتی توانایی آن را دارد که شما را به فردی افسرده و گوشهگیر تبدیل کند. با این اوصاف باید دلشوره های ناگهانی را جدید بگیرید. البته همیشه هم علت این مسئله به گذشته مربوط نبوده و خستگیهای طول روز سبب میشود تا نتوانید در شب خواب خوبی را داشته و از این بابت استرس را تجربه کنید.
زمانیکه متوجه شدید استرس بی دلیل شما ریشه در گذشته دارد، باید توانایی خود را برای کنترل موقعیت تقویت کنید. کافی است ابتدا نفس عمیق کشیده، به خود مسلط بوده و شرایط حال را با گذشته در مقایسه قرار دهید. این کار به شما اجازه میدهد تا ببینید چه محرکی در حال باعث شده تا بهطور ناخودآگاه همان نگرانی گذشته را بههمراه استرس حس کنید.
دیگر علل احساس استرس بی دلیل
عوامل بسیاری میتوانند در ایجاد و تشدید این احساس موثر باشند که این عوامل بسته به شرایط زندگی هر فرد تفاوتهایی دارد.
وجود مشکلات اقتصادی
مشکلات اقتصادی حال حاضر جامعه برای تمامی اشخاص مشخص بوده و بسته به میزان دارایی فرد فرق میکند. هزینههای زندگی تنها به خورد و خوراک، پوشاک یا جای خواب محدود نشده و اقساط ماهیانه، اجاره خانه و بسیاری از خرجها ضروری و غیرضروری دیگر هم به آنها اضافه شدهاند. بخش عمدهای از استرس بیدلیل را مشکلات مالی و اقتصادی در بر میگیرد؛ چراکه این هزینهها روزبهروز بیشتر شده و تورم رشد قابل توجهی را در پیش دارد. سرپرست خانواده زمان زیادی از روز را به تعادل میان دخل و خرج زندگی اختصاص داده و اینکه نتواند با وجود استرس، شب را بهراحتی بخوابد امری طبیعی است.
امتحانات مدرسه و دانشگاه
بسیاری از نوجوانان اضطراب زیادی را هنگام امتحانات پایانترم مدرسه، کنکور یا امتحانات دانشگاه تجربه میکنند. یکی از علل بیخوابی شبانه آنها را میتوان به همین موقعیت نسبت داد. وقتی یک دانشآموز یا دانشجو تایم زیادی را صرف درسخواندن یا فکرکردن به امتحانات خود کرده باشد، بهطور ناخودآگاه در طول شب دچار استرس بی دلیل شده و حتی ممکن است پس از خوابیدن هم خوابهای بدی ببیند. با این اوصاف میتوان استرس بی دلیل در نوجوانان را در این مسئله خلاصه کرد.
مواجهه با مسائل درون خانوادگی
وقتی یک شخص بهصورت مداوم دچار مشکلات خانوادگی باشد یا در میان دعواهای خانوادگی بوده و با مسائلی همچون طلاق و جدایی دست و پنجه نرم کند، اضطراب زیادی را متحمل میشود. این حالت تا حد زیادی بهصورت مشخص بوده و فرد میداند احساس بدی که تجربه میکند از کجا نشات میگیرد. یک کودک در حال رشد در این خانواده، با گذشت چندین سال میتواند همچنان با صدای کمی بلندتر از حالت عادی دچار تنش و اضطراب شده و نداند علت این استرس بی دلیل از کجا است!
آشنایی با برخی علائم استرس بی دلیل
در بسیاری از مواقع تاثیر استرس بر بدن داشتن سردرد، تپش قلب یا حتی ضعف عضلانی میتواند دلیل بر وجود بیماری در بدن باشد. اما وقتی به پزشک عمومی مراجعه میکنید، متوجه میشوید که این علائم جسمانی، دلیلی روانی دارند و باید علت را از جایی دیگر جستوجو کنید. برای مثال داشتن تپش قلب میتواند علائم کمبود اکسیژن، مصرف قهوه، افت قند، ورزش سنگین یا حتی تبکردن هم باشد. درصورتیکه بسیاری از پزشکان علت اصلی آن را استرس و اضطرابهای مکرر میدانند.
وقتی تپش قلب را بههمراه ضعف بدن، لرزش دست، سردرد، احساس خفگی و حتی جویدن ناخن تجربه کردید، باید بدانید که این عوامل برخی از علائم وجود استرس بی دلیل در شما هستند. این تنش پنهان، در ابتدا باید آشکار شود تا بتوانید به فکر درمان اساسی برای آن باشید. اما اگر میخواهید در همان حالتی که هستید، در سریعترین زمان ممکن حال خود را بهتر کنید، باید برخی راهکارها را انجام دهید تا از میزان تنشی که حس میکنید کاسته شود.
8 گام موثر برای درمان سریع استرس بی دلیل
اگر برای اولین یا دومین بار است که علائمی مبنی بر اضطراب و تنش را دارید، میتوانید از این 8 روش بهره ببرید. اما اگر بهطور مکرر و در فواصل زمانی کوتاه چنین احساسی به شما دست داده، باید به فکر درمان اساسی برای آن باشید و این راهکارها نمیتوانند درمان قطعی شما را بهدنبال داشته باشند. درواقع میتوان این 8 گام برای درمان استرس بی دلیل را همچون یک مسکن برای درمان دندان درد دانست!
- در ابتدا بهترین کار نوشیدن یک لیوان آب است.
- داشتن تنفس صحیح و کشیدن نفسهای عمیق به شما کمک میکند تا بتوانید اکسیژن بیشتری را به خون رسانده و تپش قلب را کاهش دهید.
- چنانچه در یک اتاق یا سالن بسته قرار دارید، بهتر است هرچه سریعتر فضا را ترک کرده و به بیرون بروید؛ چنانچه اتاق دارای درب یا پنجره است میتوانید آن را باز کرده و هوای آزاد را استنشاق کنید.
- اگر فکر میکنید گوشدادن به یک موسیقی آرام یا بیکلام میتواند آرامتان کرده و از تنش دور کند، این کار را انجام دهید.
- چنانچه نشسته یا ایستاده هستید، از جای خود بلند شده و کمی راه بروید تا خون بتواند بهتر در تمامی اندامها جریان داشته و فکرتان را آزاد کند.
- ششمین گام از درمان سریع استرس بی دلیل شبانه، درازکشیدن در محلی ساکت است. اگر خوابتان نمیبرد، میتوانید چند دقیقه یا حتی چند ساعت را به همان شکل دراز بکشید.
- سعی کنید ذهنتان را به فکرکردن درباره موضوعات خوب سوق دهید و از بیش از حد فکرکردن دوری کنید.
- پس از آنکه از خود پرسیدهاید چرا بی دلیل استرس دارم و پاسخی دریافت کردهاید، بهتر است احساساتتان را روی برگه نوشته یا حتی نقاشیهای جالبی بکشید.
جمع بندی
بسیاری از افراد به دلیل تپش قلب یا سردردهای مکرر نمیتوانند خواب شب خوبی داشته باشند. این علائم در وهله اول نشان از بیماری خاصی دارند، اما وقتی تمرکز بیشتری روی آنها گذاشته میشود، متوجه خواهید شد که ریشه آنها در استرس بی دلیل نهفته است. این مسئله میتواند در دراز مدت حالت بدتری پیدا کند، اما اگر بتوانید آن را با راهکارهایی همچون نوشیدن آب، نفس عمیق یا راهرفتن مهار کنید، کنترل شده و کمتر اذیتتان میکند.
چرا استرس بی دلیل دارم؟
بهطور معمول این دلشوره و تنش علتی در گذشته دارد، اما مشکلات اقتصادی، کنکور و امتحانات و همچنین مشکلات خانوادگی میتوانند از دیگر دلایل ایجاد این احساس باشند.
چگونه میتوان متوجه استرس بی دلیل شد؟
داشتن دلشوره، تپش قلب، ضعف بدن، سردرد و احساس خفگی، برخی از علائم این حس بد هستند.
برای درمان سریع احساس استرس چه باید کرد؟
نوشیدن 1 لیوان آب، کشیدن نفس عمیق، راهرفتن، درازکشیدن و گوشدادن به یک موزیک آرام میتواند در درمان سریع این نگرانی موثر باشد.